کشف قدیمی ترین ماده روی زمین

شهر Murchison در ایالت ویکتوریا استرالیا تنها هزار سکنه دارد با این حال یکی از مهم ترین مناطق در تاریخ اخترشناسی دنیا محسوب می شود. در سال ۱۹۶۹ میلادی شهاب سنگی عظیم با زمین برخورد کرد و بعد از متلاشی شدن آن در اتمسفر، بارانی از ذرات ریز کیهانی در نواحی جنوبی این شهر فرود آمد. چندین دهه بعد محققان به وجود خُرده های نوعی گَرد ستاره ای درون این ذرات پی بردند که به باور آنها قدیمی ترین ماده ایست که تا به امروز روی زمین پیدا شده است.

محققان در بررسی های خود ذراتی با قدمت ۵ تا ۷ میلیارد سال پیدا کرده اند که حتی از خود منظومه خورشیدی نیز که ۴.۵ میلیارد سال پیش شکل گرفته قدیمی تر هستند.

فیلیپ هک متخصص ژئوفیزیک موزه تاریخ طبیعی Field در شیکاگو و از نخستین مولفان این مقاله در اینباره گفت:

این یکی از هیجان انگیز ترین پژوهش هایی است که تابحال انجام داده ام. اینها قدیمی ترین مواد جامدی هستند که تا به حال روی زمین پیدا شده و به ما نشان می دهند که ستاره ها چطور در کهکشان ما شکل گرفته اند.

این پژوهش که نتایج آن در نشریه یافته های آکادمی ملی علوم آمریکا منتشر شد نشان می دهد که چطور هک با همراهی جمعی دیگر از محققان ۴۰ دانه گَرد ستاره ای به دست آمده از شهاب سنگ سقوط کرده در Murchison را مورد بررسی قرار دادند. آنها برای تشخیص عمر دانه ها ایزوتوپ های عنصر نئون را که در فضا با پرتوهای کیهانی تعامل داشتند مورد مطالعه قرار دادند. قرار گرفتن در معرض پرتوهای کیهانی که ذراتی پر انرژی هستند و در عالم هستی سیر می کنند باعث ایجاد این ایزوتوپ های نئون می شود. دانشمندان با بررسی فراوانی این ایزوتوپ ها سن گردهای ستاره ای را تشخیص دادند.

آنها در مقاله خود آورده اند که دانه های گرد ستاره ای همزمان با حرکت شهاب سنگ Murchison در فضا و برخورد آن با زمین به درون آن راه پیدا کرده اند. در بررسی ها مشخص شد بخش اعظمی از دانه های گرد ستاره ای پیش از تولد خورشید (۴.۶ میلیارد سال پیش) شکل گرفته اند و چندین عدد از آنها قدمتی بیش از ۵ میلیارد سال دارند.

از آنجایی که این گردهای ستاره ای قدمت بالایی دارند میتوانند اطلاعات ارزشمندی را در مورد منظومه خورشیدی و دوران پیش از آن در اختیارمان قرار دهند.

هک در ادامه صحبت های خود گفت:

تعداد دانه های جوان بیشتر از میزان مورد انتظار ماست. فرضیه ما این است که بخش اعظمی از این دانه ها در مرحله شکل گیری ستاره ای ایجاد شده اند. در واقع پیش از شکل گیری خورشید زمانی وجود داشته که ستاره ها با تناوب بیشتری نسبت به حالا متولد می شدند و این دانه ها مربوط به آن دوران هستند.