خلاصه فرمایش حضرت امام(ره) این است: اعضای بدنه حکمرانی همه نوکر مردم هستند

مهرداد لاهوتی نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در واکنش به صحبت‌های رئیسی و قالیباف درباره اصلاح شیوه حکمرانی بدون تغییر قانون اساسی گفت: اعتقاد من این است که ما از ظرفیت قانون‌اساسی به طور کامل استفاده نکردیم، یکی از چالش‌های بزرگ ما همین است؛ برای مثال قانون همه‌پرسی، یکی از ظرفیت‌های قانون‌اساسی است. ما این همه در مباحث بزرگ ملی با هم چالش داشتیم؛ هر جریانی چیزی می‌گفتند در صورتی که در اصل باید مردم نظر می‌دادند. هرکسی تلاش می‌کرد که بگوید مردم جامعه این مطالبه را دارند. در صورتی‌که قانون‌اساسی این ظرفیت را به زیبایی به ما داده و گفته در جایی که نیاز بود شما از مردم بپرسید.

وی افزود: حالا در گذشته شیوه‌ها، ابزار و تکنولوژی مانند ۴۰ سال قبل نبود، اما امروز که تکنولوژی وجود دارد از مردم سوال کنید. مثلا در بحث برجام چقدر ما تنش داشتیم و بحث بود. یک عده اعتقاد داشتند برجام خوب است اما یک عده می‌گفتند اصلا نباید این اتفاق در کشور بیفتد. ما اگر از ظرفیت قانون‌اساسی استفاده می‌کردیم و از خود مردم سوال می‌کردیم، چقدر زیبا بود. مطمئن باشید اگر جایی مردم خودشان تصمیم بگیرند پای آن ایستاده‌اند. اما اگر مردم در جایی تصمیم‌گیرنده نباشند و ما به جای مردم سخن بگوییم، طبیعتا همین اتفاقات می‌افتد.

لاهوتی تصریح کرد: مساله بعدی اینکه قانون‌اساسی ۵۰ سال قبل، در بعضی از موارد، شاید در روش اداره کشور نیاز به تغییراتی داشته باشد و خیلی نباید حساسیت نشان بدهیم. پس باید دنبال این باشیم که قانون‌اساسی ما درست اجرا شود و به جای مردم تصمیم نگیریم. مثلا در جامعه تصمیم‌ها و چالش‌هایی داشتیم که در بحث‌های بزرگ بهتر است از مردم سوال بپرسیم. همچنین بحث FATF هنوز بی‌نتیجه باقی مانده است. ما آن موقع در مجلس رای مثبت دادیم، شورای نگهبان بعضی از بندها را تایید کرد و بعضی از بندها را الزاما باید به تشخیص مجمع مصلحت نظام می‌گذاشت. مجمع تشخیص‌مصلحت نظام آنقدر نگه داشت و آخر نه تصویب و نه رد کرد. در نهایت هم جواب منطقی نداد و گفت ما از زمانی که این قانون را می‌توانستیم رسیدگی کنیم، عدول کردیم و الان دیگر فایده ندارد.

وی افزود: این موارد همه خسران و ضرر است. پس اگر از اصول قانون اساسی صیانت کنیم، قانون‌اساسی کشور ما درست اجرا می‌شود. مردم در قانون‌اساسی محور و اصل هستند. تصمیم‌گیرنده امور در همه بخش‌های قانون‌اساسی مردم هستند. مشکلی که در کشور داریم این است که ما نمی‌گذاریم قانون‌اساسی درست اجرا شود. ظاهر قضیه آراسته است و مردم انتخاب می‌کنند ولی باطن قضیه در اجرا دچار مشکل هستیم.

لاهوتی تصریح کرد: در بعضی از موارد قانون‌اساسی ممکن است نیاز به تغییر داشته باشیم. الان واقعا در کشور تا برخی می‌گویند قانون‌اساسی نیاز به اصلاح دارد، آن فرد را طرد می‌کنیم؛ آن فرد هم دلسوز است. بنابراین این موضوع نباید باشد که ما بگوییم قانون‌اساسی مادام‌العمر باشد، خیر. ممکن است در روند زمان در شرایطی ناچار باشیم در مورد برخی بندها در قانون‌اساسی در عین اینکه از آن صیانت می‌کنیم، نیاز به تغییر و اصلاح هم داشته باشند.

وی تصریح کرد: اگر الان بگوییم که این قانون مثل آیات قرآن است و بر ما نازل شده درست نیست. قرآن کلام خداست و کسی حق دست بردن در کلام خدا را ندارد و هرکسی هم حرفی خلاف آن زد باید در دین و دین داری آن فرد تردید کرد. اما قانون‌اساسی را انسان‌ها نوشته‌اند. حالا اینکه بیاییم بگوییم این قانون هرگز نیاز به بازنگری ندارد را قبول ندارم. اعتقاد دارم هر چند سال و چند وقتی اگر نظراتی وجود دارد، باید این نظرات را شنید.

لاهوتی افزود: در قانون‌اساسی هم ترکیب بازنگری و اجازه خواستن از رهبری را خود قانون‌اساسی مشخص کرده است. اعتقاد دارم قانون‌اساسی آنقدر خوب و زیبا نوشته شده که همه‌پرسی را پیش‌بینی کرده و همه محورهایش مردم هستند. اگر در بعضی از محورها مردم را از قانون‌اساسی خارج کردیم، کسانی که عامل آن شدند باید بیایند و پاسخ بدهند. مردم، محور و اصل هستند. اصلا فلسفه حاکمیت چیست؟ حاکمیت برای مردم است. مردم حاکمیت تشکیل دادند و من و شما را سرکار آوردند. بعد من بیایم بگویم نظر من حقوقدان نسبت به مردم در اولویت است؟ این درست نیست. در جاهایی که ما مسئولین نمی‌توانیم تصمیم بگیریم، باید نظر خود مردم را مستقیما بپرسیم و از قانون‌اساسی صیانت کنیم.

وی افزود: حاکمیت را مردم تشکیل دادند بنابراین حکمرانان هم باید به حرف مردم توجه کنند. حضرت امام‌(ره) جمله زیبایی می‌گویند: «در جایی اگر تشخیص دادید مردم دارند تصمیمی می‌گیرند که حتی این تصمیم به ضررشان است، شما هم می‌دانید حق ندارید بر آن تصمیم دخل و تصرف کنید.» این می‌شود حکمرانی خوب و زیباتر از این نیست. خلاصه فرمایش حضرت امام(ره) این است که مردم محور و سالار و آقای ما هستند. اعضای بدنه حکمرانی همه نوکر مردم هستیم. اگر روحیه نوکری مردم را در خودمان ایجاد کردیم می‌توانیم حکمران خوبی باشیم. اما اگر احساس کردیم مردم هیچ هستند این می‌شود که ما آقای آن‌ها هستیم؛ در حالی که اصل و آقا و محور مردم هستند ما نوکر آنها هستیم. اگر می‌توانیم نوکری کنیم بسم‌الله، اگر نمی‌توانیم باید کنار برویم./ایلنا