ضرورت توجه به رده‌بندی سنی در انتخاب بازی‌های رایانه‌ای

محمدصادق افراسیابی، معاون امور محتوایی مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی سخنانی در قسمت دوازدهم سریال چای نت، که به موضوع سواد رسانه‌ای اختصاص دارد، به تشریح اهمیت موضوع رتبه‌بندی سنی و سواد در بازی‌های رایانه‌ای پرداخت.

افراسیابی اظهار کرد: به خاطر دارم زمانی با اداره و سازمانی کار می‌کردم که باید هر ماه به آنجا می‌رفتم، اما ورود و خروج به آن سازمان بسیار دشوار بود، یعنی هم باید از قبل هماهنگ می‌شد و هم هنگامی که به آنجا می‌رفتم، باید حتماً احراز هویت کامل از بنده صورت می‌گرفت. با وجود این سخت‌گیری، یک روز بسیار راحت و بدون هیچ دغدغه‌ای وارد این سازمان شدم که البته دلیل آن سفارش از سوی مدیران سازمان و ... نبود، بلکه نگهبان سازمان چنان در یک بازی رایانه‌ای غرق شده بود که متوجه حضور من نشد و بنده به راحتی وارد اداره شدم. امروز بازی‌های رایانه‌ای صرفاً مخصوص کودکان نیستند و بسیاری از بزرگسالان نیز غرق آن می‌شوند که باید برای این موضوع فکری کرد.

افراسیابی با اشاره به اینکه بازی‎ها دو دسته هستند، ادامه داد: یکی دسته از بازی‌ها مانند بازی‌های آموزشی، فکری و پرورشی، مفید و مناسب هستند و دسته دیگر به هیچ وجه مناسب نیستند، اما تمامی بازی‌ها چه خوب باشند و چه نباشند، توصیه ما به افراد این است که اولاً از بازی‌های خوب استفاده کنند و ثانیاً مراقب باشند که حتی در بازی‌های خوب و مفید خیلی غرق نشوند که هوش و حواس ایشان از اطراف قطع نشود.

وی تصریح کرد: بازی‌هایی که خشونت زیادی دارند یا بازی‌هایی که افراد را ترغیب به مصرف مواد مخدر می‌کنند و یا بازی‌هایی که مسائل جنسی را به بدترین شکل‌ها بیان می‌کنند، برای هیچ کدام از رده‌های سنی توصیه نمی‌شود. حتی در رده سنی بزرگسالان با اینکه فرد بزرگسال است و خوب را از بد تشخیص می‌دهد، گاهی اوقات بازی‌ها با تکنیک‌های پیچیده تأثیرات مخربی بر ذهن افراد می‌گذارد. این‌ها بازی‌هایی هستند که هیچ‌گاه به آن‌ها مجوز داده نمی‌شود و اغلب به صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند.

افراسیابی با اشاره به اینکه بازی‌های مناسب نیز رده‌بندی سنی دارند، بیان کرد: در کشورهای مختلف، بازی‌های مناسب برای جامعه رده‌بندی سنی می‌شوند، یعنی هر بازی برای گروه سنی خاص مناسب است؛ چراکه رفتارهایی که در ساختار جسمی، حرکتی ذهنی، روانی و اجتماعی افراد وجود دارد، باعث می‌شود که گروه‌های مختلف تفاوت‌های فراوانی با هم داشته باشند.

وی افزود: بازی‌های رایانه‌ای برای گروه سنی زیر سه سال اصلاً مناسب و خوب نیست؛ چراکه کودک اصلاً تفاوت واقعیت و دنیای مجازی را نمی‌داند. از سه تا شش سال، کودک کاملاً مقلد است و هر کاری را در بازی مشاهده کند، تقلید می‌کند. کودکان تفاوت مجازی و واقعیت را در این سنین اندک اندک می‌آموزند، اما از سن هفت سال به بالا، که سن شکل‌گیری شخصیت است، افراد کاملاً در جریان تفاوت‌های موجود خواهند بود.

افراسیابی اظهار کرد: براساس این ویژگی‌ها، پنج رده‌بندی سنی برای بازی‌های رایانه‌ای در ایران در نظر گرفته شده که البته این رده‌بندی در کشورهای مختلف متفاوت است. در کشور ما نظام رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای به نام «اسرا» در پشت بازی‌های ویدیویی درج شده و مشخص است و ذیل نام اسرا، پنج رده‌بندی سنی ۳+، ۷+، ۱۲+، ۱۵+ و ۱۷+ مشاهده می‌شود.

وی ضمن توصیه به خانواده‌ها برای رعایت رده‌بندی سنی بازی‌ها بیان کرد: خیلی از اوقات نیازمند تخلیه سالم هیجانات در فرزندان خود هستیم که این رده‌بندی به شرطی که انجام بازی بیش از حد و خارج از محدوده زمانی مدنظر نباشد، کمک فراوانی به ما خواهد کرد.

افراسیابی با اشاره به اینکه در مورد بازی‎‌ها باید به انواع آن‌ها دقت و سعی کنیم از بازی‌های آموزشی، پرورشی، فکری و جدی استفاده کنیم، گفت: بازی‌های جدی بازی‌هایی هستند که برای شغل‌های خاصی کاربرد دارند. بازی‌های جدی جزء بازی‌های عمومی نیستند و مخاطبان باید برای انتخاب آن‌ها دقت کافی داشته باشد و از بازی‌هایی استفاده کنند که حتماً متناسب با شغل ایشان باشد؛ چراکه انتخاب نادرست بازی‌ها ممکن است ضررهای زیادی را متوجه فرد کند./ایکنا