نوازندگان خیابانی مجوز می‌گیرند؟

چند روز پیش همراهی سالار عقیلی با یک گروه موسیقی در خیابان، نظر خیلی‌ها را جلب کرد. کاری که بسیاری دیگر از خوانندگان می‌توانند آن را در مقیاس وسیع‌تر انجام دهند تا حال خراب امروز مردم را کمی بهتر کنند. عقیلی که عنوان کرده این کار را از ته دل انجام داده، می‌گوید:"حاضرم اگر شرایطی فراهم شود برای مردم در یک فضای باز کنسرت برگزار کنم."

 با این حال حضور و فعالیت گروه‌های موسیقی خیابانی و همچنین برگزاری کنسرت‌های موسیقی عمومی برای مردم 2موضوعی است که هنوز ارگان‌ها و نهادها نتوانسته‌اند برایش کاری انجام دهند و حتی موافقت ارشاد و حتی شهرداری برای انجام این کار باعث شده برخی دیگر از ارگان‌ها موانعی را ایجاد کنند.

پرونده‌ای که باز نشده بسته شد

آبان‌ماه سال گذشته به‌دنبال برخورد انتظامی با یک گروه 3نفری موسیقی در رشت، واکنش بسیاری از هنرمندان، شهروندان و مسئولان هنری را به‌دنبال داشت. آن زمان معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ساماندهی اجراهای خیابان سخن گفت، ساماندهی که بعد از یک دوره گویا به‌دست فراموشی سپرده شد تا شاید وقتی که اتفاق دیگری همچون رشت رخ داد بار دیگر وعده‌ای در این خصوص داده شود.

حسینی، معاون هنری 13‌ماه پیش خبر از تدوین پیش‌نویسی داده و عنوان کرده بود: "این شیوه‌نامه با همکاری نهادهای شهری که مشارکت‌شان در این امر لازم است و تأیید کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی تدوین می‌شود و ان‌شاءالله وحدت رویه‌ای را در این زمینه ایجاد خواهد کرد تا از یکسو فرزندان ایران زمین؛ دختران و پسران نوازنده که در خیابان به مشق آنچه می‌توانند، مشغولند، دچار آسیب و مشکل نشوند و از سوی دیگر نغماتی که شایسته نیست، به گوش مردم کشورمان نرسد."

محمد‌اللهیاری، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد درباره تدوین این شیوه‌نامه به همشهری می‌گوید: "سال گذشته دفتر موسیقی وزارت ارشاد جلساتی را با مسئولان ذی‌ربط ازجمله معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری و نیروی انتظامی درخصوص برگزاری کنسرت‌های خیابانی و فعالیت گروه‌های موسیقی داشته و به‌دنبال آن دفتر موسیقی مجوز را در مورد قطعات و محتوای کار صادر می‌کند، شیوه‌نامه‌ای صادر می‌کند که یک بخش آن تعاریف چگونگی فعالیت گروه‌ها و نحوه صدور مجوز برای فعالیت بوده و در این شیوه‌نامه وظایفی که پلیس، اداره ارشاد استان‌ها و شهرداری باید داشته باشند نیز نوشته شده‌است."

وی ادامه می‌دهد:"پیش‌نویس اولیه آماده شده، این شیوه‌نامه برای ناجا و معاونت فرهنگی و اجتماعی ارسال شده اما با توجه به گذشت زمان، فرایند کار پیش نرفته و تا حدی متوقف مانده است. اما تا جایی که اطلاع دارم معاونت فرهنگی و اجتمای شهرداری اظهارنظر رسمی کرده و موافقت خود را هم اعلام کرده است. باید بار دیگر نهادهای متولی درباره این موضوع گرد هم آمده تا بتوانیم به تصمیم‌های لازم و نتایج مطلوب برسیم." 

تنها اجرای یک کنسرت عمومی

حمایت و ساماندهی از گروه‌های موسیقی خیابانی وعده‌ای بود که هنوز محقق نشده، اما در این میان پیشنهاد برگزاری کنسرت‌های خیابانی برای مردم ازجمله صحبت‌هایی بود که به میان آمد و این موضوع یک‌بار با اجرای محمد معتمدی در بوستان آب و آتش محقق شد اما پرونده آن با همین یک اجرا نیز بسته شد.

با اجرای کنسرت‌های خیابانی حال مردم را خوب کنیم

حسین زمان؛ ترانه‌سرا و آهنگساز درباره برگزاری کنسرت‌های بزرگ برای عموم مردم به همشهری می‌گوید: "من خودم مشتاق این قضیه بودم صحبتی با اعضای شورای شهر ازجمله آقای حق‌شناس داشتم و خواستم در این زمینه کمک کنند؛ دوستان با استقبال از این موضوع عنوان کردند با آقای حق‌شناس صحبت کردند؛ و آنها نیز قرار شد پیگیر شوند و هنوز منتظر جواب هستم." زمان ادامه می‌دهد:"جوانان ما نیازمند فضای شاد هستند، خانواده‌ها با این حجم از گرانی نمی‌توانند از پس هزینه‌ها بربیایند و چطور می‌توانند پول بلیت‌های گران کنسرت را بدهند؟ امیدوارم شرایط به‌گونه‌ای شود که بتوانیم کنسرت‌های خیابانی برگزار کنیم. متأسفانه مسئولان در این زمینه بلاتکلیف هستند و یا اینکه مشتاق نیستند، مردم در یک جا جمع شوند؛ دلیلش را نمی‌دانم."

موضوع دیگری که زمان به آن اشاره می‌کند، حضور گروه‌های موسیقی جوان خیابانی است. زمان در این زمینه می‌گوید:"کسی که دنبال هنر موسیقی می‌رود؛ نوازندگی و خوانندگی یاد می‌گیرد در درونش عشق و علاقه‌ای به هنر موسیقی نهفته است، این افراد هنرمند و مستعد در جامعه به‌طور حتم نیازهای مادی هم دارند که باید آن را مرتفع کنند تا بتوانند زندگی خود را بگذرانند. گروه‌های موسیقی جوان از همین قشر هستند، افرادی با عشق و علاقه که نیاز مادی هم دارند و شاید در میان آنها اندک گروهی بدون نیاز مادی فعالیت کند. به‌نظرم این گروه‌ها باعث تلطیف فضای جامعه می‌شوند و باید از آنها حمایت کرد و دست‌شان را گرفت نه آنکه چوب لای چرخ آنها بگذاریم."

از میان نظرات

نزهت امیری؛ موسیقیدان و رهبر ارکستر:

گروه‌های موسیقی خیابانی در رنج هستند. ساعت‌ها راه می‌روند و 12ساعت ساز می‌زنند. گاهی تحقیر می‌شوند. این رنج کشور من و جوانان را نشان می‌دهد. باید با در اختیار قرار دادن امکانات حتی اولیه برای آنها ‌کار ایجاد کنیم. اگر مسئولان مصمم هستند که این گروه‌ها را زیرنظر بگیرند. بیایند به شکل زیبا و اصولی گروه‌های موسیقی را ساماندهی کنند، برایشان جاهایی آماده کنند مانند فرهنگسراها، مکان‌های خاص عمومی و بوستان‌ها اما هیچ‌کسی به فکر نیست.

حامد همایون؛ خواننده: 

موسیقی در هرحالتی حال آدم را خوب می‌کند و گسترش موسیقی بد نیست. باید دست به‌دست هم بدهیم و کاری برای هنرمندان جوان انجام دهیم. در این میان اجرای افراد معروف در قالب کنسرت‌های خیابانی می‌تواند مؤثر باشد. باید این گروه‌های موسیقی خیابانی هم صنفی داشته باشند؛ کسی که بتواند از فعالیت آنها حمایت کند. این گروه‌ها از قشر تحصیلکرده و دانشجو هستند.

رضا یزدانی؛ آهنگساز و خواننده:

حضور گروه‌های موسیقی و نواختن موسیقی نشاط را به همراه می‌آورد، باعث می‌شود مردم در یک مقطع زمانی حتی کوتاه شاد شوند. یک شادی مقطعی و کوچک در دل این همه مشکلات برای مردم چه مشکلی دارد؟ موسیقی حتی فضای شهری را تلطیف می‌کند و با همه مشکلات حال مردم را خوب می‌کند. گمان می‌کنم با این نوع رفتارها، تصمیم‌هایی گرفته می‌شود که اصلا درست نیست و بیشتر سلیقه‌ای است.

بابک ریاحی‌پور، آهنگساز:

حضور گروه‌های موسیقی خیابانی در هر کشور دیده می‌شود و این امر بسیار رایج است. نمی‌دانم چرا این همه سختگیری وجود دارد. بسیاری از این گروه‌ها افراد مستعدی هستند که به‌دلیل نبود جایی برای اجرا و امرار معاش در خیابان‌ها حضور دارند. با توجه به اینکه ارگان‌های دولتی ما حمایتی نیستند، بنابراین نمی‌توان انتظار حمایت داشت اما حداقل به این گروه‌ها سخت نگیرند. زدن ساز و خواندن در خیابان آفت نیست. باید نوع نگاه‌ها به این فعالیت تغییر کند.