غذای جذاب و پرطرفدار

مهسا انصاری- کارشناس تغذیه و رژیم درمانی

برخی کره بادام زمینی را بر روی نان تست مالیده و به عنوان صبحانه میل می‌کنند و برخی در خمیر کیک و کلوچه از آن استفاده می‌کنند، به هر شکلی که استفاده شود غذای بسیار جذاب و پرطرفداری است که اگر یک‌بار آن را خریداری کنید، بعدازآن همیشه یک بسته کره بادام‌زمینی در آشپزخانه خود خواهید داشت.

در سال 2003 سازمان نظارت بر غذا و داروی امریکا ادعای فواید سلامتی برای کره بادام‌زمینی و برخی مغزهای گیاهی را تأیید کرد و اعلام کرد شواهد علمی نشان می‌دهد که خوردن بیشتر مغزهای گیاهی به مقدار  42 گرم در روز ( به‌عنوان بخشی از برنامه غذایی کم کلسترول و کم‌چربی اشباع‌شده) می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.

بادام‌زمینی ازنظر تغذیه‌ای نیز همانند مغزها است. حدود نیمی از وزن آن چربی است و بقیه وزنش تقریباً به‌طور مساوی پروتئین و کربوهیدرات (همراه با فیبر) است. حدود نیمی از کل چربی بادام‌زمینی چربی‌های تک پیوندی اشباع‌نشده هستند. این همان چربی است که با سطح سالم‌تر لیپیدهای خون مرتبط است. یک‌سوم چربی آن را چربی‌های چند غیراشباع (Polyunsaturated) تشکیل می‌دهد که کاملاً در بادام‌زمینی از اسیدهای چرب امگا-6 تشکیل‌شده است. حدود14% چربی آن، به‌طور طبیعی اشباع‌شده است.

ضد سرطان

تحقیقات دیگری نشان داده اند که مصرف یک واحد بادام‌زمینی (10 عدد بادام زمینی) در هفته می‌تواند از بروز سرطان روده در زنان پیشگیری کند. فیتوسترول موجود در بادام‌زمینی و کره بادام‌زمینی نیز می‌تواند رشد سلو‌ل‌های سرطان پستان، روده بزرگ و پروستات را کند کرده و حتی از بروز سرطان ریه در افراد مستعد بکاهد. به‌علاوه، بادام‌زمینی حاوی نوعی آنتی‌اکسیدان به نام رزوراترول است که می‌تواند به نوعی ترکیب ضدسرطانی به نام پیساتانول تغییر شکل یابد. این تغییر شکل به کمک نوعی آنزیم که در تومورهای سرطانی یافت می‌شود، ایجاد می‌شود و به این ترتیب مانع رشد تومورها خواهد شد.

ضد دیابت

جالب است بدانید ثابت شده که مصرف منظم کره بادام‌زمینی (حداقل 5 قاشق غذاخوری در هفته) می‌تواند از بروز دیابت نوع 2 در زنان پیشگیری کند. فیبر و منیزیم موجود در کره بادام‌زمینی از جمله دلایل خاصیت ضددیابتی این ماده غذایی هستند.

دشمن سنگ کیسه صفرا

تحقیقات بی‌شماری نشان داده اند مصرف مرتب کره بادام‌زمینی می‌تواند احتمال ابتلا به سنگ صفرا را در مردان و احتمال برداشتن کیسه صفرا را در زنان کاهش دهد. دلیل این خاصیت بادام زمینی نیز وجود فیبرهای غذایی، فیتوسترول و منیزیم است. مطالعه 20ساله روی بیش از 80 هزار زن نشان می‌دهد زنانی که حداقل دو قاشق غذاخوری بادام‌زمینی یا کره بادام‌زمینی در هفته مصرف می‌کنند تا 25 درصد کمتر به سنگ صفرا مبتلا می‌شوند.

شاید باور نکنید، اما این راه ساده و آسانی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری است.

باز هم فیتواسترول

اما در مورد مصرف منظم این نوع کره توسط خانم‌های باردار باید بگوییم، امروزه بحث فیتواسترادیول بسیار داغ بوده و محققان اثرات گوناگونی را به آن نسبت می‌دهند؛ مثلا مشکلات قاعدگی را به کمک آن می‌توان برطرف کرد، و یا اینکه این مواد قادرند احتمال بروز پوکی استخوان را کم کنند.

از آنجایی که فیتواسترادیول‌ در بادام‌زمینی وجود دارد (یعنی در هر 100 گرم کره بادام‌زمینی، 100 میلی‌گرم از این ماده یافت می‌شود)، می‌تواند برای بیماری‌های زنانه موثر باشد، اما مصرف آن در بارداری دلخواه است، یعنی نه ضرر خاصی برای مادر و جنین دارد و نه منفعت خاصی، فقط مصرف‌اش باید به اندازه و در وعده صبحانه باشد، زیرا در صورت افزایش مصرف کره بادام‌زمینی به دلیل داشتن چربی و انرژی زیاد، مشکل اضافه وزن پیش خواهد آمد.

افرادی هم که می‌خواهند شب‌ها شام سبکی بخورند، می‌توانند با یک فنجان چای، یک یا دو واحد نان آغشته به این نوع کره را میل کنند.

هشدارها:

با وجود تمامی فواید یاد شده، بادام‌زمینی جزء مواد غذایی آلرژی‌زا (حساسیت زا) است. حساسیت به بادام‌زمینی می‌تواند شدید باشد، طوری که مصرف مقدار کمی از‌ آن می‌تواند به شوک آنافیلاکسی منجر شود. در نتیجه افراد مبتلا به آلرژی باید از مصرف هر گونه غذای حاوی بادام‌زمینی خودداری کنند، حتی خوردن کره بادام‌زمینی هم به دلیل داشتن ذرات پروتئین درست نیست. بنابراین در دو سال اول زندگی نباید از بادام زمینی و فرآورده‌های آن برای تأمین انرژی کودک استفاده کرد، ولی بعد از آن در صورت نداشتن حساسیت، می‌توان آن را در برنامه غذایی گنجاند.

از سوی دیگر، گاهی پزشک به افرادی که مستعد ابتلا به سنگ کلیه و مثانه هستند، توصیه می‌کند از خوردن مواد غذایی حاوی اگزالات‌ها از جمله بادام زمینی و کره‌ ی آن خودداری کنند، زیرا این ترکیبات احتمال بروز این سنگ‌ها را بالا می برند.

یادتان نرود که کره بادام‌زمینی طبیعی را می‌توان برای یک یا دو هفته در هوای آزاد و دو ماه در یخچال‌ نگه داشت.

منبع: هفته نامه سلامت