وقتی تعادل بدن از دست می‌رود

اگر فردی به شرایطی مبتلا باشد که مغز یا گوش داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد، ممکن است از دست دادن تعادل، احساس چرخش، بی ثباتی، سبکی سر یا سرگیجه را تجربه کند.

از دست دادن تعادل به دلایل مختلفی رخ می دهد که از آن جمله می توان به عفونت های گوش، آسیب دیدگی های سر، و اختلالات عصبی اشاره کرد.

دلایل

از دلایل بالقوه از دست دادن تعادل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

لابیرنتیت

التهاب لابیرنت یا لابیرنتیت عفونتی است که در گوش داخلی یا لابیرنت رخ می دهد. لابیرنت یا سیستم دهلیزی، ساختاری در گوش داخلی است که به حفظ تعادل انسان کمک می کند.

اگر لابیرنت عفونی یا ملتهب شود، می تواند موجب از دست رفتن تعادل شده و بر شنوایی تاثیرگذار باشد. افراد ممکن است با سرگیجه و حالت تهوع نیز مواجه باشند.

ممکن است پس از یک عفونت قسمت بالایی سیستم تنفسی، مانند آنفلوآنزا به لابیرنتیت مبتلا شوید.

بیماری منییر

بیماری منییر گوش داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد. انباشت مایع در گوش داخلی ارسال سیگنال به سمت مغز را دشوار می سازد.

این اختلال توانایی فرد در تعادل و شنوایی را تحت تاثیر قرار می دهد. فرد مبتلا به بیماری منییر ممکن است با احساس سرگیجه و زنگ زدن گوش نیز مواجه باشد.

دلیل بیماری منییر همچنان نامشخص باقی مانده است، اما کارشناسان فکر می کنند ممکن است با موارد زیر در ارتباط باشد:

- ژنتیک

- عفونت های ویروسی

- بیماری های خودایمنی

- انقباض رگ های خونی

سرگیجه

سرگیجه نشانه ای از شرایط مختلف است و اغلب با از دست رفتن تعادل همراه است. دو نوع اصلی سرگیجه وجود دارند:

سرگیجه محیطی: این نوع اغلب در نتیجه شرایطی که گوش داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد، مانند یک عفونت گوش داخلی یا بیماری منییر رخ می دهد.

سرگیجه مرکزی: این نوع کمتر شایع است و می تواند در نتیجه یک اختلال عصبی مانند سکته مغزی یا بیماری ام‌اس رخ دهد.

سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش‌خیم

افراد مبتلا به سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش‌خیم (BPPV) یا سرگیجه وضعیتی معمولا زمانی که سر خود را به روشی خاص حرکت می دهند با احساس چرخش مواجه می شوند.

سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش‌خیم زمانی  رخ می دهد که بلورهای کربنات کلسیم در گوش شل شده و به سمت مجاری نیم دایره ای گوش داخلی حرکت می کنند.

مجاری نیم دایره ای گوش داخلی از مایعی برای احساس حرکت سر استفاده می کنند. این بلورهای شل در مسیر حرکت مایع قرار گرفته و گوش داخلی سیگنال های نادرست درباره وضعیت سر به مغز ارسال می کند که می تواند موجب سرگیجه شود.

سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش‌خیم می تواند افراد مسن و آنهایی که یک آسیب دیدگی سر داشته اند را تحت تاثیر قرار دهد.

سبکی سر

افرادی که سبکی سر را تجربه می کنند، با احساس غش کردن مواجه می شوند، اما هوشیاری خود را از دست نمی دهند. احساس سبکی سر می تواند به دلایل مختلف رخ دهد که از تجربه یک رویداد استرس‌زا تا فشار خون پایین را شامل می شوند.

در صورت تجربه احساس سبکی سر به صورت منظم و بدون دلیل مشخص، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط و تشخیص دلیل زمینه ای بهترین گزینه است.

داروها

از دست دادن حس تعادل ممکن است یکی از عوارض جانبی مصرف برخی داروها باشد که در نتیجه تحت تاثیر قرار گرفتن گوش داخلی یا بینایی رخ می دهد و فرد سبکی سر یا خواب آلودگی را تجربه می کند.

از داروهایی که می توانند موجب این شرایط شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- داروهای ضد افسردگی

- داروهای ضد اضطراب

- داروهای فشار خون و بیماری قلبی

- داروهای دیابت

- داروهای آرام بخش

نورونیت دهلیزی

نورونیت دهلیزی یک عفونت گوش داخلی است که می تواند موجب سرگیجه و از دست دادن تعادل شود. این شرایط می تواند زمانی که عصب دهلیزی در گوش داخلی به واسطه یک ویروس، مانند آنفلوانزا، عفونی یا ملتهب شده است، رخ دهد.

فیستول پری‌لنف

فیستول پری‌لنف شرایطی است که در آن سوراخی کوچک بین گوش داخلی و گوش میانی شکل گرفته و اجازه نشت مایع به گوش میانی را می دهد.

یک فیستول می تواند به واسطه آسیب دیدگی سر، عفونت های گوش مزمن، یا تغییرات شدید در فشار هوا رخ دهد.

افراد ممکن است بی ثباتی، سرگیجه، یا حالت تهوع، به ویژه هنگام حرکت را تجربه کنند.

سندرم مال د دبارکمنت

اگر فردی برای مدتی طولانی روی یک قایق بوده یا در حال دویدن روی تردمیل باشد، ممکن است به سندرم مال د دبارکمنت مبتلا شود.

در سندرم مال د دبارکمنت، افراد با احساس حرکت یا چرخش حتی زمانی که در حال حرکت نیستند، مواجه می شوند. آنها ممکن است خواب آلودگی را تجربه کرده و در تمرکز با دشواری مواجه شوند.

سندرم مال د دبارکمنت معمولا طی مدت کوتاهی پس از این که فرد روی سطح ثابت قرار می گیرد، از بین می رود، اما علائم ممکن است دوام بیشتری داشته باشند.

نوروم آکوستیک

نوروم آکوستیک یا شوانومای دهلیزی یک تومور غیر سرطانی است که بر اعصاب گوش داخلی فشار وارد کرده و تعادل و شنوایی را تحت تاثیر قرار می دهد.

نوروم آکوستیک می تواند احساس بی ثباتی یا سرگیجه را در فرد ایجاد کرده و به از دست دادن شنوایی یا زنگ زدن گوش منجر شود.

سکته مغزی

اگر فردی از دست دادن تعادل و هماهنگی را به همراه علائم زیر تجربه می کند، این ممکن است نشانه ای از سکته مغزی باشد:

- بی حسی در یک سمت بدن

- آغاز ناگهانی مشکلات بینایی

- سردرد شدید

- ضعف در صورت، دست ها یا پاها

- حالت تهوع و استفراغ

- سردرگمی

- دشواری در حرف زدن یا درک دیگران

اگر فکر می کنید یک سکته مغزی را تجربه کرده یا فردی در نزدیکی شما با این شرایط مواجه شده است با مرکز فوریت های پزشکی (115) تماس بگیرید.

علائم

افرادی که از دست دادن تعادل را تجربه می کنند ممکن است هنگام حرکت یا سکون با این شرایط مواجه شوند. آنها ممکن است ناپایداری روی پاهای خود را احساس کرده یا با احساس چرخش فضای اطراف خود مواجه شوند.

همچنین، آنها ممکن است سردرگمی و ناهماهنگی را تجربه کنند. این می تواند ناتوانی فرد در تشخیص این که کجا قرار دارد را به همراه داشته باشد.

از دست دادن تعادل ممکن است شبیه به یا همراه با هر یک از علائم زیر رخ دهد:

- احساس چرخش اتاق

- سرگیجه

- سبکی سر

- احساس غش

- احساس شناور شدن

- تلو تلو خوردن یا دشواری در راه رفتن

- حالت تهوع

- استفراغ و اسهال

- تاری دید

- تغییر در ضربان قلب

- تغییر در فشار خون

- اضطراب یا ترس

در صورت تجربه از دست دادن تعادل به همراه هر یک از علائم بالا باید به پزشک مراجعه کنید.

درمان

اگر نوع خاصی از دارو موجب از دست دادن تعادل شده است، پزشک ممکن است دوز مصرف را کاهش داده یا گزینه ای جایگزین را تجویز کند.

افراد می توانند از مانور ایپلی برای درمان سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش‌خیم استفاده کنند. مانور ایپلی مجموعه ای از حرکات است که بیرون راندن بلورها از مجرای نیم دایره ای و بازگشت به وضعیت درست آنها را هدف گذاری می کند. پزشک چگونگی انجام این حرکات را به بیمار آموزش می دهد.

اگر فردی به یک عفونت گوش مبتلاست که موجب از دست دادن تعادل می شود، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک ها یا داروهای ضد ویروس را تجویز کند.

برای درمان بیماری منییر، پزشک ممکن است برای بهبود حالت تهوع و سرگیجه دارو تجویز کند. تززیقات یا استفاده از پالس های فشار گوش نیز ممکن است مفید باشد.

افراد مبتلا به بیماری منییر می توانند برخی تغییرات سبک زندگی، از جمله ترک سیگار و محدود کردن مصرف نمک، الکل، و کافئین را نیز برای کاهش علائم مد نظر قرار دهند. اگر این روش های درمان موثر نباشند، عمل جراحی ممکن است به عنوان یک گزینه مطرح شود.

به گفته موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی آمریکا، اگر فردی سبکی سر را به واسطه رویدادی محرک، مانند مشاهده خون، تجربه می کند، ممکن است با کمک موارد زیر از غش کردن پرهیز کند:

- مشت کردن انگشت های دست

- سفت کردن دست ها

- انداختن پاها روی یکدیگر یا سفت کردن ران ها

- نشستن در حالی که سر پایین‌تر از قلب قرار دارد

- دراز کشیدن برای پیشگیری از آسیب دیدگی ناشی از زمین خوردن