مضرات و خطرات ترک سیگار!

با ملاحظات و رعایت چند توصیه بسیار ساده می‌توان به سادگی اقدام به ترک سیگار و کاهش عوارض ناشی از آن کرد. قبل از هر چیز اراده و نیت شرط است. برای ترک سیگار تصمیم بگیرید و سپس زمان خاصی را برای آغاز ترک انتخاب کرده و با اراده راسخ ادامه دهید.

در ابتدا باید در یک روز معین ترک سیگار را شروع کنید و دیگر سیگار نکشید و در این تصمیم خود محکم باشید و به قول معروف مردونه دیگر دم به سیگار نزنید. در این صورت یکباره سیگار را ترک خواهید کرد. اکثر ترک سیگار‌های موفق به این روش صورت گرفته است.

روش دوم: ترک تدریجی و نسبی

برای تحقق ترک سیگار در این روش خاص تعهد به اجرای برنامه‌ریزی فرد بسیار مهم است. نکات زیر برای تحقق این هدف بسیار مهم است: اول، سیگار را هرگاه نصفه شد خاموش کنید و میزان مصرف روزانه سیگار را به تدریج کم کنید. دوم، مکان همیشگی سیگار کشیدن را حتما تغییر داده و زمان همیشگی سیگار کشیدن را با تاخیر مرتب به تعویق بیندازید. سوم، اگر نیاز دارید دست‌هایتان مشغول شود و به فکر گرفتن سیگار نباشند؛ گرفتن قلم، کلید یا تسبیح در دست را امتحان کنید.

خطرات ترک سیگار چگونه ایجاد می‌شوند؟

خطرات ترک سیگار هرگز قابل قیاس با خطرات مصرف سیگار نیست. همه ما نسبت به مضرات سیگار آگاه هستیم ولی گاهی خواسته یا ناخواسته نسبت به سیگار کشیدن اعتیاد پیدا می‌کنیم. نیکوتین ماده اعتیادآور موجود در تنباکو است که باعث اعتیاد افراد نسبت به سیگار می‌شود.

به نظر می‌رسد تنباکو علاوه بر نیکوتین، حدود ۷۰ ماده شیمیایی سرطان‌زا را شامل می‌شود. این مواد شیمیایی می‌توانند منجر به بیماری‌های مرتبط با سیگار شامل سرطان ریه، بیماری‌های قلبی و سکته شوند. در تلاش برای جلوگیری از این بیماری، میلیون‌ها سیگاری هر سال تلاش می‌کنند به‌طور کامل سیگار را ترک کنند. نیکوتین می‌تواند اثرات متعددی روی مغز داشته باشد که همین اثرات، بعدها باعث ایجاد خطرات ترک سیگار می‌شوند. از جمله:

بهبود خلقیات و کاهش افسردگی

کاهش تحریک‌پذیری

افزایش تمرکز و حافظه کوتاه‌مدت

ایجاد احساس سرخوشی

کاهش اشتها

با وجود خطرات زیاد سیگار، تأثیرات مثبت نیکوتین بر فعالیت مغز، باعث اعتیاد افراد به مصرف آن می‌شود؛ علائم فیزیکی ناراحت‌کننده‌ای که در هنگام ترک واقعی سیگار ایجاد می‌گردد، ناشی از همین ماده می‌باشد. سؤالی که برای برخی از شما پیش خواهد آمد این است که بعد از ترک سیگار چه بلایی سر بدن ما می‌آید و خطرات ترک سیگار برای بدن ما چه خواهد بود؟

خطرات و عوارض ترک سیگار چیست؟

گرچه ترک سیگار یک وضعیت تهدید کننده زندگی نیست ولی می‌تواند شما را با مشکلاتی مواجه کند. خطرات ترک سیگار شامل ناراحتی های جسمی ، ذهنی و عاطفی است. هفته اول، به خصوص روزهای ۳ تا ۵، همیشه فرد بدترین حالت را تجربه می‌کند. این دوران زمانی است که نیکوتین در نهایت از بدن شما پاک می‌شود و شما دچار سردرد، میل به مصرف مجدد و بی‌خوابی خواهید شد. در نتیجه می‌توان گفت مشکلات خواب یکی از شایع‌ترین خطرات ترک ناگهانی سیگار است. برای کمک به این مشکل می‌توانید در روز فعالیت‌هایی داشته باشید که در آن چشم شما دائماً در حال تکان خوردن است.

خطرات ترک سیگار می‌تواند ظرف ۳۰ دقیقه از آخرین استفاده شما از تنباکو شروع شود. نوع و شدت نشانه‌های ترک نیکوتین به سطح اعتیاد ، میزان و نحوه مصرف سیگار بستگی دارد. اگر شما از ناهمواری‌های این مدت عبور کنید، به‌مرور مشکلات جسمی شما مرتفع خواهد شد. اما هنوز هم با مشکلات ذهنی و عاطفی مثل اضطراب، افسردگی و تحریک‌پذیری مواجه خواهید شد. آن‌ها نیز پس از چند هفته کاهش می‌یابند. خطرات ترک سیگار که در اثر ترک مصرف نیکوتین ایجاد می‌شوند، عبارت‌اند از:

گرایش شدید برای مصرف مجدد نیکوتین

سوزش دست‌وپا

تعریق

تهوع و گرفتگی روده

سردرد و سرگیجه

سرفه بعد از ترک سیگار ، گلودرد

بی‌خوابی و مشکل تمرکز

اضطراب و تحریک‌پذیری

افسردگی و خستگی

یبوست

افزایش وزن

خطرات ترک سیگار در برخی از افراد مربوط به سلامت روان است. افرادی که مبتلا به افسردگی بوده‌اند ممکن است بیماری‌شان عود کند. همین اتفاق ممکن است برای افرادی که اختلال دوقطبی یا سایر مشکلات ناشی از سوءمصرف مواد داشته‌اند، رخ دهد. افسردگی ناشی از ترک نیکوتین اغلب موقت است و با گذشت زمان کاهش می‌یابد.

خطرات ترک سیگار معمولاً در طول دو تا سه روز بعد از کنار گذاشتن آن، افزایش می‌یابد و پس از دو هفته رو به کاهش می‌رود. برخی از افراد ممکن است تا چندین ماه پس از ترک نیکوتین، همچنان با خطرات ترک سیگار درگیر باشند.

چاقی و اضافه وزن، شایع ترین خطر ترک یک‌باره سیگار

یکی از خطرات ترک یک‌باره سیگار افزایش اشتها و اضافه وزن می‌باشد. اشتها در عرض یک روز یا بیشتر پس از آخرین سیگار، برای مدتی افزایش می‌یابد. سیگار شامل ۲ ماده شیمیایی (سروتونین و دوپامین) است که گرسنگی را کاهش می‌دهد. بنابراین زمانی که سیگار را ترک می‌کنید تمایل شما برای خوردن افزایش می‌یابد. ممکن است تمایل زیادی به مصرف کربوهیدرات و شیرینی داشته باشید. ۲ هفته اول بعد از ترک سیگار ،بدترین زمان است. اکثر افرادی که اقدام به ترک سیگار می‌کنند،ممکن است حدود ۲ تا ۵ کیلوگرم وزن اضافه کنند.

چگونه خطرات ترک سیگار را درمان کنیم؟

اگر تصمیم به ترک سیگار دارید، با پزشک خود مشورت کنید تا راه‌های مدیریت علائم را به شما بیاموزد. ممکن است پزشکتان با تجویز یکسری داروها به مدیریت علائم شما کمک کند. برای ترک سریع سیگار گزینه‌های درمانی مختلفی وجود دارد.

داروهای جایگزینی نیکوتین مانند آدامس‌های نیکوتین ، اسپری نیکوتین و دیگر روش‌های جایگزینی می‌تواند به کاهش علائم شما کمک کنند. به این ترتیب می‌توانید به آرامی سیگار را ترک کنید. گاهی هم پزشک برای کاهش خطرات ترک سیگار داروهای غیر نیکوتینی تجویز می‌کند. مثال‌هایی از این داروها، Zyban یا Chantix هستند.

همچنین پیشنهاد می‌شود به گروه‌ها و انجمن‌های ترک سیگار بپیوندید تا با کمک همدیگر این مسیر را به‌خوبی بپیمایید. این نوع تجمعات به تقویت اراده و انگیزه شما کمک خواهد کرد.

ترک سیگار چقدر طول می‌کشد؟

هر بار که سیگار می‌کشید و یا هر محصول حاوی نیکوتین مصرف می‌کنید، نیکوتین به جریان خونتان وارد می‌شود. پس از رسیدن به کبد، آنزیم‌های کبد بیشتر نیکوتین را به کوتینین تبدیل می‌کنند. مقدار کوتینین متناسب با مقدار نیکوتین مصرفی است. این مواد درنهایت از طریق کلیه‌ها به صورت ادرار حذف می‌شوند.

کوتینین به عنوان محصول اصلی شکست نیکوتین، معمولاً تا ۳ ماه پس از مصرف در بدن شما قابل تشخیص است. اینکه چقدر طول می‌کشد تا نیکوتین به‌طور کامل از بدن شما خارج شود بستگی به مقدار نیکوتین مصرفی و تعداد دفعات استفاده از آن دارد.

پیشگیری از خطرات ترک سیگار در بلند مدت

غلبه بر خطرات ترک سیگار ، اغلب سخت‌ترین بخش از ترک سیگار است. بسیاری از افراد باید بیش از یک‌بار برای ترک سیگار تلاش کنند. موفقیت شما در ترک مصرف نیکوتین، بستگی زیادی به خواست و اراده شما دارد. شما باید با روزهای سخت ترک سیگار کنار بیایید.

متأسفانه موقعیت‌های زیادی در زندگی روزمره شما وجود دارد که ممکن است اشتیاق شما به سیگار کشیدن را افزایش دهد. این شرایط می‌تواند نشانه‌های ترک نیکوتین و خطرات ترک سیگار را تشدید کند. محرک‌ها عبارت‌اند از:

قرار گرفتن در کنار دیگر افراد سیگاری

بودن در یک ماشین

احساس تنش و اضطراب

نوشیدن قهوه یا چای

نوشیدن الکل

احساس خستگی و بی‌حوصلگی

عوامل متعدد دیگری نیز وجود دارند که ممکن است باعث تشدید علائم ترک سیگار شوند. بهتر است آن‌ها را بشناسید و از آن‌ها دوری‌ کنید. بیشتر علائم آن در عرض یک هفته از بین می‌روند. همچنین می‌توانید با انجام فعالیت بدنی متوسط، تنفس عمیق و مراقبه شرایط روحی خود را تقویت کنید.

با وجود خطرات ترک سیگار، می‌توان گفت ترک کردن آن همچنان بر استفاده از آن اولویت دارد. مصرف سیگار در طولانی مدت باعث بروز مشکلات بی‌شماری می‌شود، اما ترک کردن سیگار تنها برای چند روز آزار دهنده است و بعد از آن علائم و خطرات آن برای شخص کاهش میابد.