علت چین و چروکهای کره ماه
در تصاویری که دوربین فضاپیمای مدارگرد شناسایی ماه (LROC) ارسال کرده چینهای سطحی در بخشهایی از کره ماه دیده میشود.
به تازگی تحقیقاتی در ناسا انجام شده است که نشان میدهد ماه هم با از دست دادن گرما، کوچکتر میشود. این اطلاعات از تحلیل دادههای دوربین فضاپیمای مدارگرد شناسایی ماه (LROC) به دست آمده است. در تصاویری که این دوربین ارسال کرده چینهای سطحی در بخشهایی از سطح ماه دیده میشود. چینهای سطحی زمانی به وجود میآیند که ماه حرارتش را از دست داده و از نظر اندازه کوچکتر شود.
بررسی تصاویری ارسالی از ماه نشان میدهد که در دریای سرما (Mare Frioris)، تعدادی چین خوردگی مشکوک وجود دارد. دریای سرما در نزدیکی قطب شمال ماه قرار دارد و بخشی از ماه است که دانشمندان مطالعات زیادی بر روی آن انجام دادهاند و اطلاعات زیادی در مورد آن دارند.
محققان در تحقیقات خود بیش از ۱۲ هزار تصویر از تپهها و چینهای مهم در حوض دریای سرد را بررسی کردند. خود چین خوردگیهایی که در این منطقه وجود دارد عجیب نیستند. مشابه همین چینها در مناطق دیگر مثل فلاتها هم دیده میشود. مسئلهای که عجیب است وجود این چینها در وسط حوضچه است. عجیب بودن وجود چینها از این جهت است که این بخش از سطح ماه سالهاست که غیرفعال است و در نتیجه ایجاد چینهایی مشابه این مورد، منطقی نیست.
تا پیش از این تصور میشد که فعالتهای زمین شناختی که باعث چین و چروکهای سطح ماه شدهاند، ۱.۲ میلیارد سال پیش به اتمام رسیدهاند. ولی دادههای به دست آمده جدید خلاف این مسئله را نشان میدهند. برخی از چینها نسبتاً جوان (در مقیاس زمین شناسی) هستند و ۴۰ میلیون سال بیشتر سن ندارند.
بهطور کلی چین و چروک در سطح سیاره به علت حرکت صفحات به وجود میآیند. در زمین هم چین خوردگیهای زیادی وجود دارد. بر روی زمین، حرکت بخشهای بزرگ پوسته و برخورد آنها به هم باعث ایجاد چین خوردگی میشود (که نتیجهاش ایجاد کوههاست). ولی در ماه فرآیند دیگری در جریان است که باعث این مسئله میشود. از دست دادن گرما! سرد شدن ماه باعث میشود که حجم آن کاهش یافته و چین خوردگی به وجود آید.
بلندترین چین خوردگی که در سطح ماه پیدا شده ۴۰۲ کیلومتر طول دارد و در بلندترین نقطه ۳۰۰ متر ارتفاع دارد. این فرآیند علاوه بر اینکه باعث ایجاد چین خوردگی میشود، میتواند دیوار آویخته (lobate scarps) و شیارهای کم عمق را هم ایجاد کند. سن تمامی آثاری که در این منطقه دیده میشود با توجه به وجود دهانههای برخوردی، قابل سنجش است. تحلیل ساده آن به این صورت است که هر چه عوارض سطح ماه عمر بیشتری داشته باشند، باید تعداد برخورد شهاب سنگهای بیشتری را تجربه کرده باشند و قطعه سنگهای بیشتری در آنها فروریخته باشد.
با توجه بهاندازه چین خوردگیها بهطور کلی میتوان گفت که ماه از زمان حیاتش یعنی حدود ۴ میلیارد سال پیش، به میزان قابل توجهی کوچکتر شده است. احتمالاً قطر ماه از آن زمان تا کنون حدود ۲۰۰ متر کوچکتر شده است.
ارسال نظر