پزشکیِ ما، پزشکیِ تجویز دارو است

بهرام عین‌اللهی گفت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متولی اصلی سلامت مردم است و هدف اصلی از فعالیت‌های این وزارتخانه، ارتقاء سلامت جامعه است و در این راستا باید برنامه‌های عملیاتی مشخصی را تدوین کند تا بتواند سلامت جسمی و روانی مردم را تامین کند.

وی افزود: کشور ما، توانمندی‌های بسیار زیادی در حوزه امنیت مواد غذایی دارد که بتواند از طریق آن، این سلامت را برای مردم ایجاد کند. در کشور ما متولی این برنامه و این کار سازمان غذا و دارو است.

عین‌اللهی نظارت را یکی از وظایف سازمان غذا و دارو دانست و گفت: مهم‌ترین مسئله‌ای که بر عهده این سازمان گذاشته شده این است که باید بر حفظ ایمنی در زنجیره غذایی نظارت کند. برای همین هم اسم این سازمان غذا و دارو گذاشته شده است. این نشان می‌دهد که مسئله غذا برای وزارت بهداشت خیلی مهم است.

وی با اشاره به نقش حمایتی سازمان غذا و دارو تأکید کرد: این سازمان موظف است بر اساس مصوبات شورای عالی سلامت هم بتواند از تولیدکنندگان حمایت کند، هم بر تولید کنندگان، توزیع کنندگان، وارد کنندگان و مصرف کنندگان نظارت کند. یعنی در یک زنجیره مواد غذایی از تولید تا مصرف سازمان غذا و دارو موظف است که نظارت کند و مشاور عالی بدهد و بتواند از این طریق سلامت مردم را تامین کند.

عین اللهی با بیان این که دسترسی به غذای سالم از حقوق مردم است و مردم حق دارند بدانند غذای سالم چیست و به آن دسترسی داشته باشند، تصریح کرد: وظیفه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی این است که غذای سالم را به مردم معرفی کند. برای این که مردم سالم باشند باید غذای سالم هم مصرف کنند. در نتیجه امنیت غذایی که مردم می‌توانند زندگی سالم و بهبود سلامت داشته باشند.

وزیر بهداشت پیرامون ایجاد ایمنی مواد غذایی اظهار کرد: ما برای این که بتوانیم ایمنی مواد غذایی را ایجاد کنیم باید حداقل آلودگی‌های بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی مواد غذایی را در نظر بگیریم و باعث شویم که این حداقل آسیب در مواد غذایی به مردم برسد.

عین‌اللهی با بیان این که چاقی از جمله بیماری‌های غیرواگیر و مهم است، گفت: در کشور ما به دلیل عادات غذایی غلط و شرکت‌هایی که به دلیل منافع شخصی خودشان، این عادات غلط غذایی را حمایت، تشویق و تولید می‌کنند، متأسفانه باعث بسیاری از بیماری‌های غیرواگیر، قلبی عروقی و دیابت می‌شوند که این‌ها علاوه بر این که باعث تحمیل هزینه‌های گزاف به سیستم درمانی کشور می‌شود، باعث ناتوانی مردم در انجام کارهای روزمره می‌شود که در این حوزه سازمان غذا و دارو موظف است که بتواند فعالیت‌های خود را انجام دهد.

وی با اشاره به اهمیت چاقی و خطرات آن در بحران کرونا تصریح کرد: در شرایط پاندمی بیماری کرونا دیدیدم که افرادی که چاق بودند، شیوع، شدت و مرگ و میر بیماری در آن‌ها بیشتر بود و این نشان داد که چاقی می‌تواند چقدر مضر باشد و در همه زمینه‌ها باعث بیماری‌های مختلف شود.

عین اللهی مصرف قند، نمک و چربی بالا را مخل سلامت دانست و تاکید کرد: این از وظایف سازمان غذا و دارو است که در این رابطه با جاهایی که تولیدکننده مواد غذایی هستند تعامل داشته باشند و حداقل این مواد را در مواد غذایی داشته باشند. برای این که بتوانیم در این راستا و برای این اهداف مهم فعالیت کنیم، در این سازمان، مسئولین و کارشناسان بسیار زبده‌ای در کل کشور داریم.

وزیر بهداشت با بیان این که تحریم‌های ظالمانه در همه موارد برای ما ضرر ایجاد کرده، خاطرنشان کرد: یک حسنی که این تحریم‌ها برای ما داشته این است که به مواد غذایی داخلی خود تکیه کردیم و ما مصرف مواد غذایی داخلی خودمان را بهتر می‌توانیم کنترل کنیم. شاید در واردات این کنترل را خیلی نتوانیم اعمال کنیم اما در تولید بهتر می‌توانیم نظارت مربوطه خود را انجام دهیم.

عین‌اللهی با بیان این که نظارت دولتی بر کیفیت مواد غذایی به امکانات خیلی وسیعی نیاز دارد، به یکی از سیاست‌های خوب سازمان غذا و دارو در حوزه واگذاری مسئولیت کنترل غذا بر بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: استفاده از خدمات الکترونیک و سامانه‌های سلامت در بخش خصوصی به خوبی می‌تواند این نظارت را برای ما ایجاد کند؛ در پیشگیری از عرضه محصولات قاچاق و غیرمجاز به خوبی می‌تواند این کار را انجام دهد.

وی بر پاره‌ای از این نظارت‌ها اشاره و تاکید کرد: کنترل مستمر محصولات غذایی در سطح تولید و عرضه، توسعه نظام مدیریتی ایمنی غذایی در واحد‌های تولیدی، نظارت گسترده‌ بر واردات مواد غذایی، ساماندهی و ارتقای ایمنی محصولات استراتژیک از جمله برنج، گندم و روغن‌های خوراکی، لبنیات و فرآورده‌های گوشتی از وظایفی است که باید انجام شود.

عین‌اللهی درباره اهمیت اصلاح الگوی مصرف، به برخی از این اصلاحات اشاره کرد و گفت: اهم اقداماتی که در خصوص اصلاح الگوی مصرف و نظارت بر فرآورده‌های خوراکی از سوی سازمان غذا و دارو انجام گرفته شامل کاهش مصرف شکر، نمک، اسیدهای چرب ترانس بوده که این مسئله می‌تواند از بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری کند. این نکته مهمی است که در سازمان غذا و دارو انجام می‌گیرد و ان‌شاءالله در آینده هم با شدت بیشتری انجام خواهد گرفت.

وی در خصوص برچسب‌‌گذاری‌های مواد غذایی اظهار کرد: یکی از کارهای خیلی خوبی که در سازمان غذا و دارو انجام گرفته، برچسب گذاری مواد غذایی و ارتقای برچسب گذاری مواد غذایی است که امروزه می‌بینیم بسیاری از محصولاتی که تولید می‌شود حتما باید برچسب و شناسه داشته باشند و این نکاتی که پیشتر اشاره کردم حتما باید در این برچسب‌ها ذکر شده باشد؛ میزان قند، شکر، اسیدهای ترانس همه باید مشخص باشد. یکی از کارهای مهم نصب نشانگرهای رنگی است که در این نشانگرهای رنگی این وضعیت را می‌توان نشان داد.

وزیر بهداشت درباره ارتقای کیفیت روغن‌های مصرفی خانواده‌ها خاطرنشان کرد: اسیدهای چرب ترانس روغن‌های مصرفی خانواده‌ها از 5 درصد به 2 درصد کاهش پیدا کرده که این از اقدامات بسیار مفید بوده است.

عین اللهی در خصوص نحوه رنگ بندی در نشانگرهای رنگی گفت: رنگ قرمز نشان دهنده میزان زیاد از این مواد است، رنگ زرد متوسط و رنگ سبز نشان دهنده این است که این ماده در حد اندکی است و اگر محصولی رنگ سبز داشته باشد، از نظر سازمان غذا و دارو یک محصول نسبتا مفید و مجاز برای سلامت افراد است.

وزیر بهداشت به اهمیت غنی سازی مواد غذایی اشاره کرد و گفت: از دیگر بحث‌های مهم در تغذیه، غنی‌سازی مواد غذایی است که خوشبختانه در کشور ما هم در این چند سال اخیر خیلی شدت گرفته و باید بیشتر هم بشود. مثلا در مواد لبنی این که میزان ویتامین دی را افزایش دهیم نکته بسیار مهمی است.

وی افزود: امروزه می‌دانید که در جلوگیری از بیماری کرونا، میزان ویتامین دی خون خیلی موثر است و هر چه بالاتر باشد می‌توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند. بنابراین غنی‌سازی لبنیات با ویتامین دی از نکات بسیار خوب و موثر در سلامت افراد است و یا غنی‌سازی آرد با آهن و اسید فولیک و از این قبیل کارها که در حوزه غنی‌سازی انجام می‌گیرد، از کارهای بسیار مفید است که به پیشنهاد سازمان غذا و دارو به همه عزیزانی که در تولید مواد غذایی فعالیت می‌کنند، می‌تواند عملیاتی شود.

عین‌اللهی با بیان این که پایش و کنترل وضعیت تراریختگی فرآورده‌ها بر عهده دانشگاه‌های علوم  پزشکی گذاشته شده است، تصریح کرد: این کار با آنالیز آزمایشگاهی محصول صورت می‌‌گیرد. ما امیدواریم بحث تراریختگی و وضعیتی که با سلامت افراد تداخل دارد و مضر است به حداقل خودش برسد.

وی به مضرات استفاده از کودهای شیمیایی و آفت‌کش‌ها اشاره کرد و گفت: مصرف زیاد کودهای شیمیایی و آفت کش‌ها به خصوص در میوه‌ها و مواد غذایی دیده می‌شود که این مواد برای سلامت افراد مضر است. اندازه گیری بقایای این آلاینده‌های شیمیایی خیلی مهم است که اگر میزان آن زیاد است باید جلوی آن گرفته شود.

وزیر بهداشت به مشارکت در اجرای برنامه‌های دوسالانه GPRM سازمان بهداشت جهانی اشاره کرد و گفت: این برنامه در زمینه‌های مختلف مثل آنالیز خطر و پایش اسید چرب ترانس و پیشگیری از بروز بیماری‌های ناشی از کمبود غذا و کاهش عوامل خطر و یا اجرای طرح آزمایشی غنی سازی آرد گندم با ویتامین دی انجام می‌گیرد.

عین‌اللهی در خصوص خدمات الکترونیک سلامت اظهار کرد: این خدمات یکی از اهداف مهم و اهداف بلند مدت و میان مدت وزارت بهداشت است. بسیاری از فعالیت‌هایی که امروز به صورت دستی در همه زمینه‌ها انجام می‌گیرد، به صورت الکترونیکی انجام خواهد شد. در خدمات الکترونیک، رصد خیلی هوشمندانه‌ای را در کشور روی مواد غذایی خواهیم داشت و این می‌تواند کمک‌های بسیار زیادی به ما بدهد.

وزیر بهداشت با اشاره به اهمیت حکمرانی در حوزه محصولات سلامت محور گفت: این موضوع قانونا برای ما مسئله مهمی است و روی آن تاکید می‌کنیم و همه کارشناسان و مسئولین ما باید این حکمرانی را در این حوزه انجام دهند. لازم است باقی سازمان‌هایی که در این زمینه مسئولیت دارند به تولیت وزارت بهداشت در بحث غذا حتما توجه کنند و این تولیت را با جلسات شورای عالی سلامت که با حضور ریاست محترم جمهوری تشکیل خواهیم داد، با تمام سازمان‌های که هر گونه ارتباطی به مواد غذایی دارند، گسترش خواهیم داد.

وی تصریح کرد: طبیعی است که سازمان غذا و دارو تنها مرجعی است که می‌تواند سلامت غذا را تایید کند و بدون تایید این سازمان هیچ مواد غذایی نه در تولید و نه در واردات نباید در کشور مورد تایید باشد.

وزیر بهداشت به اهمیت رسانه در سلامت غذایی مردم اشاره کرد و گفت: در پی آن هستیم که صدا و سیما در جهت عدم تبلیغ مواد غذایی مضر برای سلامت جامعه گام بردارد و آن مواد غذایی که از نظر وزارت بهداشت مواد غذایی مضر است، تبلیغی برای آن صورت نگیرد ولی متاسفانه فعلا این کار انجام می‌شود. لازم است اقدامات جدی‌تری انجام بگیرد که این اقدام متوقف شود که ما این را از طریق مذاکره مستقیم با صدا و سیما و از طریق قانونی، از طریق شورای عالی سلامت انجام خواهیم داد.

عین اللهی در نقد برنامه‌های آموزش دانشجویان علوم پزشکی گفت: این یکی از نقاط ضعف ما است که در برنامه‌های آموزشی رشته‌های مهم‌تری مثل داروسازی، پزشکی و رشته‌های بهداشت، بیشتر باید روی ضررهای مواد غذایی مضر تاکید شود. پزشکی ما متاسفانه پزشکی تجویز دارو است و این یک اشتباه بزرگ تاریخی است که نه تنها در کشور ما بلکه در کشورهای دیگر دنیا هم این اشتباه وجود دارد. یک دانشجوی پزشکی و داروسازی باید یاد بگیرد که چگونه از بیماری جلوگیری کند نه این که منتظر شود تا فرد فشارخون بگیرد، مشکل قلبی و دیابت پیدا کند و او دارو تجویز کند.

وزیر بهداشت با اشاره به اهمیت سبک زندگی در سلامت مردم اظهار کرد: همانطور که در بیانات مقام معظم رهبری و در سندهای بالا دستی وجود دارد، مسئله زندگی سالم که عبارت است از تغذیه سالم و ورزش مستمر می‌تواند از بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری کند و یک زندگی سالم و شادابی را برای فرد رقم بزند.

وی بر اهمیت اصلاح الگوی مصرف تاکید کرد و گفت: ما اگر اصلاح الگوی مصرف را انجام دهیم، بیماری‌های مختلفی که مربوط به زنجیره غذایی و سبک تغذیه ناسالم مردم است، کاهش پیدا خواهد کرد و در نتیجه کاهش هزینه‌های سلامت دولت را به دنبال خواهد داشت.

وزیر بهداشت با اشاره به تعطیلی مدارس و تاثیر آن بر سلامت کودکان تصریح کرد: متاسفانه در دوره شیوع کرونا مدارس تعطیل شد و کودکان به مدرسه نرفتند. فعالیتی که طبیعت یک کودک است و باید داشته باشد و همچنین سحرخیزی کودک که در مدارس به بچه‌ها آموزش داده می‌شود، متوقف شد. در نتیجه کودکان، هم تغذیه ناسالم پیدا کردند و هم تحرک کمتری داشتند و این موارد در این مدت موجب چاقی بچه‌ها می‌شود که در آینده بسیار مضر خواهد بود.

وی اضافه کرد: سازمان غذا و دارو باید یک برنامه مشخصی را برای تغذیه کودکان به ما بدهد چون عادت مواد غذایی از کودکی شروع می‌شود، ما باید برای کودکان روش‌ها و مواد غذایی سالمی را ترویج کنیم./خبرنگاران پویا