موسیقی مناطقی از مغز را فعال میکند
آیا تابحال با گوش دادن به یک قطعه موسیقی خوب احساس آرامش کردهاید؟ به خاطر این احساس خوب میتوانید از شبکه سالینس (Salience Network) مغز تشکر کنید. این منطقه بعنوان جزیره خاطره عمل میکند و از اثرات ویرانگر بیماری آلزایمر در امان مانده است.
محققان در دانشگاه سلامت یوتا در حال بررسی این منطقه از مغز هستند تا یک سری شیوههای درمانی مبتنی بر موسیقی بدست آورند و از شدت اضطراب در بیمارانِ مبتلا به زوال عقل بکاهند. نتایج این تحقیقات در مجله «پیشگیری از بیماری آلزایمر» منتشر شده است. «جف اندرسون» استادیار رادیولوژی در دانشگاه سلامت یوتا و نویسنده مقاله گفت: «افراد مبتلا به زوال عقل با دنیایی مواجه هستند که برایشان ناآشنا است و نابسامانی و اضطراب را برای آنها به همراه دارد. به باور ما، موسیقی بر “شبکه سالینس مغز” تاثیر میگذارد.»
تحقیقات گذشته به تاثیر یک برنامۀ موسیقی شخصی بر حالت روحی بیماران مبتلا به زوال عقل پرداخته است. این مقاله بر آن است تا ساز و کاری را بررسی کند که شبکه توجه را در منطقه سالینس مغز فعال میکند. نتایج این تحقیق روش جدیدی برای رویارویی با اضطراب، افسردگی و ناراحتی در بیماران زوال عقل، ارائه میدهد. فعالسازی مناطق پیرامون مغز میتواند فرصتهایی را برای تاخیر بروز عوارض ناشی از بیماری هم فراهم نماید. محققان برای سه هفته به شرکتکنندگان در تحقیق کمک کردند تا آهنگهای معنیدار انتخاب کنند. آنان سپس به بیمار و مسئول مراقبت از بیمار چگونگی استفاده از دستگاه پخش موسیقی قابل حمل را آموزش دادند. در این دستگاه پخش موسیقی، مجموعه موسیقیهای منتخبِ بیمار قرار داده شده بود.
«جیس کینگ» دانشجوی فارغالتحصیل آزمایشگاه شبکه مغز و یکی از نویسندگان مقاله گفت: «وقتی هدفون را در گوش بیماران مبتلا به زوال عقل میگذارید و موسیقی آشنایی را پخش میکنید، روحیه آنها به کلی عوض میشود.» محققان آزمایشگاه شبکه مغز با استفاده از دستگاه ام آر آی به اسکن بیماران پرداخته و از آن نواحی مغز عکس گرفتند که در اثر گوش دادن به کلیپهای موسیقی ۲۰ ثانیهای فعال میشد. محققان ۸ کلیپ موسیقی از مجموعه منتخب بیمار پخش کرده و سپس عکسهای تهیه شده را مقایسه نمودند. بر طبق این یافتهها، موسیقی مغز را فعال کرده و باعث میشود کل نواحی مغز به برقراری ارتباط مشغول شوند. با گوش دادن به موسیقی شخصی، شبکه بصری، شبکه سالینس، شبکه اجرایی و شبکه مخچه به طرز قابل توجهی نشانههایی از اتصال کارکردی بالا نشان دادند.
«نورمن فاستر» مدیر مرکز مراقبت از بیماران آلزایمر در دانشگاه سلامت یوتا گفت: «این شواهد عینی از عکسبرداری مغزی است که نشان میدهد موسیقی معنادار برای فرد، یک مسیر جایگزین برای برقراری ارتباط با بیمارانّ مبتلا به آلزایمر است. مسیرهای حافظه بصری و زبان با پیشرفت بیماری خیلی زود دچار آسیب میشوند، اما برنامههای موسیقی شخصیسازی شده میتوانند مغز را فعال کنند، به ویژه در بیمارانی که در حال از دست دادن تماس شان با محیط خود هستند.»
با این حال، این نتایج هنوز با قطعیت ِ کامل بیان نشدهاند. جامعه آماری این مطالعه فقط ۱۷ نفر بوده است. علاوه بر این، در مطالعه حاضر فقط یک جلسه عکسبرداری برای هر بیمار در نظر گرفته شد. این مسئله هنوز نامشخص است که آیا اثرات شناسایی شده در این مطالعه در دورۀ پس از شبیهسازی تداوم مییابند و آیا سایر نواحی حافظه در اثر تغییرات فعالسازی عصبی و اتصال برای مدتی طولانی بهبود مییابند یا خیر.
اندرسون در پایان گفت: «در جامعه ما، تشخیص زوال عقل مالیات زیادی را به همراه دارد. هیچکس نمیگوید که پخش موسیقی درمانی برای بیماری آلزایمر است، اما میتواند کنترل علائم را به سهولت همراه سازد، هزینههای مراقبت را کاهش بدهد و کیفیت زندگی بیمار را هم بهبود ببخشد.»
ترجمه: منصور نقی لو
ارسال نظر