انجمن‌های دوستی با ملل یک ضرورت در عرصه دیپلماسی 

انجمن های دوستی با ملل و گزارش عملکرد

این یک اصل انکار ناپذیر است که گفت گوی ملل دنیا با یکدیگر،  بستر ساز مناسبات پایداری است که‌ اساسا قابل مقایسه با روابط دولت‌ها با یکدیگر نیست.

اگرچه "دکترین گفت و گوی تمدن‌ها" در سایه سیاست زدگی جامعه ایران در حالیکه در عرصه جهانی از آن استقبال بسیار خوبی گردید، نتوانست جایگاه خود را در دیپلماسی بین المللی ایران باز کند.‌

بدون تعارف ایران یک فرصت بزرگ و تاریخی را با توجه به نشان جناحی دکترین گفت و گوی تمدن‌ها از دست داد.

این ایده ناب و موفق که می‌توانست نقش مهمی در تلطیف ارتباطات بین المللی ایران ایفا نماید و در مقابل پروژه "ایران ستیزی" و "اسلام ستیزی" به بخوبی بایستد و نقش ایفا کند، در مسلخ درگیری‌های جناحی و سیاسی در ایران قربانی شد. 

نگارنده تردیدی ندارد اگر رویکرد اصولی و مدبرانه‌ای از طرف ایران، پس از استقبال جامعه جهانی از این دکترین اتخاد می گردید، امروز شاهد حضور روحانیون مسلمان همسنگ روحانیون مسیحی و... در ساختارهای سازمان ملل در عرصه حفظ صلح جهانی نیز بودیم.‌

تولد انجمن‌های دوستی با کشورهای مختلف که بخشی از سازمان‌های مردم نهاد فعال در کشور هستند، محصول دورانی است که دکترین گفت وگوی تمدن‌ها طرح و سیاستگذاران دولتی در ایران با همین نگاه تشکیل این انجمن‌ها را تشویق و حتی بنابر یک رسم ناپسند سیاستمداران خودشان آن‌ها تشکیل دادند.

به عبارت ساده‌تر ضرورت شکل‌گیری انجمن‌های دوستی ایران و ملل دنیا متکی به ضرورت "گفت و گوی تمدن‌ها" بود.

نیروی محرکه شکل‌گیری این انجمن‌ها عموما شخصیت‌های دولتی فعال در وزارت امور خارجه بوده‌اند که دغدغه دوستی مردم ایران با مردم دیگر کشورها را داشته و دارند.

قاطعانه باید گفت تشکیل این انجمن‌ها  نوعی دیپلماسی فرهنگی محسوب می‌شود که می‌تواند فارغ از مناسبات دست و پاگیر سیاسی به ارتباط بین مردم ایران و مردم کشورهای دیگر وارد شود.

با توجه به حساسیت‌های مهم موقعیت ژئوپلتیک ایران بدیهی است که این انجمن‌ها با موافقت‌های خاص‌تر از طرف وزارت امور خارجه و مراجع امنیتی تشکیل می‌شوند.

این انجمن‌ها فارغ از اینکه به چه میزان می‌توانند ماهیت غیردولتی و غیرسیاسی و غیر انتفاعی خود را حفظ کنند، یکی از بازیگران جامعه مدنی کشور هستند که می‌توانند در یک ارتباط شبکه‌ای در یک افق بلندمدت منعکس کننده "دیپلماسی مدنی" جامعه ایران باشند. انجمن‌های دوستی می توانند نیروهای ارزشمندی در حوزه حفظ صلح جهانی باشند.

کاملا قابل تصور است که انجمن‌های دوستی ملل که در یک مسیر اجتماعی و فرهنگی دوستی بین ملل را ترویج و تبلیغ  و دراین راستا اقدامات عملی را سازمان می دهند، در منازعات بین المللی به سادگی مرزهای دوستی ملل را بشکنند.

فارغ از اینکه با توجه ماهیت غیردولتی و غیرسیاسی انجمن‌ها، این تشکیلات مجاز نیستند که در منازعات وارد شوند، عملا روابط شکل گرفته در مسیر فعالیت این انجمن‌ها می‌تواند ظرفیتی برای پایان دادن به منازعات و برقراری صلح جهانی باشد.

با هدف آشنایی سازمان‌های مردم نهاد با این حوزه و با توجه به جدی شدن نقش روسیه در حوزه بین الملل بدون هیچ اظهار نظری با توجه به اینکه یکسال از فعالیت انجمن دوستی ایران و روسیه گذشته است، امیدواریم گزارش این انجمن را جهت اطلاع به سمع مردم شریف ایران می‌رسد.