اختلال شخصیت خودشیفته را بشناسید

اختلال شخصیت خودشیفته چیست؟

یکی از اختلالات شخصیت‌های مربوط به دسته نمایشی است و فرد مبتلا خود را بسیار مهم و بزرگ تصور می‌کند و به شیوه‌ای اغراق آمیز احساس توانمندی و لیاقت می‌کند. آنها در ذهن خود را فردی مشهور می‌پندارند و از آنجایی که بسیار خود را سزاوار و لایق می‌دانند، نیازها و مشکلات دیگران هیچ جایگاهی در دنیای آنها ندارد.

به شدت خود را برتر از دیگران می‌بینند و با تحکم و تکبر با دیگران برخورد می‌کنند و از دیگران انتظار احترام و تحسین دائم خود را دارند و زمانی که اطرافیان یا حتی خودشان نتوانند انتظارت بیش از حد و غیر ممکن را بر آورده کنند معمولا دچار افسردگی می‌شوند.

شیوع اختلال شخصیت خودشیفته

طبق بررسی‌های که انجام شده نرخ شیوع این اختلال بین دو تا شانزده درصد جمعیت بالینی و کمتر از یک درصد کل جمعیت است، این اختلال بین مردان شیوع بیشتری دارد.

ریسک ابتلا به این اختلال در افرادی که یکی از والدینشان به این بیماری مبتلا است بیشتر از سایر افراد است، زیر این والدین هم احساس غیر واقع‌بینانه در تمامی جنبه‌های زندگی مانند قدرت، خود بزرگ بینی، باهوش بودن، زیبا بودن و … در فرزند خود ایجاد می‌کنند.

محققین بر این باورند که تعداد افراد مبتلا به این بیماری رو به افزایش است.

نشانه‌های اختلال شخصیت خود شیفته

• این افراد احساس خودبزرگ‌بینی دارند و خود را انسان مهمی فرض می‌پندارند
• تصور می‌کنند شخص منحصربه‌فردی هستند و دیگران با به شیوه ویژه‌ای با آنها رفتار کنند
• احساس استحقاق و برتری در آنها چشمگیر است
• انتقاد را برنمی‌تابند و از اینکه هر کسی از آنها انتقاد کند آنها را عصبانی می‌کند
• فقط خود را قبول دارند و دائم به دنبال به‌دست آوردن ثروت و شهرت هستند
• روابطشان شکننده است زیرا حاضر نیستند طبق قواعد مرسوم رفتار کنند
• رفتار استثمار گونه دارند
• اعتمادبه‌نفس آنها شکننده است
• مستعد افسردگی هستند
• دارای مشکلات بین فردی هستند
• مشکلات در محیط کار یا تحصیل
• حق‌به‌جانب هستند
• مشغول خیال بافی درباره موفقیت و قدرت هستند
• نمی‌توانند همدلی از خود نشان دهند و اگر چنین رفتاری داشته باشند ظاهری و برای رسیدن به مقاصدشان است

احساس استحقاق و برتری

به دلیل چنین خصایصی آنها از طرفیان خود طرد می‌شوند یا محبت دیگران را ازدست می‌دهند، این فشارهای روانی شایعی است افراد مبتلا به اختلال خودشیفته مجبور به تحمل آن هستند حال آنکه آنها توانایی تحمل و روبه رویی با این فشارها را ندارند.

آینده فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی

این اختلال شخصیتی مزمن است و درمان آن نیز بسیار دشوار. بیماران مرتب در معرض ضربه و فشارهای روانی هستند که نتیجه اعمال و رفتار خودشان است.

از آنجایی که زیبایی، قدرت و به طور کل مزایای جوان بودن برایشان مهم است نمی‌توانند پیر شدن را تاب بیاورند و به همین دلیل برابر بحران میان‌سالی آسیب می‌بینند.

اگر در بین اعضای خانواده شخصی به این اختلال مبتلا است بهتر است او را تا قبل از رسیدن به میان‌سالی تشویق به درمان کنید.

دلایل بروز اختلال شخصیت خودشیفته

هنوز علت اصلی این بیماری مشخص نشده ولی محققین عوامل متعدد را در ابتلای افراد به این اختلال مؤثر می‌دانند مانند ژنتیک یا عوامل زیست محیطی. همچنین محققین در بخش خاکستری مغز افراد خودشیفته که مربوط به همدلی و روابط عاطفی و … نوعی ناسازگاری مشاهده کردند.

یکی دیگر از عوامل مؤثر تربیت اشتباه والدین است، عدم اطلاع والدین از تربیت درست و صحیح می‌تواند فرد را در بزرگسالی مستعد ابتلا به این اختلال می‌کند.

• تنبیه و پاداش افراطی
• وابستگی بیش از اندازه به والدین
• بیش از حد از سمت والدین و خانواده مورد تعریف و تمجید قرار گرفتن
• آزار و اذیت شدیدی را در دوران کودکی تحمل کردن

تحمل آزار شدید در کودکی از دلایل ابتلا به اختلال خودشیفته

تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته

برای تشخیص این اختلال شخصیتی هیچ تجهیزات پزشکی – آزمایشگاهی وجود ندارد بلکه درمانگر و متخصص با توجه پرسشنامه‌ای که بیمار به آن پاسخ داده و بررسی اینکه فرد تا چه اندازه نیازمند توجه و قدرت است می‌تواند به وجود این اختلال در فرد پی ببرد.

این اختلالات الگوهای رفتاری و فکری که ریشه در دوران کودکی دارد هستند، این نوع رفتار می‌تواند حتی پیش از ۸ سالگی بروز کند. این افراد در درک این مسئله مشکل دارند عاجزند و به همین دلیل نیز برای درمان خود اقدام نمی‌کنند.

در مطالعاتی که اخیرا انجام شده بسیاری خیلی راحت به خودشیفته بودن را بیان می‌کنند. محققان معتقدند به این دلیل که آنها به خودشیفته بودن خود افتخار می‌کنند و آن را به هیچ وجه یک نقص یا بیماری نمی‌دانند.

درمان اختلال شخصیت خودشیفته

معمولا افرادی که این اختلال را داند حاضر به درمان نیستند و این کار را نوعی تحقیر میدانند. اکثر مراجعه کنندگان برای این اختلال از طرف خانواده و دوستان معرفی می‌شوند. معمولا برای درمان این اختلال از روش روان‌درمانی استفاده می‌کنند.

دارویی برای اختلال شخصیت خودشیفته وجود ندارد، اما از آنجایی که این افراد از بیماری‌های همراه با این اختلال مثل اعتیاد به انواع مواد اعتیادآور، افسردگی و یا اضطراب هم رنج می‌برند ممکن از است داروهای برای او تجویز شود. ولی درمان اصلی این بیماری روان درمانی است.

روان‌درمانی اختلال شخصیت خود شیفته

سخن آخر:

همانطور که در مقاله نیز خواندید این افراد تمایل زیادی به درمان ندارند زیر خود را بیمار و دارای اختلال نمی‌دانند، و معمولا به دلیل مسائل دیگر و یا اصرار اطرافیان به کلینیک اعصاب و روان مراجعه می‌کنند. شما به عنوان یکی از اعضای خانواده یا دوست و آشنا بهترین کمکی که می‌توانید به این افراد بکنید ترغیب آنها به مراجعه به یک کلینیک اعصاب و روان کنند.

کلینیک شبانه روزی اعصاب و روان از معدود مراکز بستری اعصاب و روان در ایران است که امکانات رفاهی و هتلینگ برای بیماران خود تدارک دیده، حضور مستمر درمانگران و پرستاری مدام بخش مجزا برای بانوان، سالن ورزش و … تنها بخش کوچکی از امکانات و خدمات است.