بیماری هایی خلقی که با ورزش درمان می شوند

رئیس انجمن روانشناسی تربیتی ایران با بیان اینکه ورزش سبب کاهش اضطراب، افسردگی، استرس، ترس و وحشت‌زدگی و افزایش اعتماد به نفس و خودباوری ­می‌شود، می‌گوید: پژوهش‌های انجام شده در حوزه سلامت روان حاکی از آن است که ورزش در درمان اضطراب و افسردگی و بیماری‌­های خلقی خفیف تا متوسط اثربخشی بیشتری نسبت سایر اختلالات دارد.

 فریبرز درتاج، با بیان اینکه توجه هرچه بیشتر به توسعه ورزش عمومی و همگانی، باید به عنوان یک اولویت در دستور کار مسئولان ورزش قرار گیرد، اظهار کرد: ورزش بهترین وسیله برای نجات افراد از دام بسیاری آسیب‌­های روانی، فساد، مواد مخدر و مسائلی از این قبیل است و اگر این نکته در حوزه ورزش مورد توجه قرار گیرد، خدمت در این عرصه، مقدس و پرثواب خواهد بود.

وی ادامه داد: مسئولان ارشد ورزش کشور باید نگاه‌، حرکت و سیاست‌گذاری خود را به نحوی رقم بزنند که مردم به عنوان نیاز خود در شرایط فعلی به ورزش توجه کنند و آن را یکی از مهم‌ترین ارکان و اقلام خانوار تلقی کنند. به نظر وزارت ورزش باید با ‌همکاری دانشگاه‌ها، آموزش و پرورش و فعالان تربیت بدنی­‌ها فضایی ایجاد کند تا با بهره گیری از امکانات و ابزار موجود برای رونق ورزش همگانی در بین شهروندان استفاده شود.

بنابر اظهارات عضو شورای مرکزی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، تهاجم و شبیخون فرهنگی، جوان بودن جمعیت کشور، کمبود محیط‌های تفریحی و سرگرمی‌­های سالم، افزایش ارزش جهانی ورزش، پر شدن اوقات فراغت جوانان به وسیلۀ وسایل ارتباط جمعی بیگانه (تلویزیون، ماهواره و...) و تأثیرات متقابل سیاست و ورزش در کنار یکدیگر موجب ضرورت توجه بیشتر به امر ورزش و لزوم فرهنگ‌­سازی به ویژه برای جوانان شده است.

درتاج معتقد است که سرمایه‌گذاری در حوزه ورزش‌­های همگانی به منظور پرورش انسان‌هایی تندرست و جامعه‌ای سالم و با نشاط، منجر به کاهش هزینه‌های دارو و درمان و همچنین صرفه‌جویی در اعتبارات حوزه بهداشت و درمان خواهد شد.

رئیس انجمن روانشناسی تربیتی ایران در ادامه درباره تاثیر ورزش بر سلامت روان توضیحاتی ارائه کرد و گفت: پژوهش‌­های علمی و معتبر داخلی و خارجی ثابت کرده­‌اند که تحرک، فعالیت، نشاط و طراوت جسمانی موجب نشاط، شادابی روانی و ایجاد حالت خوشایند و احساس مثبت در فرد می‌­­شود. در واقع فعالیت‌­های ورزشی به واسطه اینکه سبب تخلیه هیجان می‌­شوند می‌­توانند برخی از عواطف منفی، تضاد و تعارضات درونی فرد را تخلیه کرده و عواطف مثبت همچون حس اعتماد به نفس، احترام به خویشتن، احساس شادابی، خوش خلقی و سلامت جسمی را جایگزین کنند. امروزه ورزش در درمان اختلالات روحی و روانی مورد توجه طب ورزش و روان­‌درمانگران قرار گرفته و بسیاری از فشارهای روحی و عصبی که هر روزه به دلیل ماشینی شدن زندگی، بیشتر شده و موجب افزایش استرس‌­های روزمره زندگی شده، متخصصان و روانشناسان را بر آن داشته تا از ورزش به عنوان واکسنی بی‌خطر، کم هزینه‌ترین و طبیعی‌­ترین راه مقابله با بیماری‌های جسمی و روحی در درمان مراجعان استفاده کنند.

وی با اشاره به اینکه از دیدگاه علمی ارتباط بین ورزش و سلامت روان، قطعی و حتمی است و می‌­تواند سبب کاهش اضطراب، افسردگی، استرس، ترس و وحشت‌زدگی و افزایش اعتماد به نفس و خودباوری ­شود، گفت: نظریه اثرات مثبت و مفید ورزش در سلامت روان ابتدا با استناد به گفته­‌های افرادی شروع شده است که بعد از شروع فعالیت‌­های ورزشی احساس خوشی و مسرت را در خود گزارش کرده‌­ و منجر به تندرستی روانی آن­ها شده است اما در مجموع به لحاظ علمی تاثیر ورزش در سلامت روان در سه طیف نمره‌­ای اندازه‌گیری می‌شود.

 ورزش برای افراد سالم سودمندی روانی بیشتری به لحاظ پیشگیری داشته است. همچنین پژوهش‌های انجام شده در حوزه سلامت روان حاکی از آن است که ورزش در درمان اضطراب و افسردگی و بیماری‌­های خلقی خفیف تا متوسط اثربخشی بیشتری نسبت سایر اختلالات دارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که ۲۰ تا ۳۰ درصد از سلامت عمومی در گرو ورزش است.

به گفته معاون پژوهشی سازمان نظام روانشناسی، ورزش و فعالیت‌های ورزشی تاحدی بر سلامت روانی افراد اثرگذار است که مورد توجه روانپزشکان و روانشناسان قرار دارد؛ امروزه شاخه‌ای علمی تحت عنوان روان درمانی ورزشی در جهان مطرح شده است. البته نباید تصور کرد که ورزش به تنهایی می‌تواند در درمان بیماری‌های روانی اثرگذار باشد، بلکه باید از آن در کنار بهره‌گیری از روش‌های درمانی استفاده کرد تا نتایج بسیار خوبی در بر داشته باشد، به طور مثال افرادی که دچار بیماری‌های روانی شدید هستند، ورزش می‌تواند بخشی از برنامه درمانی آنها باشد.