افزایش وام ازدواج بدون حل مشکل ازدواج صوری!

در ده یازده سال اخیر شاهد رشد 17 برابری وام ازدواج بوده‌ایم. هر چند این افزایش وام ازدواج به هیچ وجه نتوانسته تغییری در افزایش ازدواج در جامعه به وجود بیاورد.

وام ازدواج از سال 88 به این سو وارد قوانین کشور شد و از آن پس شاهد پیامدهایی بودیم که الزاما آثار مثبتی به همراه نداشته است. چند برابر شدن کودک همسری در سال گذشته به خاطر افزایش دو برابری وام ازدواج از 15 به 30 میلیون تومان از مهم ترین عوارض منفی این امر بود.

البته این مساله راهکار آنچنان پیچیده ای ندارد که متاسفانه به آن توجهی نشده است. مرضیه محبی، فعال حقوق زنان در همین رابطه گفته است: طبق قانون رشد متعاملین، بانک‌ها افراد زیر ۱۸ سال را برای اخذ وام یا انجام امور مالی و بانکی صالح نمی‌شناسند؛ حال چطور می‌شود دخترانی که نمی‌توانند امور بانکی خود را شخصا  انجام دهند بر اساس ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی اجازه ازدواج در سن ۱۳ سالگی را دارند و به تبع آن می‌توانند وام ازدواج دریافت کنند؟

چند ماه پیش بود که تندگویان، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان نسبت به این مساله هشدار داد و نسبت به افزایش فزاینده ازدواج صوری در ازای دریافت وام ازدواج ابراز نگرانی کرد. مشکلات توامان اقتصادی و فرهنگی از مهم ترین دلایل عوارض منفی این طرح است.

در سال 96 بیش از 605 هزار ازدواج ثبت شد و آمار طلاق هم 176 هزار مورد بود. اینها در شرایطی است که سال گذشته شاهد 550 هزار مورد ازدواج و 185 هزار مورد طلاق بودیم.

احمد بیگدلی، عضو کمیسیون اجتماعی با اشاره به همین مساله اظهار کرده است: دلیل ایجاد این آسیب فشل بودن سیستم بانکی است، وام ازدواج برای هر فرد ٣٠ میلیون تومان است، چه دلیلی دارد فرد برای دست پیدا کردن به ٣٠ میلیون تومان که کمترین امکانات زندگی با آن تامین می شود دست به این کار بزند؟ ما جلوی راه مستقیم جوانان ایستاده‌ایم و آن‌ها را وادار می‌کنیم که به این این‌گونه کارها دست بزنند؛ مقصر ما هستیم که مردم را به آسیب های اجتماعی وادار می‌کنیم.

واقعیت این است که وام ازدواج به این شکل کنونی از همان ابتدای زندگی زوجین را به بدهکار بانکی تبدیل می کند. طبعا افزایش وام ازدواج این بدهکاری را بیشتر هم کند. آخرین گزارش‌های بانک مرکزی حکایت از آن دارد که بسیاری از جوانان امکان پرداخت اقساط وام ۳۰ میلیون تومانی را ندارند.

تندگویان در همین راستا خاطرنشان کرده است: وقتی جوان نمی‌تواند قسط وام را پرداخت کند، کمکی به ازدواج هم نخواهد کرد. معتقدم افزایش وام ازدواج، راهکار افزایش ازدواج در کشور نیست. وقتی جوان شغلی ندارد که بتواند قسط وامش را پرداخت کند چه فایده‌ای دارد؟ در این حالت جوان فقط تبدیل به یک بدهکار بانکی می‌شود. تضامین بانکی برای دریافت وام ازدواج هم از دیگر مشکلاتی است که موانع زیادی برای جوانان در ابتدای زندگی مشترکشان ایجاد می کند.

بر اساس آنچه مجلس تصویب کرده سال آینده دریافت وام ازدواج با یک ضامن امکان پذیر است. هر چند بانک مرکزی هم طی چند بخشنامه بانک ها را موظف کرده تنها با اخذ یک ضامن وام ازدواج را پرداخت نمایند. حال باید دید با افزایش وام ازدواج آیا امکان پرداخت این مبلغ تنها با یک ضامن وجود خواهد داشت یا نه؟