نقش داروخانه‌های اینترنتی در آینده شغلی داروسازان

دکتر حمیدرضا راسخ با اشاره به رشد سریع تکنولوژی‌های جدید در دنیای امروز و با بیان اینکه جامعه امروز برای بکارگیری تکنولوژی‌های جدیدی مانند اسنپ، خودروهای برقی و استفاده از کارت‌های بانکی به جای پول نقد حق انتخابی ندارد، گفت:  به بیان دیگر نمی‌توان با این موج دیجیتال مقابله کرد و تحت تاثیرآن قرار نگرفت؛ در این میان داروخانه‌های اینترنتی نیز به عنوان بخشی از این تکنولوژی نوین موجی به وجود می‌آورد که جامعه تنها می‌تواند روند آن را آهسته کند، ولی قادر به متوقف کردن آن به طور کامل نخواهد بود. لذا باید از این شرایط به نحو بهینه استفاه کنیم.

وی در رابطه با روند اینترنتی شدن داروخانه‌ها، گفت: این مساله در کلام بسیار ساده است، اما در عمل کار بسیار دشواری به نظر می‌رسد؛ چرا که در این شیوه باید اطلاعات جامع و کامل از سوابق بیماری افراد به همراه سری کامل مدارک پزشکی (آزمایشات، عکس‌ها و...) بیمار را در اختیار داشته باشیم.

قصور داروساز در داروخانه‌های الکترونیک به راحتی قابل پیگیری است

وی ادامه داد: با فرض اینکه این سیستم از صحت و سلامت کامل برخوردار باشد، نظارت بر تجویز و تحویل دارو به صورت الکترونیکی راحت‌تر و سریع‌تر از نوع فیزیکی آن است؛ چراکه در سیستم اینترنتی با توجه به وجود امضاهای الکترونیکی، هرگونه کوتاهی و قصور از طرف پزشک و همچنین داروساز به راحتی قابل پیگیری است.

در حال حاضر فروش اینترنتی دارو در ایران ممنوع است

وی با بیان اینکه در حال حاضر فروش اینترنتی دارو در ایران ممنوع است، اظهار کرد: با این حال بدون شک در آینده نه چندان دور با این موضوع روبرو خواهیم شد و بعید نیست که در سال‌های آتی دیگر اثری از داروخانه‌های فیزیکی در سطح شهرها نباشد.

زیرساخت‌های لازم برای تقویت داروخانه‌های اینترنتی

راسخ همچنین در پاسخ به این سوال که زیرساخت‌های لازم و جامع وزارت بهداشت برای تقویت داروخانه های اینترنتی چیست، گفت: یکی از تکالیف معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت این است که اطمینان یابد زنجیره تامین دارو در کشور به صورت کامل و تمام با راندمان بالا در حال انجام است.

وی با اشاره به سایر زیرساخت‌های لازم گفت: راه‌اندازی دپارتمانی در سازمان غذا و دارو که متولی فعالیت‌های مرتبط با تاسیس داروخانه و استمرار فعالیت داروخانه‌ها باشد از اقدامات لازم برای اجرای این طرح است.

تحلیل و بررسی اقتصاد داروخانه مطالبه دانشجوی امروز  

وی با بیان اینکه کاری که در حال حاضر انجام می‌شود تا ۳۰-۴۰ سال پیش قابل قبول بوده است، ادامه داد: مطالبه دانشجوی امروز ایجاد دپارتمانی برای تحلیل و بررسی اقتصاد داروخانه و کسب اطمینان از عملکرد حوزه‌ تامین داروست.

ایجاد محدودیت به جای تقویت نظارت راه چاره نیست

راسخ با اشاره به برخی مشکلات نظارتی در کشور، گفت: متاسفانه یکی از قوانینی که در دنیا وجود دارد ولی در ایران با مشکلاتی روبروست، ایجاد محدودیت به جای تقویت نظارت و ایجاد سیستم‌های نظارتی و تحلیلی کارآمد است. به عبارت دیگر با این دیدگاه که نمی‌توانند کنترل کنند، پس اساسا مجوز نمی‌دهند.

وی اولین الزام در سازمان غذا و دارو را تقویت واحد داروخانه‌های سازمان دانست و گفت: تقویت به معنای توانمند شدن و ارتقای ظرفیت‌های علمی نه به لحاظ تعداد.

بسترهای لازم برای جلوگیری از خطا و تخلف در داروخاته‌های اینترنتی

این استاد مدیریت و اقتصاد دارو با اشاره به بسترهای لازم برای عملکرد مطلوب داروخانه‌های اینترنتی برای جلوگیری از خطا و تخلف، تصریح کرد: بخش اول به زیرساخت‌های لازم در خود سازمان غذا و دارو بازمی‌گردد که بتواند با استفاده از سیستم‌های گزارش‌گیری الکترونیکی و بر خط، عملکرد داروخانه‌ها را ارزیابی کند.

ضرورت راه‌اندازی داروخانه‌های زنجیره‌ای

وی در این رابطه به داروخانه‌های زنجیره‌ای اشاره کرد و گفت: در حقیقت حسنی که برای داروخانه‌های زنجیره‌ای وجود دارد، این است که یک شرکت زمینه‌های لازم را به لحاظ نرم افزاری و نظارتی کافی ایجاد می‌کند و سازمان غذا و دارو فقط بر عملکرد همان شرکت نظارت می‌کند. به عنوان مثال یک شرکت ۳۰ داروخانه را تحت نظارت داشته باشد و خود تحت نظارت سازمان غذا و دارو باشد.

نقش داروساز با اینترنتی شدن داروخانه‌ کمرنگ نمی‌شود

راسخ با بیان اینکه اینترنتی شدن داروخانه‌ها نقش داروساز را در جامعه کمرنگ نمی‌کند، تاکید کرد: داروساز باید مهارت‌های خود را در حوزه دیجیتال تقویت کرده و خود را برای آینده آماده کند.

عضو هیات علمی دانشکده داروسازی شهید بهشتی با اشاره به برخی از ملاک‌ها و ویژگی‌های لازم داروسازان برای حضور در فضای اینترنتی، گفت: داروساز باید از قدرت مشاوره‌ای خود به جای قدرت خدمات بیشتر استفاده کند. نگاه داروساز نباید الزاما به داروخانه‌ متصل شود؛ چراکه داروساز در دوره آموزشی، ارایه خدمات متعدد در حوزه مدیریت بیماری‌ها را آموخته و باید از آنها استفاده کند.

حوزه‌های کاری نوین برای داروسازان

وی با بیان اینکه مدل کسب و کار داروساز در دنیا از حالت داروخانه‌داری خارج شده است، گفت: مطالبات فناوری‌های جدید هم در همین راستاست. داروسازها می‌توانند در حوزه مشاوره‌های آنلاین برای بیماری‌های صعب‌العلاج و مزمن و یا بیمارانی که اعمال جراحی انجام داده‌اند و نیاز به مراقبت‌های دارویی دارند نیز موثر واقع شوند.

استاد مدیریت و اقتصاد داروی دانشکده داروسازی شهید بهشتی در پایان مدیریت مصرف دارو در داروخانه‌های بزرگ بیمارستانی که فواید بسیاری مثل صرفه‌جویی ریالی و اجتماعی دارد و سود بیمه‌ها و بیماران را افزایش می‌دهد را از دیگر حوزه‌هایی دانست که داروساز می‌تواند به آن‌ها ورود پیدا کند و درواقع نقش‌آفرینی داروساز باید در مدیریت داروها باشد.