فلج مغزی نوزاد به خاطر قصور پزشکی

زن ۳۷ ساله که پس از سال‌ها درمان تخصصی بالاخره باردار شده بود به‌دلیل شرایط خاص جسمانی باید مدام تحت نظر پزشک زنان و زایمان و آزمایش‌ها و سونوگرافی‌های دوره‌ای قرار می‌گرفت. در تمام دوران ۹ ماهه بارداری شرایط جنین و مادر مناسب بود، اما چند روزی مانده به زمان تولد نوزاد، مادر مبتلا به فشار خون بالا شد و به تشخیص پزشک معالج در بیمارستان تحت درمان قرار گرفت. از آنجا که بیمارستان یک مرکز آموزشی بود، سه رزیدنت تحت نظر یک استاد برای مراقبت از مادر باردار تعیین شدند. براساس سلسله مراتب این مراکز آموزشی رزیدنت‌های بالاتر، کار را به رده پایینی‌ها سپردند و در آن چند روز رزیدنت سال اولی بالای سر مادر باردار بود و هر از گاهی وضعیت او را به مافوقش گزارش می‌داد.

زایمان پردردسر

سه روزی از حضور زن باردار در بیمارستان می‌گذشت که درد شدیدی او را فرا گرفت. چند باری موضوع را به دختر جوانی که مسئول مراقبت از او بود گفت، اما هیچ کسی بالای سرش نیامد. درد شدیدتر شد و ناگهان کیسه آب پاره شد. وضعیت اضطراری بود، دختر جوان بلافاصله با رزیدنت سال بالایی تماس گرفت. اما چون قرار بود مادر باردار را طبیعی زایمان کنند، او را به اتاق عمل منتقل نکردند. چهار ساعتی از آغاز درد زن جوان گذشته بود که دکتر زنان و زایمان از راه رسید و پس از معاینه بیمار و تشخیص افت ضربان قلب و فشار خون بالای بیمار، دستور انتقال فوری او را به اتاق عمل و جراحی سزارین داد. زن جوان به اتاق عمل منتقل شد، اما از آنجا که ساعت زیادی از خالی شدن کیسه آب جنین گذشته بود، نوزاد در حالی از بدن مادر خارج شد که پوستش کبود و تیره شده بود. نوزاد را احیا و بلافاصله به دستگاه منتقل کردند، اما به‌دلیل کمبود اکسیژن دچار تشنج شد.

فلج نوزاد

زن جوان و شوهرش درباره اتفاقی که برای فرزندشان افتاده بود اطلاعی نداشتند و از اینکه پس از آن زایمان سخت، دختر کوچولویشان زنده مانده خوشحال بودند. یک روز بعد نیز مادر و نوزاد از بیمارستان مرخص شدند. اما برایشان عجیب بود که چرا دختر کوچولویشان حرکتی ندارد. تا اینکه نوزاد را پیش متخصص بردند و پس از چند عکس و آزمایش فلج کامل جسمی و مغزی او تأیید شد.

شکایت از کادر اتاق زایمان

پدر نوزاد که تیم زایمان بیمارستان را مسبب این حادثه می‌دانست با حضور در دادسرای جرایم پزشکی و دارویی (ناحیه ۱۹) تهران علیه کادر اتاق زایمان شکایت کرد.

با تشکیل این پرونده به دستور بازپرس، موضوع برای تعیین علت فلج نوزاد به کمیسیون پزشکی قانونی انتقال یافت. اعضای کمیسیون‌های سه و ۵ نفره، پس از بررسی مدارک بیمارستانی، با تشخیص جدا شدگی جفت (دکولمان حاد)، اعلام کردند با توجه به‌شدت افت ضربان قلب و پرخطر بودن بیمار، انتقال زن باردار به اتاق عمل و تصمیم‌گیری برای سزارین باید با سرعت بیشتری انجام می‌شد؛ بنابراین استاد مقیم (متخصص زنان و زایمان) به میزان ۵ درصد، رزیدنت سال سوم و دو رزیدنت سال پایینی هر کدام به میزان یک درصد در عارضه ایجاد شده برای نوزاد مقصر هستند. با اعتراض خانواده به این رأی، این بار موضوع در کمیسیون ۷ نفره مورد رسیدگی قرار گرفت و عوامل فنی شیفت به میزان ۱۰ درصد، پزشک زنان و زایمان (استاد مقیم) به میزان ۵ درصد، دو تن از رزیدنت‌ها به میزان ۲ درصد و رزیدنت سال پایینی یک درصد مقصر شناخته شدند. این رأی با اعتراض رزیدنت‌ها به کمیسیون ۹ نفره فرستاده شد و این بار مسئول فنی را تبرئه، پزشک زنان و زایمان را ۵ درصد، رزیدنت مسئول را ۲ درصد و دو رزیدنت دیگر را در مجموع ۳ درصد مقصر شناختند. در این مرحله با وجود اعتراض خانم دکتر متخصص زنان و زایمان کمیسیون ۱۱ نفره رأی را تأیید و کیفرخواست پرونده با موضوع ایراد صدمه بدنی غیرعمدی ناشی از تقصیر در امور پزشکی برای رسیدگی به شعبه ۱۰۴۳ دادگاه کیفری ۲ (مجتمع شهید قدوسی) به ریاست دکتر محبوب افراسیاب فرستاده شد. قاضی پرونده پس از بررسی مدارک پزشک متخصص زنان و زایمان، دو رزیدنت بخش زایمان و رزیدنت مسئول بیمار را به ترتیب به پرداخت ۵، ۱.۵، ۱.۵ و ۲ درصد یک فقره دیه کامل از جهت اختلال کامل مغز، دو فقره دو سوم دیه کامل از جهت فلج اندام فوقانی و تحتانی، دو فقره دیه کامل از جهت عدم کنترل ادرار و مدفوع محکوم کرد.