آنتی بیوتیک را فقط با تجویز پزشک مصرف کنید

محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت مقاومت میکروبی نسبت به آنتی بیوتیک‌ها را یک تهدید جهانی اعلام کرد و گفت: برخی گمان می‌کردند این تهدید برای آینده دور است، اما اکنون این تهدید تاثیر خود را بر زندگی بشر به جای گذاشته است.

وی ادامه داد: مصرف آنتی بیوتیک‌ها حتما باید با تجویز پزشک باشد و خودسرانه انجام نگیرد؛مصرف آنتی بیوتیک باید صحیح، به موقع و به اندازه باشد. بیمار باید بداند چه آنتی بیوتیکی برای چه موردی مصرف می‌کند. باید طول مدت درمان را رعایت کند و داروی مصرفی را بیجا قطع نکند تا دارو اثربخشی لازم را داشته باشد.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت افزود: آنتی بیوتیک‌ها در زندگی بشر تحولی عظیم به جا گذاشتند. بعد از کشف آنتی بیوتیک‌ها عرصه بشری شاهد تحولی شگرف شد و بسیاری از بیماری های عفونی خطرناک و مرگبار مهار شدند.

گویا تصریح کرد: در طول زمان هزاران نوع آنتی بیوتیک به نظام سلامت کشورها وارد شدند و هرکدام توانستند تحول  عمده‌ای در سلامت انسان ایجاد کنند. بسیاری از همه گیری‌های بزرگ در دنیا با مصرف صحیح آنتی بیوتیک‌ها کنترل شدند، اما همین آنتی بیوتیک‌ها به دلیل مصرف بی رویه، بیجا و ناصحیح کم کم در حال از دست دادن ارزش‌های خود هستند.

وی گفت: این معضل به خاطر خطای بشری رخ داده است نه بی اثری آنتی بیوتیک ها. خطاهایی مانند خود درمانی یا عدم تکمیل دوره درمان، اطلاعات کافی نداشتن درباره آنتی بیوتیک ها و اثربخشی و عوارض آن و نیز چگونگی مواجهه با عوارض مصرف آنها که به مصرف کننده بر می گردند موجب مقاومت میکروبی در برابر آنتی بیوتیک ها شده است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت افزود: وجود باورهای غلط در برخی افراد درباره آنتی بیوتیک‌ها، تبلیغات نادرست و عدم نظارت توسط مؤسسات دارویی، آموزش نامناسب مردم، رفتار غیرحرفه‌ای برخی از درمانگرها، تجویز نابجای آنتی بیوتیک‌ها و انتخاب غیرصحیح داروهای ضدمیکروبی نیز بر اثربخشی آنتی بیوتیک‌ها و مقاومت میکروبی در برابر آنها تاثیر داشته است.

گویا با اشاره به اینکه این مشکلات در همه جای دنیا وجود دارد، ادامه داد: برخی از دلایل مقاوم شدن میکروب‌ها به آنتی بیوتیک به مراکز درمان برمی‌گردند. یکی از مهم ترین وظایف مراکز بهداشتی، درمانی این است که عوامل میکروبی به صورت نابجا در این مراکز رشد نکنند و عامل میکروبی از بیمار به بیمار، از پزشک به بیمار، از بیمار به پزشک و پرستار، از بیمار به ملاقات کننده و بالعکس منتقل نشود.

وی مشکل دیگر مقاومت میکروبی نسبت به داروهای ضد میکروبی را مصرف این داروها در دام ها دانست و گفت: آنتی بیوتیک‌ها حتی در برخی مواد غذایی نیز مصرف می شوند که اگر مراقبت و نظارت درستی انجام نشود، یکی از راه های مهم مقاومت میکروبی در این بخش است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت  بیان کرد: برخی میکروارگانیسم‌ها پیدا شده‌اند که یا به سختی به درمان ضد میکروبی پاسخ می‌دهند یا اصلاً به درمان جواب نمی‌دهند. هم اکنون برخی از میکروب‌ها و بیماری‌ها مثل تیفوئید یا بیماری‌های عفونی گوارشی وجود دارند که دیگر به درمان ساده ضد میکروبی پاسخ نمی‌دهند.

گویا بیان داشت: برخی بیماری‌های آمیزشی مثل سوزاک در دنیا به دلیل مصرف غیرصحیح آنتی بیوتیک ها به درمان جواب نمی‌دهند که طولانی شدن این بیماری تاثیر سویی در روابط جنسی و خانواده‌ها برجای می‌گذارد.

وی اجرای برنامه کشوری مقاومت میکروبی توسط مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر را مورد اشاره قرار داد و گفت: در این برنامه سعی شده است سرعت پیدایش مقاومت میکروبی کاهش یابد؛ زیرا هیچ کشوری نمی‌تواند از سرعت رشد آن صد در صد جلوگیری کند.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ارتقای دانش مردم، مطالعه مستمر وضعیت مقاومت میکروبی در مراکز درمانی، گسترش روش‌های کنترل عفونت در سطح مراکز درمانی کشور با توصیه به شستشوی مرتب دستها و تحقیقات در زمینه آنتی بیوتیک‌ها در کشور را بخش‌های دیگر این برنامه اعلام کرد و اظهار داشت: راهکار دیگر مقابله با این معضل، طبقه بندی آنتی بیوتیک‌ها و هدایت کردن مساله تجویز آنتی بیوتیک‌ها در کشور است؛زیرا برخی آنتی بیوتیک‌ها را فقط باید عده‌ای خاص از پزشکان تجویز کنند.

گویا افزایش آگاهی عمومی، پایش مصرف داروهای میکروبی، شناسایی علائم تغییر نسبت به مقاومت در برابر داروها، ترویج استفاده مناسب از داروهای ضد میکروبی، استانداردسازی تست‌های آزمایشگاهی برای تشخیص عفونت‌های مقاوم، ثبت موارد ابتلا به عفونت‌های مقاوم به آنتی بیوتیک‌ها، مراقبت از همه گیری مقاومت به آنتی بیوتیک‌ها و همکاری با سازمان‌های دیگر در جهت مصرف منطقی آنتی بیوتیک‌ها را اهداف این برنامه برشمرد.