پرده‌برداری از یک معمای مریخی دیگر

 فضاپیمای "کنجکاوی"(Curiosity) ناسا هم‌اکنون روی سطح مریخ مانند یک آزمایشگاه متحرک عمل می‌کند و طی هفت سال حضور در این سیاره در معرض اسرار این سیاره بوده است.

به عنوان مثال چند ماه پیش این کاوشگر وجود گاز متان در سطح مریخ را تایید کرد.

در ابتدا مقدار متان موجود در مریخ ۶ بخش در میلیارد "ppb" اعلام شد، اما چندی بعد دانشمندان با بررسی داده‌های مریخ‌نورد کنجکاوی، دریافتند این مقدار تا چند ماه پیش، ۲۱ بخش در میلیارد "ppb" است.

از آنجا که متان یک محصول جانبی زندگی زیست‌محیطی بر روی زمین است، تشخیص حضور این گاز در سیارات دیگر برای دانشمندان بسیار عجیب و شگفت‌انگیز است؛ چرا که دو نمونه از منابع متان در سیاره ما، گاوها و آتشفشان‌ها هستند.

رمز و راز وجود گاز متان در مریخ تا حدی حل شد؛ اما اکنون این کاوشگر از یک معمای مریخی دیگر پرده‌برداری کرده است.

این معما این است که اکسیژن در مریخ رفتار عجیبی دارد و دانشمندان علت آن را نمی‌دانند.

این مطالعه که در مجله "Geophysical Research" منتشر شده است، جزئیاتی از هوای "دهانه گیل" منتشر کرده که "کنجکاوی" بیشتر اوقات در آنجا حضور داشته است.

محققان با استفاده از داده‌های به دست آمده از ابزار "SAM" که یک آزمایشگاه قابل حمل است، متان را کشف کردند و حال با استفاده از این ابزار دریافته‌اند که در میزان اکسیژن مریخ تغییرات قابل توجه فصلی و سال به سال وجود دارد.

ابزار "SAM" قادر به تجزیه و تحلیل مولکول‌های جو مریخ است که هوای این سیاره را تشکیل داده‌اند.

بیشتر اتمسفر سیاره سرخ از "کربن دی‌اکسید"(CO۲) تشکیل شده است، اما طی زمستان کربن دی‌اکسید در بالای قطب‌های مریخ یخ می‌زند و باعث کاهش فشار هوا در سراسر سیاره می‌شود.

در طول ذوب شدن این کربن‌دی‌اکسید در فصل بهار و تابستان، کربن‌دی‌اکسید فشار هوا را افزایش می‌دهد.

محققان همچنین دریافته‌اند که غلظت مولکول‌هایی مانند نیتروژن و آرگون، بنا بر فصل تغییر می‌کند.

اما اکسیژن عملکرد متفاوتی داشت. اکسیژن بخش کوچکی از اتمسفر مریخ را تشکیل می‌دهد (حدود ۰.۱۶ درصد) و میزان افزایش و یا کاهش آن به مقداری نیست که انتظار می‌رود.

طی بهار و تابستان، غلظت اکسیژن فراتر از حد انتظار بود. در پاییز به میزان پیش‌بینی شده کاهش پیدا کرد و سپس در زمستان به کمتر از حد انتظار رسید.

محققان مرکز پرواز فضایی "گودارد" اظهار کردند: این واقعیت که رفتار اکسیژن در هر فصل تکرار نمی‌شود، ما را به این فکر می‌اندازد که این امر مسئله‌ای نیست که مربوط به پویایی جوی باشد.

باید یک منبع شیمیایی برای این موضوع وجود داشته باشد که ما هنوز قادر به محاسبه آن نیستیم.

احتمالا زمانی‌که کاوشگر "مارس ۲۰۲۰" به فضا پرتاب شود، بسیاری از معماها راجع به مریخ را حل خواهد کرد.