اقدامات اورژانسی در عقرب و مار گزیدگی

شاهین شاد نیا رئیس بخش مسمومین بیمارستان لقمان با اشاره به مسمومیت‌های ناشی از گزیدگی جانوران اظهار کرد: امروز گزیدگی انسان به وسیله جانوران یک موضوع عادی تلقی می‌شود زیرا حشرات، مار، عقرب و دیگر حشرات ممکن است افراد را مورد گزش قرار دهند اما به طور کلی یک سری گزیدگی‌ها مانند گزش زنبور،‌ مار و عقرب خطرناک‌تر از سایر گزیدگی‌ها است به طوری که  گزش زنبور در برخی افراد می‌تواند حساسیت هایی را به دنبال آورد از این رو این نوع گزیدگی خطرناک محسوب می شود.

او ادامه داد: گزیدگی به وسیله نیش زنبور در برخی افراد که دارای سابقه حساسیت هستند می‌تواند یک شوک را در افراد ایجاد کند به همین دلیل تهدید کننده حیات آنها محسوب می‌شود.

شاد نیا تاکید کرد: گزیدگی عقرب و مار بیشتر در فصل‌های گرم سال و به خصوص در مناطق جنوبی کشور دیده می‌شود و هنگامی که افراد برای تفریح به فضای باز و طبیعت می شوند ممکن دچار گزش مار و عقرب قرار بگیرند.

رئیس بخش مسمومین بیمارستان لقمان بیان کرد: گزیدگی به وسیله مار و عقرب می‌تواند عوارض مختلفی در افراد ایجاد کند و توصیه ما این است که در اولین اقدام فردی را که دچار گزش مار یا عقرب شده از محل حادثه به جایی امن منتقل شود زیرا احتمال می ‌رود که آن فرد مجددا دچار گزش حیوانات قرار بگیرد.

او اضافه کرد: باید فردی که دچار مار گزیدگی شده را آرام کرد زیرا هیجانات و تکان‌های بی مورد باعث افزایش سرعت جریان خون در بدن می‌شود و سم زودتر در تمام بدنش پخش می‌شود به همین دلیل نباید فرد مسموم احساس بی‌ قراری از خود نشان دهد.

شاد نیا افزود: ما توصیه می‌کنیم، عضوی را که دچار مار گزیدگی یا عقرب گزیدگی شده است به وسیله آتل یا هر وسیله دیگری ثابت نگه داشت و در یک سطح افقی و پایین‌ تر از قلب اندام مورد نظر نگه بدارند تا سم خیلی سریع در بدن توزیع نشود و سپس باید محل زخم را با آب شستشو داده و زخم را دستکاری نکنند.

رئیس بخش مسمومین بیمارستان لقمان گفت: برخی افراد سعی می کنند، زهر مار را با مکش دهان بیرون بیاورند که این کار  اشتباه است و ما این اقدام  را به هیچ عنوان توصیه نمی‌کنیم و بحث‌های علمی نشان می‌دهد که هیچ یک از این اقدامات توجیه علمی ندارد.

بهترین کار در هنگام گزیدگی مار

او ادامه داد: بهترین کار در هنگام گزیدگی مار شستشو و پانسمان محل زخم است و باید فرد را سریعا به نزدیکترین مرکز درمانی منتقل شود تا از سرم‌های ضد مار و عقرب به فرد مصدوم تزریق شود.

شاد نیا ادامه داد: برخی افراد در هنگام مار گزیدگی استفاده از طب سنتی یا گیاهان کوهی را انجام می‌دهند که این کار اشتباه است و ما توصیه می‌کنیم حتی از کمپرس سرد محل زخم جلوگیری شود زیرا ممکن است دچار قطع عضو در آینده شود.

رئیس بخش مسمومین بیمارستان لقمان گفت: در خیلی از نقاط دنیا مانند هندوستان، بنگلادش و آمریکای شمالی مار گزیدگی اتفاق می‌افتد و در ایران هم در مناطقی مانند دماوند، جاجرود و هشتگرد گزیدگی از مار و عقرب در فصل تابستان دیده شده است و خوشبختانه سرم‌های تولید شده در ایران  جهت درمان مار و عقرب زدگی مناسب است و در سطح کیفی خوبی قرار دارد.

علائم مار گزیدگی چیست؟

او با اشاره به علائم مار گزیدگی گفت: شایع‌ ترین علائم مار گزیدگی سوزش،‌ درد، قرمزی در محل گزیدگی، است، در هنگام بروز مار گزیدگی علاوه بر سوزش،‌ درد علامت‌های مانند قرمزی محل گزیدگی و جای دندان‌های مار در عضو مورد نظر دیده می‌شود که باید پس از شستشو و پانسمان فرد مصدوم را به نزدیکترین مرکز درمانی منتقل کرد.