چرا امام رضا شمس‌الشموس نامیده شد؟

حجت‎الاسلام محمود ابوالقاسمی محقق و پژوهشگر علوم قرآن و حدیث در گفت‌وگویی گفت: پیامبر اکرم(ص) در حدیثی فرمود: «من 12 فرزند دارم که همگی آنان امامند و تفاوتشان با من در این است که آنان نبی نیستند، اما تمام آنچه درباره من گفته شده، درباره تمام فرزندانم نیز صادق است.»، با تمام اینها برخی شیعه‎نمایان (مدعیان تشیع) بین امامان تفکیک قائل می‎‌شدند که این به‌معنای تحریف کلام نبی و تخطی از سیرۀ رسول‎الله(ص) است، طوری که در طول تاریخ به افرادی برمی‎‌خوریم که به مدعیان شیعۀ سه‌امامی، چهارامامی، هفت‌امامی و... شهرت یافتند.

وی افزود:‌ میان مدعیان تشیع، عده‎‎ای هستند که می‎‎درخشند و به دستورات رسول‎الله(ص) پایبند ماندند؛ آنها همان شیعیان 12امامی‌اند که به آنان «اثنی‌عشری» گفته می‌شود. این افراد که در تاریخ خوش درخشیدند، معتقدند هر کسی هر یک از ائمه(ع) را نپذیرد، به‌معنای عدم پذیرش نبوت رسول‌الله(ص) است.

حجت‌الاسلام ابوالقاسمی «پیروی از هوای نفس» را یکی از عوامل انحراف مدعیان تشیع در طول تاریخ دانست و گفت: این عامل مهم موجب عدم همراهی و هماهنگی آنان با امام(ع) شد. در زمان امام رضا(ع) آخرین نمونۀ انحراف مدعیان تشیع از سوی «واقفیه» صورت گرفت، طوری که آنان تولد دیرهنگام امام جواد(ع) را واسطه‎ای برای مطامع نفسانی خود قرار دادند و گوش شنوایی نسبت به کلام امام رضا(ع) نداشتند.

این پژوهشگر علوم قرآن و حدیث گفت: از زمان امام رضا(ع) دیگر چنین انحرافی وجود نداشت، کسی که امام رضا(ع) را قبول کرد، تا امام دوازدهم را پذیرفته است و این‌چنین شیعیان هشت‌امامی، شیعیان 12امامی شدند. این امر در پرتو نور امام رضا(ع) رخ داد که برخی شمس‌الشموس بودن امام(ع) را حاکی از این موضوع می‎‌دانند.

وی گفت: اگر وجود مقدس تمام حضرات معصومین(ع) را شمس بدانیم، شمس‌الشموس، خورشیدی است که نور آن، ولایت و جایگاه معصومین(ع) را تبیین می‌‌کند و روشنایی می‌‎بخشد و خورشیدهای دیگر با این خورشید تجلی پیدا می‌‎کنند، به‌عبارت دیگر، امام رضا(ع) به‌عنوان شمس‌الشموس حضرات معصومین(ع) نورافشانی‎ کردند و از زمان ایشان به بعد، شیعیان میزانی از درک، فهم و معرفت نسبت به امام زمان خود را به‌دست آوردند و حداقلش این بود که امام خود را پذیرفتند و همین صرف پذیرش به‌عنوان قدم نخست بسیار حائز اهمیت است، چراکه شیعه از معضل عدم پذیرش امام در زمان امام‌ رضا(ع) نجات یافت.