همه آنچه درباره عکس پرتره نمی‌دانید!

عکاسی پرتره درست در همان زمان‌هایی که دوربین عکاسی خلق شد به‌وجود آمد و خودنمایی کرد و جالب است بدانید که این روش عکاسی به‌عنوان اولین سبک عملی عکاسی محسوب می‌شود که می‌تواند به راحتی افراد عادی و افراد حرفه ای در عکاسی را بخود جلب کند. عکس پرتره متداول‌ترین نوع عکاسی محسوب می‌شود که در طی دوران عمرش توانسته علاقمندان بسیاری را به خود جذب کند به‌طوری که در جمع‌های خانوادگی و مهمانی‌ها بازار عکس پرتره داغ است. این تکنیک، شاخه‌ای از رشته عکاسی است که در آن به طور خاص توجه به چهره انسان می‌شود و در این شیوه صورت انسان موضوع عکاسی بوده و تمام موضوعات دیگر در عکس پرتره فرعی محسوب می‌شوند و می توان گفت، متداول‌ترین آن پرتره‌های پرسنلی است. اما عکاسی از پرتره تمام قد، پرتره تبلیغاتی، پرتره هنری و پرتره‌های سیاسی نیز در همین شاخه قرار می‌گیرد.

جذابیت عکس پرتره باید به قدری باشد که نه تنها عکاسان حرفه‌ای و با تجربه بلکه افراد عادی و بدون دانش عکاسی نیز مجذوب آن شوند. بدیهی است عکاسی پرتره همانند دیگر شاخه‌های عکاسی نیازمند آموزش و فراگیری تکنیک‌های ویژه عکاسی است و از این رو گرفتن تصاویر با کیفیت نیازمند رعایت اصول پایه‌ای است که هر هنرمند عکاسی باید آن را بداند.

عکاسی پرتره چطور خلق شد؟

این شاخه از عکاسی ازهمان بدو اختراع و رواج دوربین به وجود آمد و این موضوع درست از آنجایی نشات می‌گرفت که تهیه عکس پرتره روشی ارزان‌تر و دست یافتنی‌تر و به مراتب راحت تراز نقاشی پرتره که تا قبل از رواج دوربین برای ثبت تصاویر چهره‌های سرشناس استفاده می شد، بود. هزینه‌ی نسبتا پایین عکس‌هایی که با تکنیک داگرئوتیپ در اواسط قرن نوزدهم، گرفته می شدند، سبب رواج این سبک در چهره پردازی شد. جالب است بدانید، این روش، اولین سبک عملی عکاسی است که در آن تصویر برروی صفحاتی از جنس فلز یا شیشه تشکیل می‌شد. نام مخترع این سبک لوئیس داگر است و  به سرعت در شهر‌های بسیاری در سرتاسر دنیا، آتلیه‌هایی دایر گردیدند که برخی از آن‌ها روزانه بیش از پانصد عکس می‌گرفتند.

البته این سبک اولیه با چالش‌های فنی نظیر طولانی بودن زمان نوردهی مواجه بود. در این نوع عکاسی، سوژه‌ها معمولا در مقابل پس زمینه‌های ساده قرار گرفته و نور پردازی به آن‌ها از طریق تابش نور ملایم از پنجره‌ی بالای سر آن‌ها و انعکاس نور‌های موجود به کمک آینه صورت می‌گرفت.

با پیشرفت تجهیزات عکاسی، امکان گرفتن تصاویر با مدت زمان نوردهی کوتاه‌تر بوجود آمد و عکاسان آزادی عمل بیشتری بدست آوردند و بدین ترتیب توانستند سبک‌های جدیدی در عکاسی پرتره ابداع کنند و با گسترش تکنیک‌های عکاسی، عکاسان پا از آتلیه فراتر گذاشته و استعداد‌های خود را به سمت میادین جنگ، آن سوی آب‌ها و مناطق دوردست سوق دادند.

انواع عکاسی پرتره

این نوع عکاسی خود شامل انواع مختلفی است:

پرتره تمام قد: کادر مناسب این سبک اغلب مستطیل عمودی است.

پرتره پرسنلی:ادارات و دوایر دولتی، مدارس، راهنمایی و رانندگی، مدارس، ثبت احوال بیشترین نیاز را به عکس پرسنلی دارند.

پرتره هنری:اغلب مورد استفاده هنرمندان، بازیگران، نویسندگان و ... قرار میگیرد.

پرتره سیاسی:در این سبک از پرتره، از نماد‌های ملی میهنی و بومی میهنی استفاده‌های فراوان میشود.

پرتره تبلیغاتی:بیشتر مصارف تجاری دارد.

پرتره خانوادگی: مناسبت‌های خانوادگی، مسافرت‌ها و جشن‌ها موارد اصلی این سبک به شمار می‌آید.

البته لازم به ذکر است؛ معمولاً فاصله‌های کانونی لنز‌های مورد استفاده برای عکاسی پرتره بخاطر بار روانی لنز‌های واید و نرمال (بسیاری از افراد در هنگام قرار گرفتن در مقابل دوربین‌های عکاسی یا فیلمبرداری دچار انقباض در عضلات صورت خود می‌شوند به گونه‌ای که نوعی اضطراب در چهره آن‌ها نمایان می‌شود، بنابراین با استفاده از لنز‌های تله و فاصله گرفتن از سوژه این مشکل تا حد قابل توجهی کاهش می‌یابد)، از دو برابر نرمال به بالا و بخاطر کاهش شدید عمق میدان وضوح در لنز‌های تله بلند، کمتر از چهار برابر لنز نرمال است. بهتر است عکس‌های پرتره را با عمق میدان کم (یعنی با دیافراگم باز) تهیه کرد تا پس زمینه محو شود و سوژه با تأکید بیش تری دیده شود.

نکاتی پیرامون عکاسی پرتره

در عکاسی پرتره باید به این نکات توجه داشت: وضعیت قرار گرفتن دوربین نسبت به سوژه، لنز مورد استفاده، پس زمینه، موقعیت سوژه، حالت سوژه، کادر بندی و نورپردازی، البته نباید فراموش کرد که برای تهیه یک پرتره خوب مطالعه و داشتن اطلاعات قبلی درباره‌ی سوژه ارزش است.

در هنگام عکاسی، می‌توان درباره کار، سرگرمی ها، علائق و موضوعات مورد توجه سوژه با او به گفتگو پرداخت و در خلال گفتگو به حرکات، اشارات و رفتار‌های شخصی او توجه کرد. معمولاً فاصله‌های کانونی لنز‌های مورد استفاده برای عکاسی پرتره بخاطر بار روانی لنز‌های واید و نرمال، از دو برابر نرمال به بالا و بخاطر کاهش شدید عمق میدان وضوح در لنز‌های تله بلند، کمتر از چهار برابر لنز نرمال است.

بهتر است عکس‌های پرتره را با عمق میدان کم (یعنی با دیافراگم باز) تهیه کرد تا پس زمینه محو شود و سوژه با تاکید بیش تری دیده شود. یک عکاس موفق پرتره، باید بتواند با سرعت کار کرده و ویژگی‌های فردی خاص و معانی حالاتی مانند خم شدن سر، برق زدن چشم و تغییرات آنی چهره سوژه را تشخیص داده و آن‌ها را ثبت نماید.