جنجال بزرگ آقای کارگردان!
مارتین اسکورسیزی نزدیک به یک ماه پیش بحثی درباره فیلم‌های ابرقهرمانی راه انداخت که تا کنون ادامه دارد و هر از چندی مخالف یا موافقی درباره آن اظهارنظر می‌کند.
ماجرا از اظهارنظر مارتین اسکورسیزی کارگردان برنده جایزه اسکار شروع شد که فیلم‌های ابرقهرمانی مارول را از دایره سینما بیرون گذاشت و آن‌ها را به شهربازی تشبیه کرد.
همین اظهارنظر کوتاه کافی بود تا موجی از مخالفان و موافقان در شبکه‌های اجتماعی را به واکنش وادارد. برخی به اسکورسیزی تاختند و بسیاری به او پیوستند. هر چه باشد پرفروش‌ترین و پرمخاطب‌ترین آثار سینمای سال‌های اخیر سینمای جهان همین آثار ابرقهرمانی هستند و تابستان گذشته بود که رکورد فروش تاریخ سینما را با اکران فیلم «انتقام‌جویان: پایان بازی» به نام خود زدند.
در این میان چهره‌های سینمایی سرشناس هم از قافله عقب نیافتادند و بر این موج سوار شدند. از نخستین مخالفان اسکورسیزی بازیگری بود که خودش در «انتقام‌جویان» جلوی دوربین رفته است. ساموئل ال‌جکسون در پاسخی قاطع گفت: «فیلم فیلم است! کسانی هم هستند که فیلم‌های او را دوست ندارند. هرکسی عقیده‌ای برای خودش دارد. این امر طبیعی است و نباید کسی را از ساخت فیلم منع کنیم.»
مخالفان مشهور اسکورسیزی که اغلب خودشان در ساخت فیلم‌های ابرقهرمانی دستی برآتش داشتند، در عین مخالفت با کارگردان «گاو خشمگین» به احترام او کلاه از سر برمی‌داشتند. از مطرح‌ترین کارگردان‌های فیلم‌های ابرقهرمانی که پا به میدان مخالفت با اسکورسیزی گذاشتند، جاس ویدون و جیمز گان بودند.
جاس ویدون نویسنده و کارگردان پرکار و مشهوری است و از آثارش می‌توان به فیلمنامه «داستان اسباب‌بازی» اشاره کرد. او نویسنده و کارگردان دو قسمت از سری ابرقهرمانی «انتقام‌جویان» است. جیمز گان هم درکار خلق دنیای سینمایی مارول، کارگردانی دو قسمت از «نگهبانان کهکشان» را برعهده داشت.
گان که خودش از هواداران مارتین اسکورسیزی است، نقدهای کارگردان محبوبش را چیزی شبیه به حملاتی دانست که روزگاری به فیلم «آخرین وسوسه مسیح» می‌شد: «مارتین اسکورسیزی یکی از ۵ فیلمساز زنده محبوب من است. من از مردمی که ندیده به فیلم «آخرین وسوسه مسیح» می‌تاختند، عصبانی می‌شدم. حالا اسکورسیزی به همان شکل فیلم‌های مرا قضاوت می‌کند.»
اگر فکر می‌کنید که کارگردان «راننده تاکسی» با این انتقادات کوتاه آمد و از مخالفان دلجویی کرد، سخت در اشتباه هستید. او کمتر از ۱۰ روز بعد دوباره از فیلم‌های ابرقهرمانی این بار با زبانی تندتر انتقاد کرد و گفت: «هر چه هست سینما نیست. نباید اجازه دهیم سینما را تصرف کنند، سینما باید دست به کار شود و فیلم‌هایی نمایش دهد که داستان دارند.»
در نقطه مقابل مخالفان، موافقانی هم بودند. بزرگانی مثل فرانسیس فوردکاپولا و کن لوچ که از معتبرترین و بزرگترین چهره‌های تاریخ سینما هستند.
فوردکاپولا خالق سه‌گانه «پدرخوانده» و آثار ماندگاری چون «اینک آخرالزمان» از جمله منتقدان سرسخت آثار ابرقهرمانی سینما بود و حتی اعلام کرد که اسکورسیزی زیادی مهربان با این پدیده برخورد کرده است. او باور دارد آثار مارول نه تنها سینما نیستند که «نفرت‌انگیز» هم هستند. کاپولا گفت: «وقتی مارتین اسکورسیزی می‌گوید که فیلم‌های مارول سینما نیستند، حق دارد چون ما قرار است از سینما چیزی بیاموزیم، بنا است چیزی از جنس دانش، الهام‌بخشی یا روشنفکری به دست بیاوریم.»
در جمع کارگردانان سرشناس، کن لوچ برنده نخل طلایی جشنواره کن هم حامی اسکورسیزی بود. این سینماگر چپ‌گرا در ادامه انتقادها به ابرقهرمانی‌های سینما تولید این دست فیلم‌ها را چیزی مثل تولید «همبرگر» دانست. او هم برای این فیلم‌ها شان سینمایی قائل نشد و گفت: «فیلم‌های ابرقهرمانی هدف‌شان کسب سود فراوان برای یک شرکت بزرگ و تامین منافع بازار است و هیچ ارتباطی با هنر سینما ندارند.»
در این میان البته بودند کسانی مثل ناتالی پورتمن که نظرشان معتدل بود و اعتقاد داشتند سینما جا برای همه این سلیقه‌ها دارد. بازیگر «قوی سیاه» که باور دارد برای خلق هنر راه‌های زیادی وجود دارد، گفت: «فیلم‌های مارول چون واقعا سرگرم‌کننده‌اند، هواداران زیادی دارند.»
احتمالا این پایان راه این بحث نیست که اسکورسیزی به راه انداخت و این بحث و جدل ادامه خواهد یافت. البته این بحث قدیمی‌تر از این است و با اظهارنظر کارگردان بزرگی چون اسکورسیزی جنجالی شد. فعلا که فیلم‌های ابرقهرمانی پرطرفدار هستند و البته آن‌ها هم در مسیر بهتر شدن گام برمی‌دارند.
ارسال نظر