سندروم گیلن باره چیست؟

 احسان شریفی پور متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی قم درباره سندروم گیلن‌باره اظهار کرد: ۲ دانشمند در سال ۱۹۱۶ میلادی سندروم گیلن‌باره یا فلج شل حاد بالا رونده را کشف کردند؛ شیوع این عارضه سالیانه حدود ۲ تا چهار درصد در هر ۱۰۰ هزار نفر است.

علائم سندروم گیلن باره چیست؟

او بیان کرد: سندروم گیلن‌باره عضلات تنفسی را هم درگیر می‌کند، این عارضه در اوایل قرن بیستم موجب شده بود که حدود ۴۰ درصد از افراد جان خود را از دست بدهند، ولی به تدریج با به وجود آمدن دستگاه‌های ونتیلاتور یا حمایت کننده‌های تنفسی مرگ و میر ناشی از سندروم گیلن‌باره امروزه به کمتر از ۵ درصد رسیده است.

این متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب افزود: سندروم گیلن‌باره بر اثر یک عفونت ویروسی یا باکتریایی به وجود می‌آید به این صورت که این عفونت در حدود سه تا  چهار هفته قبل در بدن اتفاق می‌افتد سپس در واکنش به این عفونت، بدن آنتی بادی‌هایی می‌سازد که این آنتی بادی‌های مزاحم غلاف میلین سلول‌های عصبی را تخریب می‌کنند اگر واکنش شدید باشد آکسون هم تخریب می‌شود.

وی ادامه داد: غلاف میلین یک لایه لیپو پروتئینی است که روی بسیاری از دندریت‌های بلند و آکسون‌ها تشکیل می‌شود و آکسون هم نوار بلندی است که پیام را از جسم سلولی عصبی یا نورون‌ها به انتهای اعصاب یا عضلات منتقل می‌کند؛ این تخریب غلاف میلین سلول‌های عصبی در اعصاب محیطی مانند اعصاب دست و پا، سیستم تنفسی و  همه بدن رخ می‌دهد بنابراین تخریب غلاف میلین سلول‌های عصبی سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) را در بر نمی‌گیرد.

او تأکید کرد: سندروم گلین‌باره اعصاب حرکتی را درگیر می‌کند به این صورت که این عارضه به طور مثال با ضعف پا‌ها بروز پیدا می‌کند سپس پا‌ها و دست‌ها را در برمی‌گیرد، در فرد اختلال بلع ایجاد می‌کند گاهی هم اختلال تنفسی شدید را به دنبال دارد که ممکن است در صورت استفاده نکردن از دستگاه ونتیلاتور فرد به ایست تنفسی یا حتی مرگ دچار شود.

آیا سندروم گلین باره درمان پذیر است؟

این متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب تصریح کرد: سندروم گیلن‌باره اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده و بلافاصله بیمار به بخش ICU بیمارستان منتقل شود به کمک درمان IVIG (پلاسما فِرزیس) فرد بهبود پیدا می‌کند، در روش پلاسما فرزیس آنتی بادی مزاحم از بدن شخص خارج  بنابراین فرد پس از طی کردن دوره نقاهت درمان می‌شود؛ سندروم گلین‌باره یک بیماری حاد است که مدت زمان سیر آن حدود سه تا چهار هفته بوده بنابراین اگر این عارضه بیشتر از  چهار هفته طول بکشد دیگر سندروم گیلن‌باره نیست.

شریفی پور گفت: سندروم گیلن‌باره فلج شل حاد بالا رونده است در این سندروم فقدان رفلکس‌های تاندونی را شاهد هستیم؛ سندروم گلین‌باره در صورت سهل انگاری در درمان می‌تواند مرگ افراد را به همراه داشته باشد، ولی با تشخیص به موقع و درمان صحیح مبتلایان به این سندروم تا ۹۵ درصد بهبود پیدا می‌کنند، ولی این بهبودی متفاوت است به طوری که برخی از این افراد در طی هفته‌ها درمان می‌شوند و عده‌ای هم طول دوره درمان آن‌ها به یک تا ۲ سال می‌رسد.

این متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب اظهار کرد: سندروم گلین‌باره در موارد شدید فلج چهار اندام بدن را به همراه دارد این سندروم حتی گاهی اعصاب صورت را هم فلج می‌کند؛ اگر سندروم گلین‌باره اختلال بلع ایجاد کرده باشد می‌تواند به تدریج اعصاب تنفسی را هم از کار بیندازد در این زمان ما باید برای فرد مبتلا از دستگاه‌های ونتیلاتور استفاده کنیم.

سندروم گیلن‌باره  بیشتر سراغ مردان می آید

او بیان کرد: سندروم گیلن‌باره در فصل‌هایی خاص شیوعی بیشتر دارد؛ این سندروم در آقایان حدود ۱.۵ برابر زنان است؛ سندروم گیلن‌باره در سنین بالاتر (افراد بالای ۶۰ سال)  ۲ برابر افراد جوان بروز پیدا می‌کند.

شریفی‌پور یادآوری کرد: سندروم گیلن‌باره اغلب عود نمی‌کند، ولی این احتمال وجود دارد که این سندروم تا ۵ درصد دوباره برگشت کند.