با معایب و مزایایی چای سبز بیشتر آشنا شوید + عکس

چای سبز از برگ گیاه کاملیا سیننسیس (Camellia sinensis) گرفته می‌شود و به شکل‌های متنوعی مصرف می‌شود. می‌توانید این چای مفید را به‌ شکل سرد، گرم یا حتی به‌صورت عصاره چای سبز کنید. مزایای مختلف و میزان بالای آنتی اکسیدان ازجمله نقاط درخشان در ویژگی‌های چای سبز است. در این مقاله به شما خواهیم گفت برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ها روزانه چقدر چای سبز بنوشیم و در ادامه با خواص چای سبز و مضرات چای سبز در صورت مصرف اشتباه آن آشنا خواهید شد.

چای سبز مزایای فراوانی دارد

چای سبز دارای مواد مغذی و ترکیبات گیاهی متنوعی است که اثرات بسیار مثبتی بر سلامت دارند. یکی از آنتی‌اکسیدان‌های مفید چای سبز، کاتچین (Catechin) است. این آنتی اکسیدان از بدن دربرابر سرطان محافظت می‌کند. مطالعات مختلف علمی نشان می‌دهد، اشخاصی که از چای سبز استفاده می‌کنند کمتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف هستند. مثلا سرطان پروستات در مردان و سرطان سینه در زنان ازجمله شایع‌ترین سرطان‌های دنیا است و مصرف چای سبز در جلوگیری از ابتلا به آنها نقش مهم و اثرگذاری ایفا می‌کند.

پژوهش‌های گوناگونی درباره‌ی چای سبز صورت گرفته است. این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که چای سبز باعث کاهش خطر ایجاد و پیشروی دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی می‌شود. پرطرفدارترین ویژگی مثبت چای سبز هم چیزی نیست جز کمک به کاهش وزن. به‌نظر می‌رسد، کافئین و کاتچین موجود در این چای باعث افزایش سوخت و ساز بدن و سوختن چربی ها می‌شود. تحقیقات دانشمندان حاکی از آن است که نوشیدن چای سبز، رزوانه ۷۵ تا ۱۰۰ کالری را می‌سوزاند. هر چند این مقدار از کالری خیلی زیاد نیست، اما در بلندمدت می‌تواند اثرات مثبتی داشته باشد.

از سایر مزایای چای سبز باید به حمایت از سیستم ایمنی بدن، بهبود عملکرد مغز، کمک به سلامت دندان ها و کاهش خطر آرتروز، آلزایمر و پارکینسون اشاره کرد.

چقدر چای سبز بنوشیم؟

مطالعات مختلفی که درباره‌ی مزایای چای سبز صورت گرفته‌اند، نتایج ضدونقیضی درباره‌ی میزان مصرف آن در روز ارائه می‌کنند. به‌عبارتِ دیگر، دقیقا مشخص نشده که مصرف چقدر از این چای پرفایده در روز بهتر است. براساس بعضی از تحقیقات باید روزانه یک فنجان چای سبز نوشیده شود و برخی دیگر از تحقیقات، مصرف پنج فنجان چای سبز یا بیشتر را توصیه می‌کنند. مصرف چای سبز، خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را کاهش می‌دهد و میزان مصرف آن هم وابسته به نوع بیماری است.

• سرطان دهان: براساس مطالعات مشاهده‌ای، زنانی که سه تا چهار فنجان چای سبز در روز می‌نوشند، کمتر از سایرین درمعرض ابتلا به سرطان دهان هستند.
• سرطان پروستات: مطالعات مشاهده‌ای حاکی از آن است که مصرف پنج فنجان چای سبز در روز یا بیشتر برای مردان، خطر ابتلا به سرطان پروستات را در مقایسه با مردانی که کمتر از یک فنجان چای سبز در روز می‌نوشند، به‌طور محسوسی کاهش می‌دهد.
• سرطان معده: مطالعات مشاهده‌ای وسیع دیگری نیز صورت گرفته و نشان می‌دهد که مصرف تعداد پنج فنجان چای سبز و بیشتر باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان معده می‌شود.
• سرطان سینه: دو مورد از مطالعات مشاهده‌ای نیز نشان از آن دارد که مصرف روزانه سه یا بیش از سه فنجان چای سبز، در کاهش خطر سرطان سینه نقش دارد.
• سرطان لوزالمعده: مطالعه‌ی مشاهده‌ای هم نشان داده است که مصرف پنج یا بیش از پنج فنجان چای سبز در طول روز با کاهش خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده مرتبط است.
• دیابت ها: در مطالعه‌ی مشاهده‌ای گذشته‌نگر هم مصرف شِش فنجان چای سبز یا بیشتر در طول روز، خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را ۳۳ درصد در افراد کاهش می‌داد. این میزان کاهش خطر ابتلا به سرطان در مقایسه با افرادی بود که در طول هفته کمتر از یک فنجان چای سبز می‌نوشیدند.
• بیماری های قلبی: تجزیه و تحلیل ۵ پژوهش ثابت کرده است که مصرف یک تا سه فنجان چای سبز در مقایسه با مصرف آن به میزان کمتر از یک فنجان، خطر سکته‌ قلبی و مغزی را کاهش می‌دهد.

براساس مطالعات و پژوهش‌هایی که گفته شد، به‌نظر می‌رسد بهترین میزان مصرف چای سبز در طول روز سه تا پنج فنجان است. لازم به ذکر است که برخی از تحقیقات علمی هم هیچ ارتباطی میان مصرف چای سبز و کاهش خطرات بیماری‌های مختلف نشان نداده‌اند. بنابراین احتمال می‌رود که اثرگذاری چای سبز در کاهش خطر ابتلا به برخی بیمای‌ها در هر فرد متفاوت باشد. اما به‌طور کلی، وضعیت سلامت کسانی که چای سبز مصرف می‌کنند، بهتر از سایرین است.

عوارض جانبی محتمل مصرف چای سبز چیست؟

کافئین و کاتچین موجود در چای سبز، مزایای فراوانی دارد اما گاهی همین مواد مفید (به‌ویژه در صورت مصرف زیاد) عوارضی در پی خواهد داشت.

عوارض مصرف کافئین

مصرف زیاد کافئین باعث ایجاد اضطراب، اختلالات خواب و مشکلات معده و سردرد در برخی از افراد می‌شود. مصرف زیاد این ماده در دوران بارداری می‌تواند عوارضی چون نواقص مادرزادی در کودک و سقط جنین را به‌همراه داشته باشد. بنا به پژوهش‌های اخیر، همه‌ی ‌افراد (شامل زنان باردار) نباید بیش از سیصد میلی‌گرم کافئین در طول روز مصرف کنند. باوجوداین، مروری که بر چهارصد مطالعه و تحقیق صورت گرفت، نشان داده که مصرف کافئین تا ۴۰۰ میلی‌گرم به‌طور روزانه نتایج منفی در پی نداشته است. همان‌طور که پیش‌تر هم عنوان شد، تحقیقات درباره‌ی میزان مصرف چای سبز در طول روز کمی متناقض و مختلف هستند.

میزان کافئین موجود در هر فنجان چای سبز وابسته به میزان چایی است که برای تهیه‌ی آن استفاده می‌شود. البته مدت زمانی که برگ‌های چای خیس خورده‌اند هم در میزان کافئین چای نقش دارند. براساس پژوهشی، هر گرم چای سبز حاوی ۱۱ تا ۲۰ میلی‌گرم کافئین است. برای درست کردن یک فنجان چای سبز معمولا یک قاشق غذاخوری (دو گرم) چای سبز خشک با یک فنجان آب (دویست و چهل میلی‌لیتر) نیاز است. اگر فرض کنیم که هر فنجان به‌اندازه‌ی دویست و چهل میلی‌لیتر است، هر فنجان به‌طور متوسط حاوی ۲۲ تا ۴۰ میلی‌گرم کافئین است.

کاتچین و کاهش میزان جذب آهن

کاتچین موجود در چای سبز باعث کاهش میزان جذب آهن از مواد غذایی مصرفی می‌شود. درواقع، مصرف بیش از اندازه کاتچین کم خونی کمبود آهن به‌همراه می‌آورد. افراد سالم معمولا برای نوشیدن چای سبز به زمان مشخصی نیاز ندارند اما افرادی که در خطر کم‌خونی فقر آهن هستند باید چای سبز را در بین وعده‌های غذایی مصرف کنند و حداقل یک ساعت بعد از خوردن غذا به سراغ چای سبز بروند.

کودکان، نوجوانان، زنان باردار و کسانی که در دوره‌ قاعدگی‌اند یا کسانی که دچار خون‌ریزی داخلی و تحت درمان دیالیز هستند، بیشتر در خطر کم‌خونی فقر آهن قرار دارند. علاوه‌براینها، کاتچین با برخی از داروها تداخل دارد و از اثرگذاری آنها می‌کاهد. برای مثال، برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهد که چای سبز مانع از اثرگذاری بعضی از داروهای قلب و فشار خون می‌شود.

مصرف چای سبز می‌تواند در تأثیرگذاری برخی داروهای ضداضطراب و افسردگی نیز مداخله کند. مسمویت‌های ناشی از مصرف چای سبز هم زمانی به‌وجود می‌آیند که از آن در قالب مکمل‌ها استفاده بشود. این مکمل‌ها مقدار کاتچین بسیار بیشتری نسبت به خود چای معمولی دارند.

کلام آخر

چای سبز خواص مفید زیادی دارد. مصرف عادی و به‌اندازه‌ی این چای موجب کاهش وزن می‌شود و از بیماری‌هایی نظیر دیابت‌ها، بیماری‌های قلبی و سرطان جلوگیری می‌کند. برای بهره‌مندی از مزایای این چای خوش‌رنگ باید روزانه بین سه تا پنج فنجان از آن را بنوشید. البته یادتان باشد که مصرف بیش‌ازحد چای سبز باعث مشکلاتی برای برخی از افراد می‌شود که در مقایسه با مزایای آن زیاد به‌چشم نمی‌آیند. البته نه به این معنا که میزان مناسب مصرف را نادیده بگیرید. به‌طور کلی، مصرف چای سبز یکی از ضامنان سلامتی شما خواهد بود.