هندوانه؛ از فواید تا عوارض!

برخلاف باور عمومی که هندوانه تنها از آب و قند تشکیل شده است، این میوه محبوب تابستانی سرشار از مواد مغذی است. هندوانه سطوح بالا از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها را ارائه می کند، در شرایطی که کالری کمی دارد.

هندوانه میوه ای طراوت بخش و شیرین مزه است که بدون احساس گناه از دریافت کالری اضافه می توانید آن را برای مقابله با گرمای تابستان مصرف کنید.

به همراه طالبی و ملون (Honeydew)، هندوانه به خانواده گیاهی کدوییان (Cucurbitaceae) تعلق دارد. 

حقایقی کوتاه درباره هندوانه

- هندوانه هزاران سال است که کشت می شود و بنابر برخی شواهد قدمت استفاده از این میوه به دوران مصر باستان باز می گردد.

- بیش از 90 درصد هندوانه از آب تشکیل شده است.

- هندوانه می تواند به بهبود برخی شرایط از جمله آسم ، سرطان، و التهاب کمک کند.

ارزش غذایی

یک پیمانه هندوانه خرد شده (152 گرم) حاوی:

43 کالری

0 گرم چربی

2 میلی گرم سدیم

11 گرم کربوهیدرات (از جمله 9 گرم قند)

1 گرم فیبر

یک پیمانه هندوانه حاوی درصد روزانه ویتامین های زیر است:

17 درصد از نیاز روزانه ویتامین A

21 درصد از نیاز روزانه ویتامین C

2 درصد از نیاز روزانه آهن

1 درصد از نیاز روزانه کلسیم

هندوانه حاوی تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامین B6، فولات، اسید پانتوتنیک، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس، منگنز، سلنیم، کولین، لیکوپن، و بتائین نیز است.

هندوانه حاوی لیکوپن بیشتری نسبت به هر میوه یا سبزی دیگری است.

فواید هندوانه

مصرف میوه ها و سبزی ها از انواع مختلف با کاهش خطر بسیاری از بیماری های مرتبط با سبک زندگی پیوند خورده است.

مطالعات بسیاری نشان داده اند که افزایش مصرف مواد غذایی گیاهی مانند هندوانه خطر چاقی، مرگ و میر کلی، دیابت، و بیماری قلبی را کاهش می دهد.

از دیگر فواید هندوانه می توان به بهبود شرایط پوست و مو، افزایش انرژی، و کاهش وزن اشاره کرد.

آسم

خطر ابتلا به آسم بین افرادی که مقادیر زیاد از مواد مغذی خاص را مصرف می کنند، کمتر است. ویتامین C یکی از این مواد مغذی است که در بسیاری از میوه ها و سبزی ها، از جمله هندوانه یافت می شود.

فشار خون

مطالعه ای که در نشریه the American Journal of Hypertension منتشر شد، نشان داد که مکمل عصاره هندوانه به بهبود سلامت دستگاه گردش خون در افراد میانسال چاق مبتلا به پیش پرفشاری خون یا پرفشاری خون مرحله یک کمک کرده است.

رژیم های غذایی سرشار از لیکوپن که در هندوانه نیز یافت می شود، ممکن است به پیشگیری از بیماری قلبی کمک کنند.

سرطان

به عنوان یک منبع عالی برای آنتی اکسیدان ها، از جمله ویتامین C، هندوانه می تواند به مبارزه با رادیکال های آزاد که از عوامل شکل گیری سرطان هستند و نابودی آنها کمک کند. چندین مطالعه نشان داده اند که مصرف لیکوپن با کاهش خطر سرطان پروستات در ارتباط بوده است.

گوارش و اجابت مزاج

محتوای آب و فیبر چشمگیر هندوانه به پیشگیری از یبوست و بهبود شرایط اجابت مزاج برای بهره‌مندی از یک دستگاه گوارش سالم کمک می کند.

آبرسانی

حدود 92 درصد هندوانه از آب تشکیل شده است و این میوه سرشار از الکترولیت ها مهم است، از این رو، میان وعده ای خوب در روزهای گرم تابستان برای تامین آب مورد نیاز بدن و پیشگیری از کم آبی بدن است.

التهاب

کولین که در هندوانه وجود دارد یک ماده مغذی مهم محسوب می شود. کولین به بهبود شرایط خواب، حرکت ماهیچه، یادگیری، و حافظه کمک می کند. همچنین، این ماده مغذی به حفظ ساختار غشاهای سلولی کمک می کند، در انتقال تکانه های عصبی نقش دارد، به جذب چربی کمک می کند، و التهاب مزمن را کاهش می دهد.

دردهای ماهیچه ای

هندوانه و آب هندوانه نشان داده اند که ماهیچه درد را کاهش داده و زمان ریکاوری پس از انجام ورزش را در ورزشکاران کاهش می دهند. پژوهشگران بر این باورند که اسید آمینه ال-سیترولین (L-Citrulline) موجود در هندوانه در این زمینه نقش دارد.

 پوست

هندوانه یک ماده غذایی خوب برای پوست است زیرا حاوی ویتامین A است که این ماده مغذی برای تولید سبوم یا چربی پوست و مرطوب نگه داشتن پوست و مو نیاز است. همچنین، ویتامین A برای رشد بافت های بدن، از جمله پوست و مو نیاز است.

مصرف ویتامین C به میزان کافی نیز برای ساخت و حفظ کلاژن نیاز است که از عناصر اصلی تشکیل دهنده پوست و مو محسوب می شود. افزون بر این، هندوانه به تامین آب مورد نیاز بدن کمک می کند که برای حفظ ظاهر سالم و شاداب پوست و مو ضروری است.

عوارض جانبی هندوانه

اگر هندوانه را به میزان معقول مصرف کنید، این میوه مغذی هیچ گونه عوارض جانبی ایجاد نخواهد کرد. اما مصرف روزانه هندوانه به میزان زیاد ممکن است به بروز برخی مشکلات ناشی از دریافت بیش از حد لیکوپن و پتاسیم منجر شود.

مصرف بیش از 30 میلی گرم لیکوپن در روز می تواند به طور بالقوه موجب حالت تهوع، اسهال، سوء هاضمه و نفخ شود.

افراد مبتلا به هایپرکالمی یا میزان بیش از حد زیاد پتاسیم در خون، احتمالا نباید بیش از یک پیمانه هندوانه در روز مصرف کنند که کمتر از 140 میلی گرم پتاسیم دارد. هایپرکالمی می تواند به ضربان قلب نامنظم و دیگر مشکلات قلبی عروقی منجر شده و همچنین کنترل بر ماهیچه ها را کاهش دهد.

اختلالات روده ای

هندوانه سرشار از لیکوپن است. مصرف بیش از حد این ماده مغذی ممکن است به حالت تهوع، نفخ، اسهال، استفراغ، سوء هاضمه و گاز منجر شود. این علائم می توانند بین افراد مسن‌تر شدیدتر باشند زیرا دستگاه گوارش با افزایش سن به طور معمول تضعیف می شود.

اختلالات قلبی عروقی

هندوانه حاوی سطوح بالای پتاسیم است. مصرف بیش از حد غذاهای سرشار از پتاسیم می تواند به مشکلات قلبی عروقی منجر شود که از آن جمله می توان به ضربان قلب نامنظم، نبض ضعیف، و ایست قلبی اشاره کرد. همچنین، پتاسیم بیش از حد ممکن است بر کنترل حرکتی و سیستم عصبی بدن تاثیرگذار باشد.

دیابت

فرد مبتلا به مقاومت به انسولین با مشکلات قند خون مواجه می شود. در این شرایط، قند در جریان خون باقی مانده و وارد سلول های بدن نمی شود. زمانی که سلول ها با کمبود گلوکز مواجه می شوند، انسولین بیشتری تولید می شود. انسولین و قند در خون باقی می مانند که می تواند بر سطوح تری گیلیسیرید در بدن تاثیرگذار باشد. هندوانه منبع خوبی برای قند است که می تواند موجب افزایش ناگهانی سطح قند خون در بدن شود. بر همین اساس، افراد مبتلا به دیابت باید از مصرف هندوانه پرهیز کنند.

کاهش فشار خون

مصرف بیش از حد هندوانه می تواند به کاهش فشار خون در بدن انسان منجر شود. افراد مبتلا به فشار خون پایین بهتر است از مصرف هندوانه پرهیز کنند.

واکنش های آلرژیک

در برخی افراد، مصرف هندوانه می تواند موجب واکنش های آلرژیک شود. این شرایط می تواند راش های پوستی خفیف تا شدید، آنافیلاکسی و تورم صورت را شامل شود. افرادی که به هویج، لاتکس و خیار آلرژی دارند به راحتی می توانند با واکنش های آلرژیک به هندوانه نیز مواجه شوند.

دوران بارداری

دیابت بارداری شرایطی شایع بین زنان باردار است که البته مساله ای جدی نیز محسوب می شود. مصرف مقادیر زیاد هندوانه سطح قند خون را افزایش می دهد که به دیابت بارداری منجر می شود. از این رو، زنان باردار باید برای چند ماه از مصرف این میوه پرهیز کنند.

مدفوع شل

هندوانه حاوی نوع خاصی قند به نام سوربیتول است. افرادی که به عدم تحمل سوربیتول مبتلا هستند پس از مصرف هندوانه با شل شدن مدفوع و گاز زیاد مواجه می شوند.

مشکلات مرتبط با اعصاب و ماهیچه ها

افرادی که بیش از حد هندوانه مصرف می کنند ممکن است به مشکلات مرتبط با اعصاب، ماهیچه ها و کلیه مبتلا شوند.

ناتوانی جنسی

مصرف بیش از حد هندوانه می تواند به ناتوانی جنسی و اختلال نعوظ در مردان منجر شود.

خستگی

عملکرد ضعیف کلیه ها تصفیه و دفع مواد مضر از بدن را دچار اختلال می کند که می تواند به تورم در پاها منجر شود. مصرف بیش از حد هندوانه می تواند محتوای آب بدن را افزایش دهد. عدم دفع آب اضافه از بدن می تواند به افزایش حجم خون منجر شود. این شرایط ممکن است تورم را هرچه بیشتر افزایش دهد و به خستگی شدید منجر شود.