روحانی اصلاح‌طلبان را زمین زد

امیرحسین جعفری/روزنامه نگار

دولت آقای رئیسی داعیه فراجناحی دارد و خواهان کمک گرفتن از جناح‌های سیاسی مختلف در دولت است. این صحبت به‌نظر شما تا چه حد شعاری و تا چه حد حقیقی است؟
من که آرزو می‌کنم این ادعا حقیقی باشد ولی با توجه به فشارهایی که به آقای رئیسی در ترکیب دولت می‌آید و سهم خواهی‌ها که از جاهای مختلف شروع شده بعید می‌دانم بتواند چنین دولتی تشکیل دهد.
اگر او بتواند دولت فراجناحی تشکیل دهد و انسجامی در میان ملت ایجاد شود، شاید بتواند به شعارهایی که در انتخابات پیرامون مسائل مختلف داخلی داد جامه عمل بپوشاند.

شکست اصلاح‌طلبان در انتخابات ۱۴۰۰ به‌نظر شما ناشی از چه عواملی بود؟
اصلاح‌طلبان به نظر من یک اشتباه بزرگ کردند که به صورت جدی به موضوع انتخابات نپرداختند. خدا رحمت کند آقای هاشمی را که تا زمانی‌که زنده بود می‌توانست حضور در فضای انتخاباتی را استارت بزند و فضای انتخاباتی ایجاد کند.
وقتی ما به آقای روحانی رای دادیم درست است که ایشان معاون اول اصلاح‌طلب داشت اما آقای جهانگیری هم گفته بود که اختیار تغییر مدیر دفتر خود را هم ندارد، نتیجتا آقای روحانی در مجلس هم اصلاح‌طلبان را تضعیف کرد.
ضمن اینکه فراکسیون امید مجلس دهم نیز به‌ نظر من خیلی به وظایفش عمل نکرد و کاملا محافظه‌کارانه و با ملاحظه رفتار کرد.
پس اشتباهاتی که ما در مجلس دهم کردیم در انتخابات تاثیر داشت. یک زمانی شورای سران اقتصادی تشکیل دادند و من نامه‌ای نوشتم و به دوستان هم گفتم این‌ها زیربنای بدی را ایجاد کرده‌اند، یعنی چه با وجود مجلس و آیین‌نامه‌های مختلف شورای سران اقتصادی برای چیست؟ نمونه‌اش بنزین که مجلس مخالف بود اما شورای سران اقتصادی تصویب کرد. یک عده‌ای نیز مستقلا حرف‌هایی می‌زدند و کارها را پیگیری می‌کردند اما فراکسیون امید نتوانست موضعی در حمایت از مردم بگیرد و این باعث شد مردم دلسرد شوند و در میان مردم تمایلی برای انتخابات و انتخاب کردن وجود نداشت، چون صرفا یک سری آدم خاص تایید شدند و اصلاح‌طلبان نیز در صحنه نبودند دلسرد شدند ضمنا من این اتفاق را شکست تلقی نمی‌کنم.
بالاخره وقتی که اصلاح‌طلبان کاندیدایی نداشتند و فعالیتی نکردند چگونه شکست خوردند؟ من نتیجه را به عنوان شکست قبول نمی‌کنم.
اصلاح‌طلبی شکست نخورده است شاید این افرادی که مردم از آن‌ها خسته شده‌اند نتیجه نگرفتند اما این حرکت مدنی ادامه‌دار خواهد شد و به نظر من این ۳۰ حزب اصلاح‌طلب باید یک یا دو حزب شوند و از بدنه جامعه عضوگیری کنند تا احزاب قوی شوند.
اینکه ما نهاد اجماع‌ساز و شورای عالی اصلاح‌طلبان ایجاد کنیم نتیجه نمی‌دهد. علیرغم اینکه نهاد اجماع‌ساز هم نظری درباره انتخابات داشت اما احزاب عضو از آن پیروی نکردند در واقع اصلاح‌طلبان چون کاندیدی هم نداشتند در انتخابات فعالیت نکردند.

اگر اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدای مد نظرشان تایید صلاحیت می‌شد مثلا تاجزاده، آیا جامعه به آن‌ها رای می‌داد؟
به نظر من رای می‌داد. ما اصلا فعالیتی نداشتیم.
اگر آقای تاجزاده یا پزشکیان تایید شده بودند رای می‌آوردند و ما نیز مردم را قانع می‌کردیم. مثلا چون دیدند پزشکیان زمینه رای دارد او را رد کردند در حالیکه در زندگی او یک نقطه تاریک هم وجود ندارد و به نظر من باید تاجزاده و پزشکیان را تایید می‌کردند، زیرا اگر انتخابات آزاد باشد اصلاح‌طلبان رای می آورند.

یعنی مشکل مردم فقط ردصلاحیت اصلاح‌طلبان بود؟
یک عده‌ای از مردم خسته شده بودند، یک عده بر اثر تبلیغات فضای مجازی و تلویزیون‌های خارجی رای ندادند و یک عده هم بخاطر مشکلات اقتصادی رای ندادند.
گروهی از مردم که رای ندادند از صندوق رای ناامید شدند و بنظرشان صندوق دیگر قدرت اصلاح امور و پیشرفت جامعه را ندارد.

کشور به سمت بحران‌های اقتصادی پیش می‌رود و اتفاقات اجتماعی و اعتراضاتی را شاهد هستیم؛ اصلاح‌طلبان در این میانه کجای میدان ایستاده‌اند؟
گاهی برخی احزاب انفراداً اظهار نظراتی می‌کنند اما اینکه اصلاح‌طلبان به صورت تشکیلاتی در این زمینه کاری کنند یا اعلام موضعی بکنند خیر، هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است.

وضعیت سیاسی اصلاح‌طلبان در ۴ سال آینده را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فعلا نمی‌شود نظری داد. اگر آقای رئیسی در اقتصاد و سیاست خارجی موفق شود کار اصلاح‌طلبان سخت می‌شود، ولی اگر مسئله‌ی برجام و اف. ای. تی. اف حل نشود متاسفانه وضعیت اقتصادی بدتر خواهد شد و اصلاح‌طلبان لازم است دوباره فعالیت کنند و باید با بدنه‌ی جامعه ارتباط برقرار کنند.
اصلاح‌طلبان اگر دعوت به ورود به قدرت شدند در قدم اول رد کنند و به جامعه برگردند و با حوصله جلو بروند و طی ۴ سال پیش رو باید به تقویت سیاسی خود بپردازند.