مروری بر ده فیلم شاخص کارنامه بازیگری پرویز پرستویی

سرویس فرهنگی مستقل‌آنلاین: در کارنامه بازیگری پرویز پرستویی فیلم شاخص زیاد به چشم میخورد اما این ده فیلم را می‌توان از شاخص‌ترین آنها دانست:

آدم‌برفی

• کارگردان: داوود میرباقری
• سال نمایش: 1376

خلاصه داستان: فیلم داستان مردی ایرانی به نام عباس خاکپور (با بازی اکبر عبدی) است که برای گرفتن ویزای ایالات‌متحده به ترکیه رفته است اما موفق به اخذ ویزا نمی‌شود. از سوی دیگر زنی (با بازی آزیتا حاجیان) که در ترکیه و در هتل محل اقامتش کار می‌کند نمی‌تواند به ایران بازگردد. عباس تصمیم می‌گیرد با پوشیدن لباس مبدل و به بهانه ازدواج با یک مرد آمریکایی ویزای آمریکا را بگیرد، اما رفته‌رفته با دیدن دنیا (آزیتا حاجیان) دل‌بسته او می‌شود و تصمیم می‌گیرد به ظاهر سابق خود برگردد و فکر سفر به آمریکا را از سر خود بیرون می‌کند تا درنهایت با دنیا به ایران برگردد.

آدم‌برفی فیلمی در ژانر اجتماعی و کمدی به کارگردانی داود میرباقری است. فیلم در سال ۱۳۷۳ ساخته شد اما به مدت ۳ سال توقیف و در سال ۷۶ اکران شد و توانست عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال را به دست آورد. فیلم به‌نوعی اولین فیلم کمدی پرویز پرستویی به‌حساب می‌آید و بازی درخشان او می‌توانست او را به بازیگر فیلم‌های کمدی تبدیل کند؛ اما این اتفاق نیفتاد و پرستویی در سال‌های بعد کارنامه بازیگری‌اش ژانرهای مختلفی را در سینمای ایران تجربه کرد.

لیلی با من است

• کارگردان: کمال تبریزی
• سال اکران: 1374

خلاصه داستان: صادق مشکینی (پرویز پرستویی) که فیلم‌بردار تلویزیون است از جبهه و جنگ می‌ترسد، اما برای اینکه بتواند از صندوق تلویزیون وام بگیرد تا خانه نیمه‌کاره‌اش را تکمیل کند، باید برای فیلم‌برداری فیلمی مستند از اسرای عراقی به خط مقدم برود. او شبانه وصیتی تنظیم می‌کند و فردا صبح به همراه آقای کمالی (محمود عزیزی) عازم منطقه می‌شود؛ صادق برای اینکه پایش به جبهه و منطقه جنگی و خط مقدم نرسد، حوادث عجیب‌وغریبی رقم می‌زند…

اولین همکاری پرستویی و تبریزی فیلمی جذاب و تأثیرگذار به نام «لیلی با من است» بود، فیلم‌نامه دقیق رضا مقصودی، موضوع جذاب و بکر و بازی درخشان پرویز پرستویی که دوباره توانایی‌اش را در ایفای نقش‌های کمدی به رخ کشید از مهم‌ترین عوامل موفقیت فیلم بودند. پرویز پرستویی برای بازی در این فیلم نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.

مرد عوضی

• کارگردان: محمدرضا هنرمند
• سال نمایش: 1376

خلاصه داستان:

خسرو پذیرش که یک پودر جادویی لباسشویی اختراع کرده به یک کارخانه تولید پودر می‌رود تا با ملاقات با مدیر کارخانه، اختراعش را به تولید برساند اما در آسانسور دچار سانحه می‌شود. هم‌زمان داریوش مدیرعامل کارخانه هم سکته مغزی می‌کند و فوت می‌شود. در بیمارستان پزشکان آن دو را عمل می‌کنند و مغز دو نفر جابه‌جا می‌شود. خسرو به خاک سپرده می‌شود و داریوش با مغز خسرو دوباره به زندگی برمی‌گردد...

فیلم مرد عوضی همکاری دیگری است میان محمدرضا هنرمند و پرویز پرستویی که بسیار در گیشه موفق بود و پرفروش‌ترین فیلم سال 1376 شد. فیلم موضوعی جذاب و فانتزی دارد و پرویز پرستویی که توانایی منحصربه‌فردش را در نقش‌های کمدی قبلاَ نشان داده بود بازی درخشانی در این فیلم نیز ارائه کرده است

روبان قرمز

• کارگردان: ابراهیم حاتمی کیا
• سال اکران: 1377

خلاصه داستان: محبوبه دختر جنگ‌زده‌ی جنوبی که خانواده‌اش را در جنگ از دست داده، پس از مدت‌ها به خانه‌ی پدری که اکنون بیش‌تر به ویرانه‌ای شبیه است بازمی‌گردد تا آنجا زندگی کند. او در بدو ورودش به منطقه، با مردی به نام داوود روبرو می‌شود که از پایان جنگ تاکنون مشغول پاک‌سازی منطقه از مین‌های زمین است. محبوبه به‌طور تصادفی در خانه‌اش تانکی را زیر آوار پیدا می‌کند و تصمیم می‌گیرد آن را بفروشد. او به مردی افغانی و تنها به نام جمعه که نگهبان گورستان تانک است پیشنهاد فروش تانک خود را می‌دهد. جمعه به او علاقه‌مند می‌شود و داوود هم همین‌طور، اما داوود عشق خود را بروز نمی‌دهد. روزی براثر انفجار مین داوود زخمی می‌شود و جمعه او را به بیمارستان می‌برد و در برگشت محبوبه به عشق او نسبت به خودش پی می‌برد و زمانی که محبوبه و جمعه درگیر می‌شوند و تانک بدون سرنشین با خیمه‌ی داوود برخورد می‌کند، ناگهان چشمه از زمین می‌جوشد.

پس از تجربه بسیار موفق فیلم آژانس شیشه‌ای فیلم روبان قرمز همکاری موفق دیگری از زوج پرویز پرستویی و ابراهیم حاتمی کیا بود. فیلمی وسترن گونه، شخصی و متفاوت از حاتمی کیا که هنوز هم از ماندگارترین آثار او و سینمای ضد جنگ محسوب می‌شود. تقابل رضا کیانیان و پرستویی به‌عنوان دو بازیگر صاحب سبک و مطرح آن روزها از نکات جذابیت فیلم است. فیلم به خاطر موضوع خاصش در اکران عمومی چندان موفق نبود اما توجه منتقدین و جشنواره‌های داخلی و خارجی را به خود جلب کرد.

مومیایی 3

• کارگردان: محمدرضا هنرمند
• سال نمایش: 1378

خلاصه داستان: سروان قربانی، پلیس وظیفه‌شناسی است که کارش را به‌درستی و با صداقت تمام انجام می‌دهد. او که باید هرچه زودتر کلانتری محل خدمتش را به مالک اصلی‌اش تحویل دهد، به او اطمینان می‌دهد که قصد تخلیه کلانتری را دارد ولی متأسفانه هیچ‌کس حاضر نیست ملکش را به کلانتری اجاره دهد. در این میان او در ماجرای سرقت یک مومیایی نیز گرفتار می‌شود و در جریان یافتن مومیایی به‌ناچار با بهروز و کبری هم‌سفر می‌شود...

نمایش درخشان دیگری از پرویز پرستویی در نقش‌های کمدی. فیلمی در ژانر کمدی و جنایی که در سال اکرانش بسیار پرفروش و موفق ظاهر شد. «مومیایی ۳» ازجمله فیلم‌های دهه 70 بود که ضمن استفاده از شرایط فراهم‌شده توسط دولت اصلاحات به نقد مسائل سیاسی روز پرداخت اما نه مثل سایر فیلم‌های هم‌دوره‌اش که لحنی عبوس و اعتراضی داشتند بلکه با لحنی کمدی و سرخوشانه و به همین دلیل بود که از تیغ سانسور در امان ماند.

مارمولک

• کارگردان: کمال تبریزی

• سال نمایش: 1382

خلاصه داستان: رضا مثقالی معروف به رضا مارمولک دزد سابقه‌داری است که در زندان به سر می‌برد. او با جا زدن خودش به‌عنوان یک روحانی موفق به فرار می‌شود اما برخلاف انتظارش باید مدت‌زمان زیادی نقش یک روحانی را بازی کند...

فیلم مارمولک دومین همکاری موفق پرستویی و کمال تبریزی و یکی از مهم‌ترین و موفق‌ترین فیلم‌های پرویز پرستویی در مقام بازیگر است. فیلم به خاطر تابوشکنی‌اش در زمان اکران به‌شدت پرسروصدا و جنجالی بود و فروش بسیار خوبی را تجربه کرد. یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت فیلم بازی درخشان پرویز پرستویی در نقش خلافکاری است که به لباس روحانیت درمی‌آید. تکیه‌کلام‌ها و شوخی‌های پرستویی در فیلم هنوز هم بر زبان مردم کوچه و بازار جاری است. پرستویی برای بازی در فیلم نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد شد اما درنهایت جایزه ویژه هیئت‌داوران را دریافت کرد. او همچنین تندیس زرین بهترین بازیگر مرد هشتمین جشن بزرگ سینمای ایران را برای بازی در این فیلم گرفت.

دوئل

• کارگردان: احمدرضا درویش

• سال نمایش: 1382

خلاصه داستان: داستان فیلم حول یک گاوصندوق می‌چرخد. در اوج جنگ تحمیلی عده‌ای تلاش می‌کنند از خروج یک گاوصندوق از کشور جلوگیری کنند. نقش اول فیلم، زینال، دراین‌بین به حسن نیت آن‌ها شک کرده و سعی می‌کند گاوصندوق را از چنگ آن‌ها دربیاورد. گاوصندوق در رود اروند غرق می‌شود و زینال اسیر می‌شود. داستان فیلم ۲۰ سال بعد و پس از آزادی زینال ادامه می‌یابد و در حین درگیری برای تصاحب گاوصندوق حقایقی کهنه آشکار می‌شود.

دوئل یکی از گران‌ترین فیلم‌ها در تاریخ سینمای ایران است. فیلم نمایش موفقی داشت و موفق به دریافت ۸ سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجر شد. نقش پرویز پرستویی گرچه نقشی فرعی در فیلم محسوب می‌شود اما کماکان قوی و تأثیرگذار است.

بید مجنون

• کارگردان: کمال تبریزی
• سال نمایش: 1383

خلاصه داستان: مردی بعد از سال‌ها نابینایی، با یک عمل جراحی که در خارج از کشور انجام می‌دهد، بینایی خود را به دست می‌آورد اما در ادامه زندگی با مسائل تازه‌ای مواجه می‌شود. او که از 8 سالگی نابینا بوده امیدی پیدا می‌کند برای دیدن دوباره رنگ‌ها و خطوط زندگی عادی. یوسف در تصور آنکه با یافتن بینایی خودبه‌خود حقیقی دست خواهد یافت و پس‌ازآن خواهد توانست ارتباطی درخور خود با خدای خود برقرار نماید باخدای خویش پیمان می‌بندد که در صورت توان مجدد برای بینایی در راه خداوند قدم بردارد و آن زندگی ساده و متمرکزی که تابه‌حال داشته است را با این امکان و فرصتی که مجدداً در اختیارش قرار خواهند داد غنی‌تر سازد و رشد دهد؛ اما وقتی در شرایط واقعی قرار می‌گیرد و زرق‌وبرق زندگی را مشاهده می‌کند همچون بید بر سر ایمان خویش می‌لرزد.

فیلم بید مجنون همکاری موفقی میان پرویز پرستویی و مجید مجیدی به شمار می‌آید. فیلم به دلیل سوژه لطیف و انسانی‌اش که ویژگی فیلم‌های مجیدی است هم نزد تماشاگران موردتوجه قرار گرفت و هم در میان منتقدین تحسین شد. بازی حساب‌شده و درخشان پرویز پرستویی در نقش مردی که تازه بینایی‌اش را به دست آورده از دیگر نقاط قوت فیلم است و توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول را از بیست و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر برای پرویز پرستویی به ارمغان بیاورد.

آژانس شیشه‌ای

• کارگردان: ابراهیم حاتمی کیا
• سال نمایش: 1376

خلاصه داستان: داستان فیلم درباره یک رزمنده سابق جنگ ایران و عراق به نام عباس حیدری است که براثر مجروحیت جنگی در حال مرگ است. هم‌رزم سابق او، با نام حاج کاظم، تصمیم می‌گیرد که عباس را برای معالجه فوری به لندن ببرد ولی اوضاع به‌گونه‌ای پیش می‌رود که آن‌ها موفق نمی‌شوند به‌موقع هزینه بلیت هواپیما را تأمین کنند. حاج کاظم که نمی‌تواند شاهد جان باختن عباس باشد، برای نجات او دست به گروگان‌گیری در آژانس هواپیمایی می‌زند.

فیلم آژانس شیشه‌ای از مهم‌ترین فیلم‌های ابراهیم حاتمی کیا و پرویز پرستویی محسوب می‌شود. فیلم در زمان اکرانش سروصدای فراوانی به پا کرد. بسیاری از منتقدین آژانس شیشه‌ای را یکی از سیاسی‌ترین و جنجالی‌ترین فیلم‌های سینمای ایران برشمرده‌اند. یک فیلم خوش‌ساخت و بسیار صریح است که توانسته با ضرب‌آهنگ تندِ خود، لحظات هیجان‌انگیزی را رقم بزند. فیلم موفقیتی تمام‌عیار هم در گیشه و هم در نزد منتقدین بود. آژانس شیشه‌ای با ۱۴ نامزدی و دریافت ۹ سیمرغ بلورین در رشته‌های بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم‌نامه، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، بهترین بازیگر نقش مکمل زن، بهترین موسیقی متن، بهترین تدوین و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و نیز یک دیپلم افتخار برای دیگر نامزد در رشته بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، به رکوردی چشم‌گیر در تاریخ جشنواره فیلم فجر دست یافت. پرویز پرستویی برای بازی در این فیلم سیمرغ بلورین دیگری به کارنامه افتخاراتش افزود.

کافه ترانزیت

• کارگردان: کامبوزیا پرتوی
• سال نمایش: 1383

خلاصه داستان: فیلم داستان زنی به نام ریحان (فرشته صدرعرفایی) است که شوهر خود را به‌تازگی از دست داده ‌است. از شوهرش فقط قهوه‌خانه‌ای در کنار جاده در نزدیکی ماکو برای او به ارث رسیده است. زن تلاش می‌کند تا استقلال خود را حفظ کند ولی برادرشوهرش ناصر (پرویز پرستویی) جلوی پای او سنگ انداخته و تلاش می‌کند ریحان را مجبور کند که با وی ازدواج کند...

فیلمی متفاوت ساخته کامبوزیا پرتوی محصول مشترک کشورهای ایران، فرانسه و ترکیه است. پرویز پرستویی در این فیلم با فرشته صدرعرفایی همبازی بود. فیلم به‌عنوان نمایندهایران برای جوایز اسکار در سال ۲۰۰۷ انتخاب شد. فیلم در گیشه نیز با استقبال نسبتاً خوب تماشاگران نیز روبرو شد. در جشنواره فیلم فجر سال ۱۳۸۳ نیز در هشت رشته نامزد دریافت جایزه بود و درنهایت توانست سیمرغ‌های بلورین بهترین فیلم‌نامه (کامبوزیا پرتوی) و بهترین بازیگر نقش اول زن (فرشته صدرعرفایی) را از آن خود کند. همچنین فیلم در جشنواره‌های تورنتو، نیویورک، شیکاگو، تسالونیکی یونان و ریودوژانیرو برزیل نیز به نمایش گذاشته شد.

بازی پرویز پرستویی در فیلم روان و باورپذیر از کار درآمده است.