با وجود برگزاری 250 کنسرت در شش ماه اخیر، گرانی بلیط‌ها را کجا باید جستجو کرد

سرویس فرهنگی مستقل آنلاین: روابط عمومی دفتر موسیقی نسبت به مجوزهای داده شده به برگزاری کنسرت‌ها در نیم سال نخست سال جاری آماری منتشر کرد، بر این اساس، در نیم سال نخست سال جاری، ۲۷۰ عنوان اجرای صحنه‌ای با ۵۲۰ اجرا، ۱۶۱ آلبوم موسیقی، سه آلبوم تصویری موسیقی، یک هزار و ۷۸ تک آهنگ، ۱۲۷ نماهنگ، ۴۰ کتاب گویا و ۲۶ اجرای گروه‌های خارجی در ایران از دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز گرفته‌اند. همچنین در نیمه اول امسال شش هزار و ۳۰۰ پرونده شعر و ترانه در دفتر موسیقی تشکیل شده است.

از بین ۲۷۰ عنوان اجرای صحنه‌ای که در شش ماه نخست امسال از دفتر موسیقی مجوز گرفته‌اند، ۱۳۵ عنوان موسیقی پاپ، ۵۲ عنوان موسیقی سنتی، ۴۷ عنوان موسیقی کلاسیک، ۱۹ عنوان موسیقی تلفیقی و ۱۷ عنوان موسیقی نواحی است.

اما باشگاه خبرنگاران جوان در گزارشی بررسی می‌کند که دلیل گرانی بلیط کنسرت در کجاست. آنقدر بلیت‌ها گران هستند که دیگر طبقه متوسط هم، میلی برای رفتن به اجرای زنده کنسرت ها ندارند. بلیت‌های ارزان‌تر فرسنگ‌ها با استیج فاصله دارند. ارتباط با موسیقی فقط با دانلود و شنیدن آهنگ از سایت‌های رسمی و غیر رسمی اتفاق می‌افتد و فقط کسانی که توانایی مالی دارند، می‌توانند به کنسرت بروند. پیش از این، موضوع کنسرت رایگان بار‌ها برای تقویت رابطه هنر اول با مخاطب مطرح شده بود.

همایون شجریان از کنسرت خیابانی گفت و محمد معتمدی از طرحی با نام «هنر برای همه» سخن به میان آورد. معتمدی طرحی ارائه کرد که همه خوانندگان در سال حداقل یک کنسرت رایگان برگزار کنند که طرفدارانشان از دیدن اجرای صحنه موسیقی محروم نشوند؛ اما کنسرت خیابانی بجز چند اجرا در سطح شهر، از حرف و شعار فراتر نرفت و چندان به مرحله عمل نرسید. فقط محمد معتمدی، ماکان بند و شهرام شکوهی کنسرت‌های بسیار ارزان را که فقط با آن دستمزد نوازنده و اجاره سالن پرداخت می‌شد، برگزار کردند. 

اما بیاییم کمی قیمت بلیت کنسرت را بررسی کنیم. قیمت‌ها به طور معمول از ۴۰ یا ۵۰ هزار تومان آغاز می‌شود و تا مبلغی حدود ۳۰۰ هزار تومان می‌رسد. این مبلغ آنجایی وحشتناک‌تر می‌شود که یک شخص بخواهد به همراه خانواده به تماشای اجرای موسیقی برود. یک خانواده ۴ نفره بدون در نظر گرفتن هزینه خوراک، حمل و نقل و ... باید مبلغی حدود یک تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برای رفتن به کنسرت پرداخت کنند. پرداخت این مبلغ با درنظر گرفتن شرایط نابسامان اقتصادی، چیزی شبیه یک کابوس است.

اما یک سوال! چرا بلیت کنسرت این قدر گران است؟ موضوع از ابتدای کار یعنی زمانی که یک تهیه کننده برای اجرای کنسرت تلاش می‌کند، آغاز می‌شود. تهیه کننده می‌خواهد برای اجرای صحنه یکی از خوانندگانش، سالنی اجاره کند؛ اجاره سالن‌ها بسیار بالاست. به تازگی اجاره سالن نیز بیش از گذشته شده است. به طوری که مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار موسیقی و شنیداری با ارسال نامه‌ای سرگشاده به مدیرعامل برج میلاد تهران ضمن انتقاد از افزایش نرخ اجاره بهای مرکز همایش‌های این مجموعه، از تحریم برگزاری کنسرت‌ها در این مکان خبر داد.

مجتبی توسل مدیرعامل برج میلاد نیز با اعلام حمایت این مجموعه از موسیقی کلاسیک، فاخر و سنتی گفت: «نباید به موسیقی، نگاه تجاری داشت، موسیقی سهم انکارناپذیری در فرهنگ جامعه دارد، بنابراین تخفیف‌هایی که پیش از این وجود داشته در حال حاضر به صورت هدف‌مند صرفا در خدمت موسیقی‌های کلاسیک، فاخر، اصیل ایرانی و برگزارکنندگانی که نگاه تجاری به هنر موسیقی ندارند، قرار می‌گیرد.»

بی تردید موسیقی اصیل ایرانی و موسیقی کلاسیک نیاز به حمایت دارند، اما بسیاری از مخاطبان موسیقی، طرفدار سبک پاپ هستند. اجاره گران سالن ها، پرداخت دستمزد خواننده و نوازنده تهیه کنندگان را مجاب می‌کند تا برای کسب درآمد بیشتر، بهای بلیت را بالا ببرند. اینگونه بازهم بار گرانی بلیت به دوش مخاطب موسیقی می‌افتد.

برای آگاهی از بهای اجاره سالن به سایت‌های اجاره سالن مراجعه کردیم و متوجه شدیم، امکان دیدن هزینه اجاره سالن وجود ندارد. نبود شفافیت در بهای اجاره سالن، گویای بسیاری از مشکلات در این زمینه است. 

محسن رجب پور تهیه کننده موسیقی در این باره می‌گوید: «بهای اجاره سالن‌ها بسیار بالاست. با آمدن قانون واریز ۱۰ درصد از درآمد کنسرت به خزانه دولت، تیر خلاصی بر پیکر موسیقی کشور زده شد. در قانون مربوطه آمده است که منظور دریافت ۱۰ درصد از سود حاصل از برگزاری کنسرت نیست؛ این قانون تاکید دارد که از درآمد ناخالص باید ۱۰ درصد مالیات پرداخته شود. این فاجعه بزرگی است.»

یکی از خوانندگان پاپ نیز در این باره گفت: «به ما می‌گویند، چرا کنسرت رایگان برگزار نمی‌کنید؟ آیا می‌دانید اجاره سالن، چه هزینه وحشتناکی دارد. چرا آن‌هایی که می‌گویند کنسرت رایگان برگزار کنید، سراغ سالن‌های کنسرت نمی‌روند و نمی‌گویند اجاره سالن‌ها را ارزان‌تر کنید. بعضی‌ها می‌گویند در این شرایط اقتصادی، کنسرت هایتان را لغو کنید. اگر کنسرت برگزار نکنیم، با کشور‌های عقب مانده چه تفاوتی داریم. اگر سینما و موسیقی یک کشور تعطیل شود، چه چیز از فرهنگ باقی می‌ماند؟»

ظاهراً همه تقصیر در بهای بلیت کنسرت مربوط به خوانندگان و تهیه کنندگان موسیقی نیست. باید کمی فرایند اقتصادی برگزاری کنسرت اصلاح شود که بتوان در سالن‌های اجرای زنده موسیقی، شاهد حضور همه اقشار جامعه بود.