فیلمنامه در سینمای ایران ارج و قربی ندارد / راه حل رونق سینماها توجه جدی به قصه و فیلمنامه است

هادی حقانی - سرویس فرهنگی مستقل‌آنلاین:

هشتمین شب فیلمنامه سینمای ایران برای معرفی فیلمنامه‌های برتر سال 97 در سالن زنده‌یاد عباس کیارستمی بنیاد فارابی برگزار شد. این جشن که اولین جشن کانون فیلمنامه‌نویسان خانه سینما از زمان تغییر ترکیب شورای مرکزی کانون فیلمنامه‌نویسان محسوب می‌شود از چند ویژگی مهم برخوردار بود.

فیلمنامه در سینمای ایران ارج و قربی ندارد

مراسم با استقبال سرد اهالی سینما  روبرو شد و این موضوع مجددا نشان داد اهالی سینما شان و منزلت چندانی برای فیلمنامه در سینمای ایران قائل نیستند و شاید همین از مهم‌ترین دلایل افول کیفی و کمی سینمای ایران باشد. کارگردان‌های باسابقه همواره از فقدان فیلمنامه قابل ساخت در سینمای ایران شکایت داشته‌اند. بازیگران از تکراری بودن نقش‌ها و نبود شخصیت‌های جذاب و متفاوت برای نشان دادن هنر بازیگری خود گلایه می‌کنند. تهیه‌کنندگان از استقبال سرد تماشاگران و نچرخیدن چرخ‌های اقتصاد سینما گله‌مندند اما شخصاً اهمیت و ضرورت نخستین و مهم‌ترین زنجیره از چرخه تولید یک فیلم را درک نکرده‌اند: فیلمنامه. این مشکل به وضوح از مقایسه میزان  استقبال اهالی سینما از جشن فیلمنامه و سایر صنوف سینمایی قابل مشاهده است.

فقر تنوع ژانر در سینمای ایران

برای اولین بار تقسیم بندی جوایز براساس گونه (ژانر) سینمایی انجام شد و این موضوع فقر سینمای ایران را در زمینه تنوع ژانر نشان داد. در مراسم امسال در رشته‌های فانتزی، موزیکال، اکشن و جنگ بخاطر نبود فیلم کافی نامزدی معرفی نشد و این نشان می‌دهد که بسیاری از ژانرهای موفق و محبوب سینمایی جهان در سینمای ایران عملا تعطیل شده‌اند. به عنوان نمونه سال‌هاست فیلمی در سینمای ایران در ژانر وحشت یا علمی-تخیلی  ساخته نشده است و این بیش از آنکه ناشی از نبود تکنیک و دانش کافی در سینماگران باشد نشان‌گر بحرانی جدی در ساختار سینمای ایران است.

تغییرات امیدوارکننده در کانون فیلمنامه‌نویسان خانه سینما

 پس از سال‌ها رخوت و انفعال در کانون فیلمنامه‌نویسان که به گفته مهدی سجاده‌چی در حد دادن چند بلیت جشنواره به اعضا یا یک بیمه نصفه و نیمه بود مدیریت جدید تلاش‌های امیدوارکننده‌ای را برای احیا جایگاه فیلمنامه و فیلمنامه‌نویس آغاز کرده است. اعلام کف دستمزد نگارش فیلمنامه، مذاکرات در حال انجام با تلویزیون و چند نهاد ذیربط برای ایجاد سازوکار مناسب رعایت حقوق فیلمنامه‌نویسان از جمله این اقدامات است که می‌تواند نهایتا به رشد سینمای ایران کمک کند.

بازاریابی فیلمنامه حلقه مفقوده چرخه تولید در سینما

مراسم امسال نشان داد که از دیگر مشکلات سینمای ایران نبود کانال مناسب برای ارتباط میان فیلمنامه‌نویسان و تهیه‌کنندگان سینماست. در مراسم روز گذشته تقریبا همه اهالی سینما که به روی سن آمدند در صحبت‌هایشان از اهمیت فیلمنامه سخن گفتند اما در عمل ارتباط کاری میان این دو صنف مهم سینما که همکاری‌شان سنگ بنای ساخت یک فیلم را تشکیل می‌دهد مخدوش است. در سینمای جهان این ارتباط از طریق آژانس‌های مستقلی صورت می‌گیرد که کارشان بازاریابی فیلمنامه‌های تلویزیونی و سینمایی است. اما در سینمای ایران فیلمنامه‌نویسان علاوه بر داشتن مهارت و دانش فیلمنامه‌نویسی، نیازمند روابط عمومی کافی و مهارت‌ها و کانال‌های ارتباطی برای ارائه فیلمنامه‌های خود هستند. این امر یکی از دلایل فقر کیفی و کمی فیلمنامه در سینمای ایران است. کانون فیلمنامه‌نویسان خانه سینما به عنوان تنها تشکل رسمی و صنفی فیلمنامه می‌تواند این خلا جدی را با ایجاد سازوکار مناسبی برای بازاریابی و ارائه فیلمنامه به تهیه‌کنندگان پر کند. این ابتکار ضمن درآمدزایی برای کانون فیلمنامه‌نویسان می‌تواند در استقلال و پویایی فعالیت‌های کانون فیلمنامه خانه سینما نیز موثر باشد .