سفری که دستاوردی نداشت؟

در پی انتشار تصاویر و ویدیوهای سفر رئیس جمهوری به روسیه واکنش‌های بسیاری از تحلیلگران سیاسی دیده شد که عموما این سفر را در شان و جایگاه رئیس جمهور نمی‌دانستند یا آن را در زمان مناسبی برآورد نمی‌کردند.

محسن ماندگاری سردبیر سابق جام جم درباره این سفر رشته توئیتی نوشته که نگاه تخصصی و نکته‌سنجی بیشتری از نوشته‌های دیگر دارد.   ماندگاری درباره سفر رئیس جمهوری به روسیه نوشت:

۱. سفر آقای رئیسی به مسکو، «سفر رسمی» نبوده است.

۲. هیچ استقبال رسمی از ایشان در مسکو، از فرودگاه گرفته تا کاخ کرملین صورت نگرفته.

۳. سرود ملی ایران هیچ کجا نواخته نشده

۴. پرچم ایران هیچ کجا وجود نداشته

۵. هدف پوتین از دیدار آقای رئیسی چیز دیگری بوده

روسیه حاضر به دعوت از آ.رئیسی برای "سفر رسمی" به مسکو نبوده و صرفا ایشان را برای "سفر کاری" دعوت کرده. در عرف دیپلماتیک، دیدارهای خارجی رهبران به ترتیب اهمیت،دیدار دولتی(state visit)،دیدار رسمی (official visit)، دیداررسمی کاری (official working visit) دیدارکاری (work visit) است‌.

آنطور که سفیر ایران در روسیه گفته سفر آقای رئیسی "سفر کاری" بوده. 

خب در سفر کاری پروتکل‌های تشریفاتی کاهش می‌یابد و خبری از مراسم استقبال رسمی نیست، نه در ورود به کرملین و نه خروج.

 پس انتظار اینکه پوتین تا پله‌های کاخ پایین بیاید و به رسم استقبال از دیگر همتایان خارجی خود‌ از میهمانش استقبال کند انتظار بجایی نیست، چون مسکو قبلا به سفیر ما اعلام کرده که حداکثر در حد «سفر کاری» میزبان آقای رئیسی خواهد بود. اما آقای پوتین حاضر نشده حتی یک عکس یادگاری هم بگیرد، چیزی که در سفرهای کاری و حتی غیررسمی هم متداول است

 حتی از خبرنگاران هم برای پوشش دیدار دعوت نکرده اند. تصاویر دیدار دو رئیس جمهور هم فقط دو قطعه عکس از میز کنفرانسی است که دو طرف با فاصله از هم نشسته اند و یک ویدئوی بخشی از مذاکرات که در سایت کرملین منتشر شده. پس از پایان دیدار بیانیه مشترکی صادر نشده‌ و روسای جمهور دو کشور کنفرانس مطبوعاتی هم نداشته‌اند که البته در دیدارهای کاری، الزامی در برگزاری آن نیست. بدتر آنکه از فرودگاه تا اتاق ملاقات هم هیچ کجا اثری از پرچم جمهوری اسلامی ایران دیده نمی‌شود.‌

 متاسفانه تحمیل پروتکل‌های تشریفاتی طرف روسی به ج.ا.ا در سال‌های اخیر تازگی ندارد. قبلا نیز پوتین در سفر به تهران برای شرکت در اجلاس سران گازی، پروتکل‌های خودش را به ایران تحمیل کرده و حتی در حین سفر نیز تابع برنامه‌های تنظیم شده میزبان نبود!‌

فیلم کوتاه دیدار رئیسی و‌ پوتین نشان می‌دهد رفتار پوتین اگرچه بجز آدامس جویدنش، چندان خارج از عرف دیپلماتیک نیست اما از موضع بالا با آقای رئیسی گفتگو می‌کند. گویی آقای رییسی به مسکو فراخوانده شده تا پوتین نکاتی را به ایشان تذکر دهد!‌

 آنطور که از اخبار رسمی دفاتر دو رئیس جمهور مشخص است، این سفر هیچ دستاورد مشخصی نداشته و هیچ توافقنامه و قراردادی هم امضا نشده. بیانیه مشترکی هم منتشر نشده. وزیران اقتصاد، نفت و خارجه هم که به مسکو رفته‌اند صرفا گفتگوهایی کرده‌اند و توافق‌های شفاهی. همین.‌

اگر "عزت" یکی از سه رکن سیاست خارجی ایران است، مقامات وزارت خارجه باید توضیح دهند چرا حاضر به انجام این سفر شده‌اند در حالی که طرف روس اعلام کرده بوده از آقای رییسی برای سفر رسمی دعوت نمی‌کند و ایشان صرفا برای یک سفر کاری می‌تواند به مسکو برود.

بگذریم از اینکه‌ از نگاه برخی دیپلمات‌ها در مسکو، هدف پوتین از ملاقات با آقای رییسی چیز دیگری بوده که اگر صحت داشته باشد، بیان آن در این مطلب، بجز لطمه به غرور ملی ایرانیان ثمر دیگری ندارد!