طرح صیانت، رانت میلیاردی و وزیر بی‌وزیر!

محمدجواد نیک‌بین، نماینده کاشمر در مجلس، درباره طرح «صیانت از کاربران فضای مجازی» و نظر وزیر ارتباطات نسبت‌به این طرح گفت: وزیر ارتباطات در این زمینه مطیع مجلس است و هرچه را مجلس مصوب کند، می‌پذیرد و تاکنون پیشنهادی در این زمینه نداشته است. مطیع‌بودن وزرا در برابر مجلس اگرچه مطلوب بهارستان‌نشینان است و به‌دلیل موضع حمایتی که از دولت سیزدهم داشته‌اند، چنین انتظاری تقویت شده‌، اما این خواسته نه فقط اصل تفکیک قوا بلکه اختیار و عزت قوه مجریه را زیر سؤال می‌برد.

هرچند اهمیت همراهی مجلس با دولت به‌خصوص زمانی که سنگ‌اندازی‌های مجلس یازدهم در دولت روحانی را شاهد بودیم، دوچندان می‌شود، اما نمی‌توان به‌بهانه همراهی، وزرا را همچون مومی در دستان بهارستان‌نشینان دید؛ آن‌هم مجلسی که تاکنون عملکرد درخشانی نداشته و حتی در طرح صیانت نیز به‌دنبال مسدودسازی اینترنت و محروم‌کردن کاربران از فضای مجازی است؛ طرحی که رانتی میلیاردی برای اپلیکیشن‌های ایرانی که کارایی لازم را ندارند، ایجاد خواهد کرد و درنهایت فقط هزینه مردم را در استفاده از اینترنت و همچنین استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی افزایش خواهد داد.

این در حالی است که امرار معاش بسیاری از مردم به فضای مجازی گره خورده و با شیوع کرونا، حضور در فضای مجازی برای بقای کسب‌وکارها اجتناب‌ناپذیر شده است.

حال اگر قرار است بهارستان تصویب کند و پاستور اجرا، احتمالا نمی‌توان امید داشت دولت سیزدهم قدرت چانه‌زنی با نمایندگان را برای بهبود روند قانون‌گذاری و اصلاح طرح‌هایی این‌چنین مضر حال جامعه داشته باشد. همان‌گونه که زمان انتخاب کابینه، مجلس به گروکشی از دولت سیزدهم روی آورده بود و در قبال سهم‌خواهی از کابینه، قول رأی اعتماد به وزرا را می‌داد، این روزها نیز بابت همان حمایت‌هایی که از سیدابراهیم رئیسی در زمان انتخابات و همراهی‌ای که در روز بررسی صلاحیت وزرا داشته، دنبال کابینه‌ای بی‌اختیار است که هرچه تصویب کرد، اعتراضی نشنود.

درحالی‌که انتقادها به این طرح همچنان وجود دارد و مردم نگران تصویب طرحی مملو از ایراد هستند و امید به دخالت دولت سیزدهم و وزیر جدید ارتباطات برای تغییر آن بسته‌اند، محمدجواد نیک‌بین گفته است هرچه تصویب کنند وزیر قبول خواهد کرد. نماینده کاشمر و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، در رابطه با طرح «صیانت از کاربران فضای مجازی» گفت: طرح صیانت از کاربران فضای مجازی مراحل طولانی را باید پشت‌سر بگذارد و به‌زودی و راحتی به تصویب نمی‌رسد و حدود یکی، دو سال زمان خواهد برد، اما نهایتا در نتیجه این طرح، اتفاقی برای اینترنت و پلتفرم‌های ایرانی و خارجی رخ نخواهد داد. هنوز کمیسیون مشترک تشکیل جلسه نداده است. در این طرح به‌دنبال جلب رضایت مردم هستیم. او در ادامه گفت: اشکالات و نگرانی‌های مردم از این طرح کاملا درست است؛ زیرا این ناشی از عدم اطلاع‌رسانی مجلس است. مجلس در این زمینه اطلاع‌رسانی دقیقی نداشته است و به همین دلیل چنین دلهره و نگرانی‌ای بین مردم شکل گرفت. قطعا بعد از شروع بررسی روند این طرح و تصویب آن، شبهات مردم برطرف خواهد شد.

او درخصوص نظر وزیر ارتباطات نسبت به این طرح افزود: وزیر ارتباطات در این زمینه مطیع مجلس است و هرچه را مجلس مصوب کند، می‌پذیرد و تاکنون پیشنهادی در این زمینه نداشته است. با توجه به اخباری که از کمیسیون فرهنگی مجلس به گوش می‌رسد، شرایط همچنان به سمت مسدودسازی اینترنت در حال رقم‌خوردن است و امیدی به اصلاح مواد جنجالی آن نیست. هرچند چندی پیش خبری مبنی‌بر احتمال تغییر اساسی در مواد طرح جنجالی صیانت منتشر شده بود و مجید انصاری، دیگر نماینده مجلس، با اشاره به بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی در کمیسیون مشترک مجلس گفته بود: فضایی که درباره این طرح ایجاد شده، به دو موضوع سابقه و موارد مطرح‌شده در این طرح که قبلا تحت عنوان صیانت بود، برمی‌گردد.

او یادآور شد: عنوان طرح از «صیانت» به «حمایت از حقوق کاربران» تغییر کرده که این دو واژه از نظر مفهومی تفاوت زیادی دارند. سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس با بیان اینکه تغییرات اساسی در این طرح ایجاد شده است، گفت: ممکن است بسیاری از پیشنهادهای طرح اولیه در بررسی‌های کمیسیون مشترک ازسوی کارشناسان این حوزه و نمایندگان بازبینی و حتی حذف شود. او گفته بود: باید منتظر بررسی و تصمیم کمیسیون مشترک درباره این طرح باشیم. نخبگان، صاحب‌نظران، منتقدان و حتی مخالفان این طرح که احساس می‌کنند جاهایی از این طرح در تعارض با حقوق کاربران است یا محدودیتی ایجاد خواهد کرد و چنین برداشتی را از این طرح دارند، فرصت خوبی است تا در کمیسیون مشترک حضور یافته و نظرات خود را بیان کنند.

اما بعد از این سخنان مجید نصیرایی، دیگر حامی این طرح در مجلس، درخصوص تشکیل کمیسیون مشترک طرح صیانت از فضای مجازی اظهار کرد: در ادامه بحث‌هایی که این طرح داشت و بعد از اینکه اصل ۸۵ بودن آن در مجلس رأی آورد، بنا شد از نظرات تخصصی کارشناسان و متخصصان نیز استفاده شود. به همین دلیل تصمیم گرفته شد کمیسیون مشترکی شکل بگیرد که همه افراد حاضر در کمیسیون‌های تخصصی و مرتبط در مجلس در آن حضور پیدا کنند و در قالب یک کمیسیون مشترک این طرح و این پیش‌نویس را بررسی و جمع‌بندی کنند.

وی افزود: در همین راستا، افراد از سمت کمیسیون‌های مختلف به هیئت‌رئیسه معرفی شده‌اند و اکنون کمیسیون در حال گذراندن هماهنگی‌ها و مقدمات لازم برای شکل‌گیری است. این کمیسیون به‌زودی شکل خواهد گرفت و و تشکیل آن خیلی دور نیست. نماینده مردم طبس درباره جزئیات طرح صیانت از فضای مجازی و همچنین اینکه گفته می‌شود این طرح قصد مسدودسازی اینترنت را دارد، گفت: یکی از رویکردهایی که در این طرح دنبال می‌شود، بحث ساماندهی فضای مجازی است؛ مسئله حمایت از پیام‌رسان‌های ایرانی و نیز حمایت از حقوق افرادی است که در فضای مجازی و پلتفرم‌های مختلف ایرانی و خارجی فعالیت اقتصادی تعریف کرده‌اند. او درباره اینکه جامعه به این طرح در فضای مجازی واکنش منفی نشان داده است، اظهار کرد: متأسفانه مدیریت فضای مجازی در اختیار ما نیست و در اختیار آمریکایی‌ها و صهیونیست‌هاست؛ آنها هستند که نظرشان را در این فضا به خیلی از کاربران و کشور تحمیل می‌کنند. نصیرایی در پایان تصریح کرد: هجمه‌های بسیار زیادی علیه این طرح صورت گرفت که بخشی از این هجمه‌ها از طرف بی‌بی‌سی، من‌وتو، ایران‌اینترنشنال و چند مجموعه و شبکه‌های خارجی بود که همه در اختیار آمریکایی‌ها و صهیونیست‌هاست و با پول عربستان سعودی اداره می‌شود.