ملاقات نجف تداعی رفتار بروجردی و موسی صدر

امیرحسین جعفری/روزنامه نگار

* اساسا در جهان امروز پاپ چه اهمیت سیاسی یا مذهبی دارد؟ آیا او یک چهره نمادین است؟

پاپ اگر نماد هم باشد، ارزش دارد. هر چیز نمادین بی‌ارزش نیست. بالاخره پاپ مرجع بیش از یک میلیارد کاتولیک در دنیاست و از قداست و جایگاه شایسته‌ای در میان کل مسیحیان برخوردار است و در میان سران سیاسی جهان نیز برای پاپ ارزش والایی قائلند، چه در کشورهای مسیحی چه غیرمسیحی؛ به هر حال یک مقام بزرگی در جهان مسیحیت است و سایر ادیان نیز برای این جایگاه اهمیت و ارزش قائل هستند بخصوص پاپ فرانسیس که ارزش‌های فردی مانند ساده زیستی، مهربانی و با مردم بودن و تواضع را دارد که به حساب ارزش‌های فردی و ذاتی اوست.

* سفر پاپ به عراق می‌تواند تاثیر سیاسی و یا روندی به سمت صلح در خاورمیانه داشته باشد؟ تاثیرات این سفر را چگونه می‌بینید؟

باید تاثیر داشته باشد به هر حال این سفر پیام‌هایی داشت و یک سفر تشریفاتی نبود. مهم‌ترین پیام نیز از طرف آیت‌الله سیستانی بود که بالاخره مسلمان‌ها در کنار مسیحیان راحت زندگی کنند، هر دو انسانند و به دین خداوند اعتقاد دارند و به یک مبداء و یک معاد اعتقاد دارند و در زندگی نیز باید کنار هم مسالمت‌آمیز رفتار کنند. متاسفانه جنگ‌های مذهبی که در جهان بخصوص خاورمیانه وجود دارد، ناشی از جهل و ناآگاهی است. این سفر این پیام را داشت که جهالت‌ها را باید دور ریخت و مرزهای مذهبی نباید موجب جنگ و جدایی شود. نوعی پیام وحدت، مسالمت و سهولت در این سفر بود. مانند همان روشی که امام موسی صدر نیز در لبنان دنبال می‌کرد و موثر واقع شده بود که البته این حرکت در قالب بسیار بزرگی‌تری بود و به هر حال ایت‌الله سیستانی شخصیت بزرگی از جهت وزن مرجعیتی، اخلاقی و آیینی و نفوذی که در مسلمان‌ها دارد و پاپ نیز همینطور چنین شخصیت بزرگیست. وقتی فرصتی دست دهد که این دو چهره با هم ملاقات و تامل و سازش کنند یعنی ما مسلمان‌ها و مسیحیان و تمام ادیان باید به راحتی با هم گفتگو کنیم؛ نه اینکه همیشه به دنبال هیاهو باشیم و مذاهب بر علیه هم کار کنند. عقیده هر کسی محترم است و لذا باید خود افراد نیز محترم شمرده شوند، به هر حال در یک کلام مهم‌ترین پیام این ملاقات پیام کرامت انسان بود.

* چرا پاپ به ایران به عنوان کشور مرجع شیعه سفر نکرد و مقصد خود را بیت آیت الله سیستانی انتخاب کرد؟

این سوال را باید از خود پاپ بپرسید! من اطلاعی ندارم.

* بنظر شما موضع کشورهای منطقه در این باره چه خواهد بود؟ آیا ممکن است کارشکنی‌هایی صورت بگیرد؟

من هنوز کارشکنی از سوی کشورهای منطقه ندیده‌ام. به هر حال اخلاق اقتضا می‌کند همه سران منطقه، هم علما و هم حاکمان سیاسی مهم این سفر را مبارک بدانند و استقبال کنند. برای اینکه به نفع همه کشورهاست. متاسفانه در برخی از کشورهای اسلامی شاهد جنگ‌های فرقه‌ای هستیم که باعث کشتار صدها هزار انسان شده و هیچ نتیجه‌ای نداشته است. بنظر من به نفع این کشور‌هاست چون این سفر آرامشی به کل کشورهای منطقه می‌دهد. به هر حال باید در کنار هم زندگی کرد. جنگ‌ها برخواسته از هوی و هوس و جهل است.

* آیا جهان از کارکرد سیاست مداران ناامید شده است که سفر پاپ به یک کشور جنگ زده تا این حد مورد توجه قرار گرفته است؟

به هر حال مردم که از حاکمانشان در برخی از کشورها ناامیدند. ولی امیدوارم این سفر یک اثر مثبتی داشته باشد و سران منطقه این پیام را بگیرند تا با دنیا گفتگو کنند.

* آیا این سفر یک استثنا است یا قبلا هم شاهد اینگونه سفرها از سوی شخصیت‌های مذهبی بخصوص پاپ بوده‌ایم؟

امیدواریم این سفر استثنا نباشد و علما اسلامی و تشیع نیز به رم و واتیکان بروند و با بزرگان مسیحیت ملاقات کنند. رفت و آمدها اگر در سطح بالا هر چند سال یکبار صورت بگیرد اثر مثبتی خواهد داشت.

مانند روش آیت الله بروجردی که با علمای دیگر در جهان ارتباط داشت و نمایندگانی را به کشورهای دیگر مانند مصر می‌فرستاد. آیت الله بروجردی برای نزدیکی مذاهب فکر روشنی داشت.

*سخن آخر

سخن آخر من این است که متاسفانه با توجه به درآمدهای عظیم نفتی در کشورهای اسلامی، هزینه‌هایی که باید خرج مردم و آبادانی کشورها بشود، به سمت و سوی جنگ و تخاصم و دشمنی.های خالی رفته‌ایم. باید توهمات را کم کنیم و با هم گفتگو کنیم. به جای این همه تقویت جنگ افزارها، قلم‌ها و بیان‌ها را تقویت و آزاد کنیم. بنظر من در آینده بشریت بسیار موثر خواهد بود برای اینکه ما همه ثروت‌ها را به سوی جنگ هدایت کنیم نتیجه ندارد وقتی مردم گرسنه باشند، سلاح‌های جنگی هر چقدر پیشرفته شود موثر واقع نمی‌شود. باید به سمت دنیایی برویم که به جای موشک قلم داشته باشیم. به جای پایگاه‌های نظامی، کتابخانه‌ها داشته باشیم تا بتوانیم به سلامتی در کنار هم زندگی کنیم.