علی اصغر فنیپور از احتمال تحقق بودجه ۱۴۰۰ میگوید:
بودجه را تخیلی نوشتهاند!
آقایان فقط دنبال رای هستند
علی اصغر فنی پور مسئول امور مالی جبهه ملی ایران میگوید: این بودجه تخیلی نوشته شده. شاید دولت ملاحظات سیاسی را در نظر گرفته و تصور کرده است که مشکل تحریم بدون شک در آینده حل خواهد شد و بر اساس این گزاره چنین بودجهای بسته، که اگر اینطور باشد ریسک خطرناکی کرده، بر اساس کدام اطمینان و کدام نشانه تصور کرده که آمریکا با ایران توافق خواهد کرد.
گفتگو از مرضیه حسینی
دولت در ۱۲ آذرماه ۹۹، لایحه بودجه ۱۴۰۰ را به مجلس ارائه داد. براساس جداول ارائه شده از ردیف بودجه، دخل و خرج دولت در سال آینده حدود ۷/ ۲۴۳۵ هزار میلیارد تومان است که از این مقدار حدود ۸/ ۹۲۹ هزار میلیارد تومان آن بودجه عمومی و مابقی بودجه شرکتها و بانکهای دولتی است.
بودجه عمومی نیز در بخش منابع و مصارف خود به دو منابع و مصارف عمومی و منابع و مصارف اختصاصی تقسیم میشود. آمار و ارقام منتشر شده نشان میدهد که منابع عمومی دولت در سال آینده ۳/ ۸۴۱ هزار میلیارد تومان و منابع اختصاصی دولت ۵/ ۸۸ هزار میلیارد تومان تعیین شده است.
مقایسه لایحه بودجه سال آینده با قانون بودجه سال جاری نیز حاکی از این است، منابع عمومی دولت که حدود ۹۰ درصد از بودجه عمومی را تشکیل میدهد، به نسبت قانون بودجه ۹۹ رشد ۳/ ۴۷ درصدی داشته است. منابع اختصاصی دولت در سال ۱۴۰۰ نیز به نسبت سال جاری ۳/ ۱۲درصد رشد را نشان میدهد. بنابراین رقم منابع عمومی دولت نشان میدهد دولت بودجه ۱۴۰۰ را انبساطی در نظر گرفته و هزینههای سال آینده خود را ۴۷ درصد افزایش خواهد داد. اما نکته و پرسش مهم در خصوص بودجه دست و دلبازانه ۱۴۰۰ برنامهریزی مالی دولت برای عملی شدن بودجه و گرفتار نشدن در موقعیت کسری با توجه به افزایش درآمدهای دولت در سال آینده است.
برای شناخت ابعاد واقعی بودجه ۱۴۰۰ سراغ علی اصغر فنیپور رفتیم. فنیپور عضو هیات اجرائی جبهه ملی ایران، مسئول امور مالی و تدارکات و عضو هیئت رهبری- اجرائی جبهه ملی ایران است. بقولی آقای فنیپور اقتصادخوان نبوده بلکه اقتصاددانی است که در دههی ۳۰ بعد از اخذ دیپلم به کار و فعالیت در بازار و امور تجاری پرداخت. او اقتصاد را نه آکادمیک بلکه عینی و تجربی آموخت و آموختههای خود را در مدیریت مالی جبهه ملی و شرایط دشوار اقتصادی احزاب در سالهای پس از انقلاب به کار برد. گفتگوی ما را که مبتنی بر احتمال محقق شدن بودجه ۱۴۰۰ بوده، بخوانید:
شرایط عملی شدن ردیفهای بودجه ۱۴۰۰ از حیث اقتصادی چیست؟
عجیب بودن و خیالی به نظر آمدن بودجه، بارزترین ویژگی بودجه ۱۴۰۰ حداقل از حیث اقتصادی است. مهمترین آماری که از مطالعه بودجه ۱۴۰۰ بدست میآید به قرار زیر است:
پیش بینی رشد ۳۲۳ درصدی درآمدهای نفتی، عدد کل بودجه ۲۴۳۵ هزار میلیارد تومان، ۸۴۱ هزار میلیارد تومان برای منابع عمومی، فروش روزانه ۲/۳ میلیون بشکه نفت، حداقل حقوق در سال آینده ۳/۵ میلیون تومان، سقف معافیت مالیاتی حقوق شاغلان چهار میلیون تومان، درآمدهای مالیاتی سال ، ۲۴۷ هزار میلیارد تومان، فروش بیش از ۱۷ هزار میلیارد تومان از اموال دولت، یارانههای نقدی و سبد معیشت خانوار بدون تغییر، نرخ دلار در بودجه ۱۱ هزار تومان، ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف نمیشود، رشد ۳۳ درصدی بودجه بخش دولتی مسکن، عوارض خروج از کشور برای هر نفر، ۲۶۴ هزار تومان، سقف وام ازدواج بدون تغییر و برای هریک از زوجین ۵۰ میلیون.
خوب رسیدن به این اعداد و ارقام، با شرایط اقتصادی فعلی و فقر منابع و تحریمی که گریبانگیر کشور است، چیزی شبیه خیال است. کشوری که رشد اقتصادی آن به ۲۷ درصد و در بهترین حالت به ۳۰ درصده رسیده، بر چه اساسی رشد اقتصادی خود را ۳۲۳ درصد پیش بینی کرده است؟
کشوری که در طول یک سال دو میلیون و پانصد هزار بشکه نفت در طول یک سال آن با هزار بدبختی و دشواری فروخته، چطور تصور میکند که میتواند روزانه ۲/۳ میلیون بشکه نفت بفروشد؟
با این سیستم فشل مالیاتی هم که نمیتوان انتظار داشت از طریق مالیاتگیری به این رشد اقتصادی برسد؟ شاید دولت ملاحظات سیاسی را در نظر گرفته و تصور کرده است که مشکل تحریم بدون شک در آینده حل خواهد شد و بر اساس این گزاره چنین بودجهای بسته، که اگر اینطور باشد ریسک خطرناکی کرده، بر اساس کدام اطمینان و کدام نشانه تصور کرده که آمریکا با ایران توافق خواهد کرد آن هم توافقی که مورد نظر و دلخواه ایران باشد.
با این حساب از نظر شما دولت بر اساس کدام طرح و برنامه بودجه ۱۴۰۰ را تدوین کرده است؟
بر اساس نداشتن هیچ طرح و برنامهای! هیچ زمانی برنامه علمی و واقع بینانهای در خصوص بودجه و سایر مسائل وجود نداشته، سیاستهای اقتصادی از قبیل همین بودجه هم تنها و تنها از دل رقابتهای سیاسی دو جناح بیرون میآید و محور این سیاستها هم منافع جناحی و گروهی است. به همین دلیل است که میبینیم در ردیفهای بودجه ۱۴۰۰ مردم و محرومان اساسا جایی ندارند. بودجههای نهادهای خاص و حتی افراد مشخص و سازمانهایی چون صدا و سیما که اتفاقا باید پولساز باشند و نیستند، چندبرابر شده- گاهی تا ۳۰ برابر، در حالی که چونان گذشته ردیفی برای محرومان و یا صدمهدیدگان از بلاهای طبیعی و یا مناطق محروم وجود ندارد. واقعا چه میزان از بودجه در سالهای گذشته هزینه مملکت و مردم شده که امیدوار باشیم وعده آقایانی مانند قالیباف درخصوص اینکه محرومان در بودجه آینده جایگاه ویژهای خواهند داشت، محقق شود. البته مردم هم به خوبی متوجه این نکته شدهاند که هیچ بودجهای از طرف هیچ جناحی برنامهای برای آنها نخواهد داشت.
جایگاه منازعات سیاسی در بستن بودجه ۱۴۰۰ چیست؟
اصلا جریان همین است! وقتی که بودجه بیرون آمد، جناح اصولگرا گفتند هدف این بودجه غیرواقع بینانه، فلج کردن دولت آینده و نزدیک به مجلس، و همچنین ناتوان جلوه دادن آن است. این یک نکته، دولت هم که بودجه را تدوین کرده ضمن اینکه خواسته با اختصاص بودجههای عجیب و غریب به نهادهای خاص در جلب نظر و حمایت آنها گام بردارد، تلویحا این پیام را به جامعه بدهد که اگر ما در انتخابات پیروز شویم، با برگشتن به برجام و انجام توافقات ویژه با غرب، طوری مشکلات اقتصادی کشور را حل میکنیم که دچار کسری بودجه نشده و همچنین مملکت را به رشد اقتصادی برسانیم. یا میگویند ۱۶ هزار میلیارد تومان در جهت فقرزدایی در بودجه در نظر گرفتهایم؛ آقای قالیباف هم میگویند که ما بودجه را به سمت فقرا و محرومان هدایت میکنیم، اما هیچ کدام توضیح نمی دهند که چطور این کار را انجام میدهند.
در نهایت، آقایان فقط به دنبال رای هستند، در مورد بودجه هم از روی خیال یک چیزی نوشته و تحویل دادهاند در آینده هم اگر دچار کسری بودجه شدند و هیچ کدام از وعدههای بودجه ۱۴۰۰ عملی نشد، از آنجا که اساسا خود را پاسخگو به مردم نمیدانند، در بهترین حالت میگویند خوب تحریمها و غرب اجازه نداد به اعداد و ارقام بودجه ۱۴۰۰ برسیم.
ارسال نظر