پیام مردم به مجلس: فرصت سوزی نکنید

به عنوان مثال در روز دهم آذر قیمت ارز در بازار ایران متاثر از مصوبه روز گذشته مجلس مبنی بر خروج ایران از تهعدات هسته ای که در قالب «طرح راهبردی برای خروج از تحریمها» مطرح شد، افزایش یافته و مجددا وارد کانال 26 هزار تومان شد؛ این در حالی است که تا پیش از این قیمت دلار روند کاهشی داشت. در ادامه، تصمیم شورای نگهبان مبنی  بر اصلاح مصوبه مجلس، قیمت دلار را کاهش داد و  به کانال 25 هزار تومان بازگشت. بنابراین به نظر می‌رسد که حوادث سیاسی اخیر خاصه موضع گیری های مجلس در خصوص برجام و در مقابل، واکنش های بین المللی به حوادث و تصیمات اخیر در ایران، وضعیت بازار ارز در ایران را به حالت نوسان و بلاتکلیفی دچار کرده است. در پی بروز این نوسات مردم نگران شده و در فضای مجازی و حقیقی، از مجلس خواستند که با تصیمات عجولانه وضعیت معیشت مردم را خرابتر نکرده و در صورت امکان به عنوان نمایندگان مردم، اساسا هیچ اقدامی نکنند؛ تنها در این صورت است که می توانند مصالح و منافع ملت را لحاظ کرده باشند.

عدالتیان، اقتصاددان در گفتگو با مستقل مسئله نوسان قیمت دلار در ارتباط با فضای سیاسی ایران را بررسی می کند.

آیا نوسانات قیمت دلار ادامه خواهد داشت؟

تصور می کنم روند افزایشی قیمت دلار متوقف و تا زمان بازگشت بایدن به برجام دلار در کانال 25 هزار تومان باقی خواهد ماند. نوسات مقطعی هستند به این دلیل که مخاطب مصوبه مجلس بایدن و نه دولت روحانی است، ضرب الاجل دو ماهه مجلس درواقع پیامی به باید است با این مفهوم که شما 2 ماه فرصت دارید با ما توافق کنید، اما این پیام مشکل و ابهامی جدی دارد، به این معنا که تا بایدن وارد کاخ سفید شود، یک ماه و نیم از این فرصت دو ماهه گذشته، به علاوه، بایدن برای تصمیم گیری در خصوص ایران به زمان نیاز دارد، اینطور نیست که فردای ورود به کاخ سفید به ایران پیام دهد که بیایید مذاکره کنیم؛ بنابراین این مصوبه اساسا اجرایی نیست و صرفا در حد یک پیام است. قیمت دلار هم بعید است روند افزایشی داشته باشد، به علاوه اینکه هر چراغ سبزی از طرف بایدن برای مذاکره می تواند به ریزش قیمت دلار کمک کرده و آن را وارد کانال 20 هزارتومان کند.

آیا نوسانات قیمت دلار و بازی ارز و بورس و گرانی های اخیر، بیشتر از تحریم به سیاست های دولت و بانک مرکزی برنمی گردد؟

این اتفاق برای دلا بازار آزاد می افتد یعنی دلار بازار آزاد به وقایع و تصمیمات سیاسی واکنش نشان می دهد و این مسئله در خصوص ارز نیمایی و دلاری که به مصرف ورود کالاهای اساسی می رسد، صادق نیست. بانک مرکزی البته دخالت چندانی در بازار آزاد دلار ندارد.

مواجهه دولت روحانی با تحریم ها و در همین ارتباط سقوط ارزش پول ملی و فقیرترشدن مردم در طول چند سال اخیر را چطور می بینید؟

به نظر من مواجهه دولت با تحریم ها و مدیریت فشار حداکثری از حیث اقتصادی بر کشور، در چند سال اخیر، خوب و قابل قبول بوده، شما ببینید آمریکا همین فشار حداکثری را بر عراق زمان صدام وارد کرد، که نزدیک به 2 میلیون نفر که یک میلیون نفر آن کودک بودند، کشته شدند. قحطی و گرسنگی عامل مرگ بسیاری از این مرگ ها بود، هدف آمریکا این بود که همین جنایت را در ایران هم مرتکب شود، دولت اما توانست در طول بیش از سه سال تداوم فشار حداکثری، از مرگ مردم به دلیل فقر و گرسنگی جلوگیری کند. البته این نکته را نباید فراموش کنیم که هزینه این مقاومت و رخ ندادن این فاجعه را مردم دادند، مردمی که روزبه روز فقیرترشدند و زندگی برایشان دشوار تر شد. حال این مردم مطالبه گراند یعنی انتظار دارند در عوض مقاومت چندساله شان، دولت مردان فرصت سوزی نکنند و اگر آمریکا چراغ سبزی نشان می دهد، امکان مذاکره را از دست ندهند.

آیا مجلس در برابر این مطالبه گری اقتصادی- معیشتی، واکنش مناسبی داشته است؟

مخاطب این روزهای مردم، مردمی که در چندسال گذشته هستی شان را به دلیل گرانی و تحریم از دست داده اند، مجلس شورای اسلامی و دولت است. مجلس نیز می بایست صدای مردم را که می گویند از فقر و نداری به تنگ آماده ایم را بشنوند، حرف مردم به مجلس این است که ما سه سال در بدترین شرایط اقتصادی و معیشتی زندگی کردیم، پاسخ ما فرصت سوزی و نادیده گرفتن تمایل طرف غربی برای مذاکره نیست. مردم ایران عصر ترامپی را به سختی گذراندند و چشم امید به دوران بایدن دارن، مجلس نباید با تصمیات عجولانه و احساسی، ضمن بالا و پایین کردن قیمت دلار، وضعیت اقتصادی را سخت تر کنند.

مجلس در این چند وقت اخیر کارهایی کرده نه جدی است و نه کسی آن را جدی می گیرد، البته به جز بازار که زودتر از هر بخش دیگری واکنش نشان می دهد، تدام این عملکرد، باعث می شود مردم نسبت به مجلس هم ناامید شوند و هم هرگز جدی اش نگیرد. در خصوص همین مصوبه، اساسا این توافق قابل اجرا نیست، چطور در عرض 2 ماه بایدن به برجام برگردد یا اگر برنگردد، چطور غنی سازی اورانیوم در طول این مدت کوتاه از 4 درصد به 20 درصد می رسد.

گفتگو از مرضیه حسینی