حمله سایبری به جایگاه‌های سوخت به کام دولت!

در حمله سایبری سال ۱۴۰۰، دولت توانست ظرف مدت 10 روز با فروش بنزین با نرخ 3 هزارتومان سود نسبتاً خوبی به جیب بزند 

گروه سیاسی- یک ماه پس از اینکه یک مقام مسئول در وزارت نفت در برنامه میز اقتصاد شبکه خبر صداوسیما مدعی می‌شود که سیستم سوخت‌رسانی در جایگاه‌های سوخت امکان هک شدن ندارد چرا که کاملاً یونیک و آفلاین است و به اینترنت وصل نیست، ظهر روز دوشنبه 27 آذر رسانه‌های رسمی از اختلال در سیستم سوخت‌رسانی در جایگاه‌های سوخت سراسر کشور خبر دادند. خبری که بلافاصله به تیتر یک رسانه‌های خارجی هم تبدیل شد و پس از آن یک شبکه اسرائیلی مدعی شد که گروه هکری گنجشگ‌های درنده مسئولیت این حمله سایبری را برعهده گرفته‌اند.

این ادعا ابتدا از سوی سازمان پدافند غیرعامل و رئیس جایگاه‌دارن سوخت تایید نشد اما ساعتی پس از انتشار این خبر، جواد اوجی با حضور در یکی از پمپ‌های بنزین در میدان فردوسی حمله سایبری را تایید کرده و حتی آنرا به اسرائیل نسبت داد و گفت ۱۶۵۰ جایگاه سوخت به مدار توزیع سوخت برگشته و باقی جایگاه‌های سوخت طی ساعات و روزهای آینده وارد چرخه سوخت‌رسانی خواهند شد.

مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس هم در توییتر در خصوص هک شدن سامانه توزیع سوخت نوشت: "خباثت دشمن که قطعی است و ان شاءالله بزودی با کار جهادی فرزندان ایران، مشکل پمپ بنزین ها حل می شود. اما دو سال قبل که شبیه این دشمنی اتفاق افتاد، کمیسیون انرژی با حضور مدیران ذیربط جلسه گذاشت و اقداماتی را برای ممانعت از تکرار، جمع بندی کرد. بررسی و برخورد با خاطیان دنبال خواهد شد."

اشاره او می‌تواند به این نکته مقام وزارت نفت درباره آفلاین بودن جایگاه‌های سوخت باشد که در این صورت و احتمال صحت این ادعا، باید به گذاره نفوذ در داخل وزارت نفت توجه ویژه‌ای داشت.

این حمله سایبری دقیقاً دو سال قبل یعنی در روز سه‌شنبه 4 آبان‌ماه حوالی ساعت 11 ظهر هم به همین شکل در کشور اتفاق افتاده بود. رخدادی که وزیر نفت از آن به عنوان تجربه‌ای خوب یاد می‌کند و می‌گوید خوشبختانه ما دو سال قبل هم این حمله سایبری را تجربه کرده‌ایم می‌توانیم با استفاده از آن، حمله سایبری 27 آذر را بهتر مدیریت کنیم.

در آبان 1400 اعلام شد که سامانه توزیع بنزین با حمله هکری مواجه شده و برای رفع این مشکل، باید کارشناسان فنی وزارت نفت، به یکایک پمپ بنزین ها مراجعه می‌کردند و مشکل را به صورت دستی حل می‌کردند. بررسی این مشکل تقریباً بیش از 10 روز به طول کشید تا فروش بنزین عادی و متعاقب آن، زندگی مردم هم عادی شود یک رسانه فارسی زبان در خارج از کشور همان وقت از دریافت ایمیلی خبر داد که در آن آمده بود گروه هکری گنجشک‌های درنده مسئولیت حمله را برعهده گرفته بودند. همین گروهی که حمله سایبری جدید به جایگاه‌های سوخت را برعهده گرفته است.

اما نکته قابل توجه در حمله سایبری روز دوشنبه این است که این گروه هکری اعلام کرده «خودمان نخواستیم همه جایگاه‌های سوخت را از کار بیندازیم!» این یعنی اینکه برخلاف ادعاهای وزارت نفت راه‌های نفوذ برای از کارانداختن تمام جایگاه‌های سوخت برای این گروه هکری باز بوده است.

با این حال نکته دیگری که می‌توان در این حمله سایبری به آن اشاره کرده از کار افتادن سیستم عرضه سوخت با کارت است که با توجه به وضعیتی که جواد اوجی صبح دیروز به آن اشاره کرد تا اطلاع ثانوی خبری از کارت سوخت و بنزین 1500 تومانی نیست.

در ماجرای حمله سایبری دو سال قبل طبق آمارهای موجود دولت به میزان ۲۴۵/۴ میلیون لیتر، بنزین آزاد بیش‌تری فروخت و به میزان ۲۵۸ میلیون لیتر بنزین سهمیه‌ای بیش‌تری را برای مردم در نظر گرفت.

این در حالی است که میزان مصرف روزانه سوخت در آن سال چیزی حدود ۸۰ میلیون لیتر بود که از این مقدار 60 درصد سهم بنزین سهمیه‌ای (1500 تومان) و 40 درصد سهم بنزین آزاد (3000 تومان) است. یعنی به طور میانگین از 80 میلیون لیتر مصرف روزانه بنزین، 48 میلیون لیتر به صورت بنزین سهمیه‌ای و 32 میلیون لیتر به صورت بنزین آزاد به فروش می‌رسید.

با این حساب دولت توانست ظرف مدت 10 روز با فروش بنزین با نرخ 3 هزارتومان سود نسبتاً خوبی به جیب بزند در حالیکه اسدالله قلیزاده رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی صاحبان اماکن فروش و عرضه فراورده‌های نفتی ایران 15 آبان ماه 1400 از زیان ۵۰ میلیارد تومانی جایگاهداران پس از حمله سایبری به پمپ‌بنزین‌های کشور خبر داد. 

اما نکته قابل اهمیت اینجاست که نه دولت، بلکه مردم در هر صورت باید تاوان این غفلت‌ها و عدم بکارگیری افراد متخصص در سطوح عالی کشور را بدهند. مردمی که این روزها به دلیل افزایش مخارج زندگی و تورم بالای 40% و کار در تاکسی‌های اینترنتی شغل دوم همه آن‌هاست.