"ظریف" در سیبل

ظریف گاهی چیزهایی می‌گوید که اگر نگوید بهتر است اما لابد "خودش انتخاب کرده" که بگوید.

با این حال چه او را دوست داشته و چه نداشته باشیم، باید قبول کرد که دیپلمات کارکشته‌ای است.

از لحظه نشستن بر صندلی وزارت خارجه، نقد ۴ دسته از کنشگران سیاسی داخلی و خارجی او را محاصره کرد.

با فرض اینکه در "ایران‌دوستی" و "میهن‌پرستی" ۳ دسته نخست، شکی وجود نداشته باشد به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

۱)اصلاح‌طلبان: عموم اصلاح‌طلبان، حامیان پروپاقرص ظریف هستند. آنان عملکرد او را بسیار درست و هوشمندانه توصیف می‌کنند و نقدهایشان به او از منظر اصلاح‌طلبی در سیاست خارجی است و با نظام جمهوری اسلامی به‌طور کلی مشکلی ندارند و به‌شدت مواضع ضد جنگ دارند.

۲)تحول‌خواهان: این دسته خواستار تحول اساسی در ساختار نظام و کلیت قانون اساسی هستند و آنان نیز مواضع ضد جنگ دارند و در عین حال انتقادات جدی و ریشه‌ای به نظام جمهوری اسلامی دارند. این گروه هم اغلب حامی ظریف هستند و باورشان این است که اگر دست او باز باشد نه‌تنها می‌تواند خطر جنگ را کاهش دهد بلکه می‌تواند با "دیپلماسی فعال" امتیازهای ویژه‌ای هم از غربی‌ها بگیرد، همانطور که در برجام گرفت.

۳)براندازان: دسته سوم براندازان هستند و باورشان این است که نظام جمهوری اسلامی کارایی و کارآمدی لازم در اداره کشور را ندارد و حامی سرنگونی آن هستند. اما همین گروه هم به دو شاخه، "نرم" و "سخت" تقسیم می‌شوند.

شاخه نرم آنان حامی براندازی بدون جنگ هستند و در این نکته با دو دسته قبلی اشتراک دارند. آنان نیز با تمام انتقادهای تندی که به ظریف دارند اما همچنان تا زمان استقرار نظام جمهوری اسلامی، او را بهترین وزیر خارجه می‌دانند چرا که مانعی اساسی در برابر جنگ است و همچنان سایر کشورهای غربی و غیر غربی را با تدابیر خود، همراه برجام نگهداشته و مانع نواختن طبل جنگ می‌شود.

اما دسته چهارم، که شاخه دوم آنان بسیار عجیب و غریب‌اند، بیش از همه ظریف را مورد حمله، هجمه، توهین، تهمت و افترا قرار می‌دهند.

این دسته که با شاخه "براندازان سخت" تشکیل چهارمین گروه را می‌دهند، "درظاهر" خود را حامی سفت و سخت نظام جمهوری اسلامی، ارزش‌های انقلاب، فرهنگ شهدا  و ... معرفی می‌کنند اما همانطور که پیش‌تر گفته شد، مانند "براندازان سخت" بسیار به جنگ با آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن علاقه دارند.

این دسته در داخل و هم‌زمان با براندازان سخت در خارج، لحظه‌ای از تخریب ظریف دست بر نداشته و او را حتی بدتر از آنچه در "سریال گاندو" به تصویر کشیده شده، می‌دانند.

سریالی که سبب شد تا ظریف "گلایه‌نامه"ای به رهبری بنویسد و پاسخ بگیرد که: "مطلقا راضی نیستم به شما توهین شود" با این همه، دسته آخر که خود را ذوب در ولایت رهبر انقلاب می‌دانند با وجود چنین پاسخی از رهبری، همچنان با بدترین تعابیر به ظریف می‌تازند.

این دسته پس از تحریم ظریف از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا، این سناریو را تا "حذف ظریف از شبکه‌های اجتماعی" و "استعفای" او نوشته‌اند.

سناریویی هم‌زمان با آن سوی دنیا که "سعید حجاریان" را هم به هشدار وا داشت تا پس از تحریم ظریف از سوی دولت آمریکا، بگوید:

"... به‌جای جدل‌های بی‌حاصل و صرفا تبلیغاتی باید تمهیداتی اندیشیده شود تا  ظریف به‌عنوان شخصیتی صلح‌طلب و نماد مذاکره مکرر از سوی سازمان ملل متحد به خاک آمریکا دعوت شود تا نهایتا اندیشه‌های ترامپ، بولتون و پمپئو به حاشیه برود. برای این منظور باید مذاکراتی قوی با آقای گوترش، دبیرکل سازمان ملل، صورت بگیرد، والا ممکن است دولت کنونی آمریکا در گام بعد به سمت تعلیق دفتر نمایندگی ایران حرکت کند".

هشدار حجاریان ادامه همین سناریوی "دسته چهارم" است که او در خشتی نه چندان خام، دیده و وادار به هشدارش کرده است.

اما "دیپلماسی ظریف" و شخص او، با وجودی که هرروز از حوالی "میدان توپخانه" در تهران، گلوله باران می‌شود سیاست تنش‌زدایی و دوری از جنگ را پیش می‌برد و مصداق بارز آن دیدار اخیر فرماندهی مرزبانی ایران با هم‌تایان اماراتی است که اتفاقا باعث تفاهم‌های موثری با این همسایه جنوبی شده است چرا که حتما دستگاه سیاست خارجی امارات نیز عاقل‌تر از "برادر بزرگ‌ترش" از تنش در منطقه و جنگ سودی نمی‌برد و قائل به رکن رکین دیپلماسی یعنی "حسن هم‌جواری" است.

خاک میهن زمانی مورد تجاوز دشمنی غدار و جرار قرار گرفت و هنگامی‌که گریزی از جنگ نبود، این "مردم میهن‌پرست" بودند که فارغ از مذهب و قومیت پا به میدان گذاشتند تا دشمن رویای تسخیر یک وجب از خاک ایران را به گور ببرد و دفاع، حاوی ارزش‌هایی شد که هنوز در روح و جان ایرانیان جاری است.

اما در شرایط کنونی کبریت کشیدن به انبار باروت و کوبیدن بر طبل جنگ تنها رویکرد آنانی است که "ایران، مردم و منافع ملی" در کوچکترین جای ذهن‌شان هم جای ندارد و حملات شدید به ظریف به این دلیل است که او با تمام ایرادها و انتقادهایی که به او وارد است؛ هنوز یکی از موانع اصلی بروز و شروع جنگ است.