گرانی دارو چه عوارضی دارد؟

شما هم تصویر آن داروخانه‌ای که در جنوب شهر روی دیوارش اطلاعیه زده بود که دارو از بین 100 تا 300 برابر گران شده است را دیده‌اید؟ بعد از اصلاحات اقتصادی، دولت اعلام کرد که ارز 4200 تومانی برای دارو حذف نخواهد شد و دارو گران نمی‌شود اما مصائب اقتصادی دولت را ناگزیر به حذف آن ارز کرد. اکنون در میانه جراحی اقتصادی، بازار دارو به یک دغدغه و نگرانی بزرگ تبدیل شده است. به‌رغم این که سیدابراهیم رئیسی نوزدهم خردادماه در گفت‌وگوی ویژه خبری تاکید کرد که ارز 4 هزار و 200 تومانی دارو قطعا حذف نمی‌شود اما این ارز حذف و در بیست‌وسوم تیرماه یعنی تنها 35 روز بعد طرحی با عنوان دارویار آغاز شد؛ طرحی که بنابر اعلام دولت، بیمه‌ها باید هزینه اختلاف قیمت‌ها را جبران کنند. اما اکنون رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره معوقه دولت به بیمه‌ها اظهار نگرانی کرده و می‌گوید سازمان برنامه و بودجه باید تقریبا ماهی ۷۰۰۰ میلیارد تومان برای این طرح اختصاص دهد که تا پایان تیرماه ۲۸ هزار میلیارد تومان پرداخته می‌شده اما تاکنون هیچ پرداختی صورت نگرفته است. بنابر تصمیم دولت هدف طرح دارویار این است که قیمت دارو برای مصرف‌کننده‌ای که بیمه باشد تغییری نکند و مابه‌التفاوت قیمت را بیمه‌ها پرداخت ‌کنند اما باید دید این طرح به سرانجام می‌رسد و دولت می‌تواند معوقات خود به بیمه‌ها را پرداخت کند؟

وزارت بهداشت چه می‌گوید، بازار چه خبر است

وزارت بهداشت، ۲۳ تیرماه، از آغاز اجرای طرح «دارویار» خبر داد و هدف از اجرای این طرح را «افزایش تعداد داروهای تحت پوشش بیمه» و «کاهش هزینه‌های بیماران» عنوان کرد. همزمان سازمان غذا و دارو نیز مجوز افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی در قیمت دارو را صادر کرد. به گفته بهرام عین‌اللهی، بر اساس این طرح که پس از «ساماندهی ارز ترجیحی دارو و انتقال یارانه آن از شرکت‌های داروسازی به شرکت‌های بیمه» صورت می‌گیرد، از این پس بخشی از مابه‌التفاوت افزایش قیمت دارو را بیمه‌ها پرداخت خواهند کرد.

حالا اما تنها کمی بعد از یک هفته از آغاز اجرای این طرح گزارش‌ها از رشد چندبرابری قیمت دارو خبر می‌دهد، علاوه بر این‌که برخی اقلام کالا حتی با قیمت چندبرابر نیز قابل وصول نیست و از اساس کمیاب و نایاب شده است. جراحی اقتصادی دولت گویا در حالی که هنوز وارد ماه پنجم نیز نشده است بازار دارو را با مشکلاتی مواجه کرده و در میانه جراحی اقتصادی دارو، هم گران شده و هم کمیاب.

انتقاد مجلسی‌ها از طرح دارویار

طرح دارویار از روز اول با ابهام و تردید جدی کمیسیون بهداشت مجلس یازدهم همراه بود. نکته قابل توجه این‌که چهره‌هایی که از نظر سیاسی نیز همراه با دولت سیزدهم هستند در این کمیسیون از اجرای این طرح انتقاد می‌کردند و البته متفق‌القول نکته‌ای را بیان کردند: «هیچ هماهنگی‌ای با مجلس نشده و هیچ اطلاعی درباره آغاز اجرای این طرح با کمیسیون بهداشت و درمان صورت نگرفته است».

مسعود پزشکیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و وزیر بهداشت دولت اصلاحات در روزهای اخیر از هفت برابر شدن قیمت دارو زیر سایه حذف ارز ترجیحی خبر داده است. روزنامه جمهوری اسلامی به نقل از مسعود پزشکیان نوشته است که «ما نمی‌توانیم به کارخانه‌دار و تولیدکننده دارو بگوییم برود و با دلار ۳۰ هزارتومان ماده اولیه به کشور وارد کند و به قیمت ۴۲۰۰ تومان به فروش برساند، لذا این قیمت حداقل باید هفت برابر شود تا تولیدکننده سرپا بایستد و حتی ما با قیمت‌های بالای دارو، کمبود در عرضه دارو خواهیم داشت.»

وی تصریح کرده است وقتی که فردی کار را بلد نیست و موجب می‌شود مریض خون‌ریزی کند، حتما این خون‌ریزی باعث مرگ مریض خواهد شد، در این شرایط دیگر چه کار می‌شود کرد؟ پزشکیان همچنین در انتها این سوال را طرح کرده است: «این چه جراحی اقتصادی است که قیمت دارو باید ۷ برابر شود؟»

شهریاری: نگران هستیم

حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره موضوع گزارش‌های اخیر از افزایش چندبرابری قیمت دارو و میزان تاثیر اجرای طرح دارویار در وضعیت فعلی بازار دارو گفت: این طرح تازه شروع شده و به همین دلیل نمی‌توانیم قضاوت کنیم اما اصل مساله گرانی دارو غیرقابل انکار است و ما هم نگران هستیم. وی درباره طرح دارویار نیز می‌گوید:این طرح منابع مالی جدی می‌خواهد که اگر تامین نشود، مشکلات جدی برای مردم پیش خواهد آمد. شهریاری همچنین از بیان این دغدغه به رئیس‌جمهور در جلسه ستاد ملی کرونا خبر داده و گفته است:«روز گذشته در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا این دغدغه‌ها را مطرح کردیم و خطاب به رئیس‌جمهور گفتیم که هنوز طلب شرکت‌های دارویی پرداخت نشده است».

رئیس کمیسیون بهداشت درباره ارقام این بدهی گفت:«این بدهی تا آخر سال گذشته تقریبا 12 و نیم هزار میلیارد تومان بوده و امسال، تا آخر خردادماه به 14 و نیم هزار میلیارد تومان رسیده و هنوز هم به شرکت‌های تولیدکننده دارو پولی داده نشده است».

افزایش قیمت دارو غیرقابل اجتناب است

شهریاری در ادامه می‌گوید که با توجه به افزایش قیمت‌های مختلف در زمینه آب و برق و... طبیعی است که قیمت خروجی دارو افزایش پیدا می‌کند و این مساله غیرقابل اجتناب است.

وی با انتقاد از وضعیت فعلی قیمت دارو و حذف ارز ترجیحی نیز می‌گوید: قرار بود جوری رفتار کنند که با حذف ارز دارو، پرداختی از جیب مردم افزایش پیدا نکند، البته قطعا دارو گران می‌شد، اما باید پرداختی مردم برای دارو به نسبت شهریور 1400 تغییر پیدا نمی‌کرد.

نه اعتباری به شرکت‌های دارویی دادند و نه به بیمه‌ها

شهریاری با بیان این‌که «تا به امروز پولی نه به شرکت‌های دارویی و نه به بیمه‌ها پرداخت نشده است» تاکید کرد که «نگران هستیم منابع تامین نشود» و گفت:«افزایش هزینه خدمات درمانی که شکی وجود ندارد، چون خود دولت تعرفه‌ها را بالا برد، در مورد دارو هم منابع مالی مورد نیازی که باید سازمان برنامه و بودجه در اختیار بیمه سلامت قرار می‌داد و همچنین منابعی که باید سازمان تامین اجتماعی برای این کار اختصاص می‌داد، تحقق پیدا نکرده است.»

دارویار بدون یار و یاور

با گذشت یک هفته از آغاز به اجرای طرح دارویار نایب رئیس انجمن داروسازان ایران روز جمعه گفته است که «یک هفته از اجرای طرح دارویار گذشته و هنوز بیمه‌ها یک ریال به داروخانه‌ها ندادند و حتی معوقات‌شان را هم پرداخت نکرده‌اند». به نظر می‌رسد بحث تاکید دولت برای تامین اعتبار توسط بیمه‌ها نیز نوعی انداختن توپ به بیرون از زمین دولت باشد چراکه بیمه‌ها در این‌باره هنوز هیچ قدمی برنداشته‌اند.  طبق قانون بودجه سال 1401، سازمان برنامه و بودجه باید پانزدهم هر ماه، یک درصد ارزش افزوده حاصل از هدفمندی یارانه‌ها را به حساب وزارت بهداشت واریز می‌کرد اما این قانون هنوز اجرا نشده است. شهریاری می‌گوید که اخیرا در این‌باره با مسئولان سازمان برنامه و بودجه جلسه‌ای در کمیسیون بهداشت و درمان گذاشته شده و آن‌ها قول تامین اعتبار داده‌اند. با این وجود شهریاری تاکید دارد که با وضعیت فعلی سازمان برنامه و بودجه که حتی منابع پیش‌بینی شده در قانون، نظیر یک درصد ارزش افزوده حاصل از هدفمندی یارانه‌ها را با گذشت ۴ ماه از سال پرداخت نکرده است، بعید می‌دانم منابع طرح دارویار تامین شود. رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس همچنین می‌گوید که برای اجرای این طرح ۱۱۷ هزار میلیارد تومان اعتیار نیاز است، مجلس شورای اسلامی ۸۰ هزار میلیارد تومان برای این موضوع تصویب کرد یعنی سازمان برنامه و بودجه باید تقریبا ماهی ۷۰۰۰ میلیارد تومان برای این طرح اختصاص دهد که تا پایان تیرماه، باید 28 هزار میلیارد تومان پرداخته می‌شده اما تاکنون هیچ پرداختی‌ای صورت نگرفته است./سازندگی