بدن ما به چقدر آب نیاز دارد؟

مشغله‌های روزمره ممکن است افراد را از اهمیت نوشیدن غافل کند. به همین دلیل یادآوری نقش حیاتی آب بر عملکرد اکثر اعضای بدن و تاثیری که کاهش حتی دو درصد آب بر بدن می‌گذارد، اهمیت زیادی دارد.

انسان می‌تواند ۳۰ روز بدون غذا زنده بماند، اما بدون نوشیدنی فقط سه روز می‌تواند دوام بیاورد. قانون طلایی به ما می‌گوید، بدون آب تنظیمات بدن به هم می‌ریزد.

۸۰ درصد بدن نوزاد انسان از آب تشکیل شده است. وقتی انسان رشد می‌کند به تدریج از حجم آب بدنش کم می‌شود و به ۶۰ درصد می‌رسد.

رابطه چاقی و آب بدن

از آنجایی‌ که سلول‌های چربی میزان آب کمتری نسبت به دیگر سلول‌ها در خود دارند، بدن افراد لاغرتر نسبت به افراد دارای اضافه وزن، میزان آب بیشتری دارد.

مردان هم به نسبت زنان درصد آب بدنشان بیشتر است. 

کدام عضو بدن بیشترین درصد آب را دارد؟

برخی اعضای بدن حجم وسیعی از آب را در خود جای داده‌اند. تحقیقات نشان داده است که زجاجیه چشم ۹۹ درصد از آب تشکیل شده است. بعد از آن، ۸۰ درصد عنصر به جود آورنده ماهیچه‌ها آب است. بهترین کار برای این که از بدن خود مراقبت کنید تنها یک کار است: نوشیدن، نوشیدن و باز هم نوشیدن.

چرا نوشیدن آب ضروری است؟

یکی از مکانیسم‌های بدن برای تنظیم درجه حرارت تعریق است که بر اثر آن معمولا روزانه دو لیتر آب از دست می‌دهیم. طبیعتا در تابستان و گرمای شدید و همچنین در جایی که وسائل گرمایشی هوای تنفسی را خشک می‌کنند، بدن به آب بیشتری نیاز دارد.

علاوه بر این، کلیه که وظیفه‌اش دفع سموم از بدن از طریق ادرار است به آب احتیاج دارد. اگر آب کافی در بدن نباشد، ادرار فرد به رنگ زرد در می‌آید. اگر رنگ ادرار به قهوه‌ای گرائید، علامت هشداردهنده‌ای است و ممکن است خطری جدی سلامتی را تهدید کند.

روده‌های انسان از طریق دفع غذا و بینی از طریق تنفس آب مصرف می‌کنند.

برای اینکه نیاز اعضای بدن به آب فراهم شود، هر فرد باید روزانه حداقل بین ۱.۵ تا ۲ لیتر آب یا نوشیدنی بنوشد. بعضی کارشناسان ۲ تا ۳ لیتر مایعات را توصیه می‌کنند. برخی معتقدند که در صورت فعالیت بدنی از طریق ورزش یا افزایش دمای بدن در اثر تب، تهوع، اسهال نیاز بدن به آب بیشتر هم می‌شود.

دانشمندان می‌گویند برای جبران آب از دست رفته حتما نیازی نیست فقط آب بنوشید بلکه مصرف سوپ، میوه‌ها و سبزی‌ها هم می‌توانند نیاز بدن را تامین کنند

نشانه‌ها و عوارض کم آبی در بدن

وقتی بدن به اندازه کافی ذخیره آب در اختیار ندارد نشانه‌هایی از خود بروز می‌دهد. وقتی دو درصد از آب بدن کم ‌شود، نشانه‌های خستگی و خواب‌آلودگی و سردرد در فرد پدیدار می‌شوند. اما کمبود بیش از ۷ درصد آب بدن خطرناک است. در چنین وضعیتی نبض سریع‌تر می‌زند و فرد دچار سرگیجه می‌شود. همه این‌ نشانه‌ها تاکید می‌کنند که بدن برای فعل و انفعالات شیمیایی و عملکرد اعضایش به آب نیاز دارد.

کاهش بیش از ۱۲ درصد آب بدن به شوک و حتی کما منجر می‌شود.

نیاز مغز انسان به آب

مغز و طناب نخاعی ما بدون آب نمی‌توانند کار خود را انجام دهند. ما بیش از ۱۴۰ میلی‌لیتر مایع مغزی و سلول‌های عصبی داریم که از آب تشکیل شده‌اند و به آن مایع مغزی-نخاعی می‌گویند. مایع مغزی-نخاعی مایعی شفاف و بدون رنگ در مغز و نخاع انسان است که به عنوان یک بالشتک عمل می‌کند و از مغز درون جمجمه حفاظت می‌کند.

این قسمت مغز روزانه نیم لیتر آب مصرف می‌کند. به همین دلیل است که اولین نشانه‌های کمبود آب دربدن با سردرد، بیماری‌های مخاطی، و خشکی دهان و حلق و اختلالات بلعی خود را بروز می‌دهند.

با شروع موج گرما و در اثر تعریق زیاد سیستم گردش خون دچار اختلال می‌شود و ممکن است فرد تعادل خود را از دست بدهد. بدن با بروز این نشانه‌ها صراحتا نیاز خود به آب را فریاد می‌زند.

رابطه افزایش سن و نیاز به آب

مطالعات دانشمندان نشان داده‌اند که با افزایش سن حساسیت بدن در مورد نیازش به مصرف آب کم می‌شود یا به عبارتی فرد کمتر در مورد نیاز به مصرف آب هوشیار است. از این رو، افراد سالمند اغلب فراموش می‌کنند به اندازه کافی آب بنوشند. کاهش مصرف آب در گروه های سنی بالاتر می‌تواند به سرگیجه، اختلالات هوشیاری یا بیهوشی منجر شود.

در موارد کم آبی شدید باید به فرد سرم تزریق شود.

چه زمانی به آب بیشتری نیاز داریم؟

در صورتی که فرد به تهوع یا اسهال مبتلاست باید روزانه بیش از ۱.۵ لیتر آب مصرف کند. همچنین وقتی فرد دارو مصرف می‌کند باید آب بیشتری بنوشد، مخصوصا وقتی داروها مدر باشند.

تورم پا یکی از عوارضی است که کم آبی می‌تواند در بدن ایجاد کند. تجمع آب در عضوی از بدن زمانی اتفاق می افتد که بدن در اثر اختلال در فعل و انفعالات شیمیایی نمی‌تواند ورود و خروج آب را تنظیم کند.

منبع دویچه وله