نکات کلیدی برای کنترل دیابت

دکتر میترا زراتی_متخصص تغذیه و رژیم درمانی

خانوده ای که در فامیل و نزدیکان خود فرد دیابتیک دارد باید از کودکی مراقب رژیم غذایی، سبک زندگی و وزن فرزندانشان باشند. مصرف غذاهای چرب باید بسیار محدود شود. در این شرایط حتی اگر فرد ژن دیابت را داشته باشد به آن مبتلا نخواهد شد. مصرف کربوهیدرات های ساده، مواد غذایی شیرین و حتی عسل و بی نظمی در مصرف غذا و گرسنگی های طولانی مدت و عدم مصرف میان وعده میتواند زمینه ساز ابتلا به دیابت شود. چاقی شکمی و استرس و عدم آرامش درونی در افرادی که استعداد ژنتیکی دیابت را دارند میتواند زمینه ساز افزایش قند خون باشد.
یکی از درمان های دیابت در کنار دارو رژیم غذایی است. هرگز بدون رژیم غذایی تنها با دارو نمیتوان دیابت را کنترل کرد. در صورتی که فرد چاق باشد با کاهش وزن و مشورت با پزشک مربوطه میتوان دوز داروی مصرفی را کم و حتی قطع کرد. دیابت داشتن به این معنی نیست که مجبورید تا پایان عمر دارو مصرف کنید. این موضوع به همکاری بیمار با متخصص غدد و تغذیه بازمیگردد. اگر قند خون بیش از اندازه بالا رود و سلولهای لوزالمعده از بین برود دیگر بدن توانایی ساخت تولید انسولین در سلولهای لوزالمعده را ندارد و مجبور به تزریق انسولین میشود. در این زمان دیگر تنها با رژیم غذایی نمیتوان تزریق انسولین را قطع کرد و تنها میتوان دوز آن را پایین آورد.
در این بیماران میان وعده ها اهمیت بالایی دارند.3 میان وعده در طول روز مانع از نوسان قند خون میشود. اما نوع میان وعده ها هم مهم است. میوه ها باید در برنامه غذایی باشد. اگر یکی از میوه ها شیرین بود باقی میوه ها نباید قند بالایی داشته باشد. اگر در مهمانی میخواهید شیرینی میل کنید در کنارش باید سالاد یا سبزی فیبردار میل کنید تا فیبر در کنار این شیرینی تخلیه معده را کند کرده و آرام آرام سبب افزایش قند خون شود. در میان وعده ها باید از مغزهای چرب گیاهی استفاده کرد. چربی تخلیه معده را کند کرده و نوسانات قند خون را کنترل میکند. بجای برنج ساده نیز بهتر است از برنج های مخلوط با سبزیجات استفاده یا در کنار آن بروکی یا هویج پخته و گل کلم میل کنید. بجای آب میوه، میوه که فیبر بیشتری دارد بخورند یا حتما زمانی که در خانه بیکارند دمبل بزنید. انقباضات عضله به برداشتن قند از خون و کنترل قند خون کمک میکند. 
مشاوره تغذیه در دیابت را فراموش نکنید