تغییر قانون اساسی تاثیری نخواهد داشت فقط هزینه روی دست مردم می‌گذارد

سرویس سیاسی:

در هفته‌های اخیر موضوع اصلاح قانون اساسی بیش از همیشه در میان اهل سیاست داغ شده است؛ سوال این است که آیا واقعا قرار است قانون اساسی اصلاح شود و اگر اصلاحاتی انجام شود، احیانا به سمت نظام پارلمانی و حذف جایگاه ریاست‌ جمهوری پیش می‌رویم یا خیر؟ اصولگرایان سنتی پیگیر‌ترین نیروی سیاسی تعقیب‌کننده این تغییرات هستند که مشخص نیست در نهایت چه تبعاتی خواهد داشت. حذف ریاست جمهوری و بازگشت نخست وزیری نه تنها تکثر قدرت را تقویت نمی‌کند و گره‌ای‌ از مشکلات کنونی باز نمی‌شود بلکه مطالباتی جدید را بر مطالبات پیشین جامعه انباشته می‌کند. به جهت بررسی ابعاد مختلف تغییر قانون اساسی گفتگو کردیم با هدایت آقایی، از دانشجویان خط امام، نماینده دوره سوم مجلس شورای اسلامی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب، که مشروح آن را می‌خوانیم:

بحث تغییر قانون اساسی که ظاهرا با جدیت تعقیب می‌شود چه محورهایی را مدنظر دارد؟ آیا صرفا بحث حذف جایگاه ریاست جمهوری است یا اهداف دیگری را نیز دنبال می‌کند؟

من فکر می‌کنم اساسا بحث تغییر قانون اساسی یک بحث انحرافی در فضای سیاسی باشد، چون ممکن است برخی تغییرات جزیی در قانون اساسی وضعیت را کمی بهتر کند اما تغییراتی که مدنظر جامعه و مطالبات اصلی مردم (در حیطه ساختار سیاسی) هست را بعید می‌دانم زمینه‌ای برای بحث آن در حاکمیت وجود داشته باشد.

چون مباحث اساسی که وجود دارد اصلا قابل بحث نیست مثلا آیا می‌توان نظارت استصوابی را برداشت؟ اصلا چنین چیزی عملی هست؟

اگر تغییر قانون چراغ سبزی برای تغییرات مثبت باشد خیلی خوب است اما اینکه نظارت استصوابی را با آب و رنگ بیشتری اجرا کنند و استدلال‌های دیگری برای آن بیاورند اساسا چیزی را حل نمی‌کند، چون عزم و اراده‌ای برای حل مشکلات ساختاری وجود ندارد.

بحث نظارت استصوابی نیز می‌تواند یکی از مهم‌ترین شاه بیت‌های اصلاح قانون اساسی باشد یا بحث اختیارات مقامات و بحث مادام العمری رهبری یا مباحث دیگر اصولا در سپهر سیاسی جناح اصولگرا و کسانیکه قدرت ایجاد تغییرات را دارند، آیا اراده‌ای برای اصلاح این مباحث وجود دارد؟ من فکر نمی‌کنم!

اینکه تغییرات جزیی در قانون انجام دهند و عبارات مرسوم را کم و زیاد کنند، وقت تلف کردن و هزینه اضافی است و بهتر است تا زمانیکه شرایطی برای اصلاح اساسی قانون وجود ندارد بحث آن را مطرح نکنیم.

 برخی مطرح می‌کنند که احتمال دارد رئیسی، آخرین رئیس جمهور جمهوری اسلامی باشد. این احتمال تا چه حد جدی و امکان پذیر است؟

در شرایط فعلی اصلا تغییر اساسی در ماهیت سیاسی کار ایجاد نمی‌شود، ممکن است بحث این باشد که بازگشت پست نخست وزیری مطرح است و این که جایگاه نخست وزیر توسط مجلس تعیین شود، اما چه چیزی تغییر می‌کند؟ هیچ!

بخاطر اینکه مجلسی هم که از دل یک جناح با نظارت استصوابی در بیاید چه رئیس جمهور توسط شورای نگهبان معرفی شود چه توسط مجلسِ یک جناحی معرفی شود تغییر مهمی ایجاد نمی‌شود. ممکن است این اتفاق بیفتد و به جای ریاست جمهوری نظام پارلمانی داشته باشیم اما در ماهیت مشکلات امروز تغییری ایجاد نمی‌شود و در حل مسائل اتفاقی نمی‌افتد. این کارها کار اضافی است مگر اینکه بخواهیم مفاهیم اساسی را تغییر دهیم.

 تحلیل شما از سخنان باهنر درباره تغییر قانون اساسی و راضی کردن رهبری چیست؟ اگر رهبری موافق نیستند کدام بخش از هسته قدرت در حال ایجاد تغییرات اساسی است؟

من فکر می‌کنم این کار‌ها بیشتر به خاطر اعلام حضور است و برای اینکه بگویند ما هنوز در فضای سیاسی نفس می‌کشیم این حرف‌ها را می‌زنند.

ایشان خودشان تجربه کافی دارند و متوجه هستند این تغییرات اساسی نیست و مشکلی حل نمی‌شود، اما این بحث‌ها بهانه‌ای است برای اینکه در فضای سیاسی صحبت کنند و اعلام حضور داشته باشند و بعید است کار خاصی انجام دهند این حرف‌ها صرفا تشریفاتی است.

در صورت تغییر قانون و بازگشت نخست وزیری و ایجاد مجلس دوم ممکن است چه خطرات و نتایج منفی متوجه جامعه و فضای سیاسی ایران بشود؟

تجربه نشان داده است هر وقت قانونی را اصلاح کرده‌ایم به نفع مردم تغییری ایجاد نشده و تنها به نفع قدرتمندان تغییرات ایجاد شده است و خطر آن این است که در اثر این تغییرات باز هم چیزی دست مردم را نگیرد.

هزینه‌های اضافی روی دست مردم می‌گذارند و مجلس خبرگان اصلاح قانون اساسی و رفراندوم و گروه‌های متعدد همه هزینه‌بر هستند و نهادهای اضافی هم که شکل می‌دهند هزینه‌هایش بر دوش مردم است و تاثیری هم نخواهد داشت.