تحلیلی از نهادسازی دکتر پزشکیان در فرایند مبارزه انتخاباتی

مرحوم دکتر عظیمی که بحق پدر توسعه ایران نام گرفته است شکل گیری حداقل 10 نهاد را پیش شرط توسعه ایران می دانست.

دکتر پزشکیان در سخنان و مواضع خود در مناظره های انتخاباتی تا به حال؛ هوشمندانه  به شکل گیری چهار  مفهوم نهادی در فرهنگ انتخابات؛ اهتمام کرده و در این نهاد سازی موفق بوده است. این ارتقاء و شکل گیری مفهومی ، سه دستاورد بزرگ دکتر پزشکیان در فضای انتخاباتی کشور را تا به امروز شکل داده است. 

۱-تاکید دکتر پزشکیان بر اجرای سیاست های کلی و برنامه های مصوب ، در مناظره اول عکس العمل ها و اعتراضاتی را ایجاد کرد، ولی رفته رفته این مفهوم تثبیت شد که رییس جمهور صرفا در قالب قانون و سلسله مراتب جمهوری اسلامی می تواند کار کند و باید بر اساس سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری که طبق اصل ۱۱۰قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ و طی مراحل متعدد کارشناسی ، تنظیم و  ابلاغ می شود ، و نیز طبق قوانین مجلس شورای اسلامی و برنامه های مصوب ،عمل کند.

 الان سایر کاندیدا ها هم ناگزیز این سخن را پذیرفته و  تکرار می کنند. این یک ارتقاء مفهومی-پارادایمی ارزشمند در فرهنگ انتخاباتی جامعه ایجاد کرده است.

۲-دکتر پزشکیان مکرراً تاکید کرده است که من در همه چیز کارشناس نیستم و در اموری که تخصص ندارم اظهار نظر قطعی نمی کنم.

این جمله طلایی دکتر پزشکیان که : «من می دانم که نمی دانم ولی آقایان نمی دانند که نمی دانند»؛ یک مفهوم کاملا منطقی است و یک فرهنگ سازی را به دنبال خودش داشته است که توجه به کارشناسی و به دنبال آن لزوم علم محوری در تصمیمات را تبلیغ و تثبیت کرده است.

۳-محور سومی که بخصوص در سخنان شب گذشته دکتر پزشکیان متبلور بود و به سرعت اثرات خود را روی سخنان و مواضع دیگر کاندیداها گذاشت ، موضوع «لزوم رسیدن به اجماع ملی برای تصمیمات کلان و همراه کردن عامه مردم» می باشد. موضوع مهمی که به how to do در کنار what to do بازگشت می کند.

جامعه شناسان یکی از مهمترین کارهایی که مدیریت های کلان برای اجرای برنامه ها باید انجام دهند ، رسیدن به اجماع و کم کردن فاصله دیدگاه های مخالف و متباین می دانند. اجماع سازی فرایند مهمی است که با «گفتگو » و «جلب مشارکت» حاصل می شود.

انصافا دکتر پزشکیان در این حوزه از دیگر رقبا بسیار توانمند تر است.

ایشان باید این موضوع را در مناظره امروز پررنگ تر کند.

مثلاً بگوید اگر من رییس جمهور شوم همه نیروهای مخالف و حتی شما کاندیداها را جذب خواهم کرد و گفتگو و مشارکت مخالفین را جلب خواهم کرد؛ آیا شما (دیگر کاندیداها)هم این کار را خواهید کرد؟ آیا از مدیران و صاحبنظران دولت های آقای خاتمی و روحانی و هاشمی استفاده خواهید کرد؟ آیا با آنها گفتگو و مشورت و  اقناع سازی خواهید کرد یا کماکان آنها را حذف خواهید کرد؟

فکر می کنم آنها در این زمینه قادر به جواب نخواهند بود .

بدیهی است ( و دکتر پزشکیان هم بخوبی این را تبیین کرده است ) که اگر دولتی نتواند اجماع سازی کند، قادر به انجام کارهای بزرگ نخواهد بود.

۴- تاکید ایشان براینکه من دروغ نمی گویم و وعده دروغ نخواهم داد، یک فرایند مطالبه راستگویی و احتراز از دروغ برای کاندیداها را ایجاد کرده است.این هم دستاورد ارزنده ای در اخلاق انتخاباتی است.

فرایند انتخابات تا باحال نتایج مهم و ارزنده ای در نهاد سازی و ارتقاء فرهنگ مبارزات انتخاباتی به همراه داشته است. 

محمدرضا واعظ مهدوی