تجربه شکست خورده مشارکت با بخش خصوصی در حوزه ساخت مسکن

مستقل آنلاین/ سارا حامدی- دو روز پیش بود که وزیر راه و شهرسازی در نامه ای به مدیران کل راه و شهرسازی استان ها از آنها خواسته بود تا  در احداث پروژه های  آماده سازی زمین، انبوه سازی  و خدماتی  مسکن با بخش خصوصی مشارکت کنند.

پس از ابلاغ این دستور،علی نبیان مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن نیز در اظهارنظری جداگانه اعلام کرد که با ورود بخش خصوصی به  حوزه ساخت و ساز قیمت مسکن کاهش پیدا خواهد کرد. اما باید در نظر داشت که این سخنان در حالی مطرح می شود که یکی از بزرگترین پروژه هایی که بخش خصوصی در آن مشارکت داشت "مسکن مهر" بود که نه تنها در ساخت از کیفیت چندان جالبی برخوردار نبود بلکه بسیاری از این پروژه ها به دلیل کمبود و افزایش مصالح مورد نیاز ساخت نیمه کاره رها شدند.

از سوی دیگر لازم است دولت بیشتر به انجام وظایف نظارتی خود بپردازد تا اینکه در پروژه هایی مانند پروژه های ساخت و ساز مسکن وارد شود و بهتر است تا شرایط لازم را برای بخش خصوصی و دیگر نهادهایی که می توانند در این بخش موثر باشند فراهم کند.

یک کارشناس مسکن در خصوص مشارکت بخش خصوصی در بخش های مربوط به آماده سازی زمین،  انبوه سازی ، ... و  تاثیر این  مشارکت بر کاهش  قیمت مسکن به خبرنگار مستقل آنلاین گفت: از روزی دولت آقای روحانی بر سرکار آمد سرگشتگی  و سرگردانی در مورد مسئله مسکن داشت. آقای آخوندی 5 سال وزیر راه و شهرسازی بودند  و مواردی مانند مسکن اجتماعی و ورود بخش خصوصی به بافت های فرسوده را مطرح کردند که تنها در حد حرف و چند توافقنامه و دستورالعمل باقی ماند و کاری نیز انجام نشد.

احمدرضا سرحدی ادامه داد: پس از آخوندی امروز آقای اسلامی بر سرکار آمده که هیچگونه تجربه  و آشنایی با حوزه مسکن ندارند زیرا ایشان هیچگاه در این حوزه فعالیت نکرده اند.اما دلیل اینکه موضوع ورود بخش خصوصی به حوزه ساخت مسکت را مطرح می کنند صرفا به دلیل آن است که دولت آقای روحانی تنها به دنبال صحبت کردن در مورد امور مختلف است و نه انجام دادن کاری که به نتیجه حاصل شود.

سرحدی افزود: در صورتی که ما در بخش مسکن تجربه حضور بخش خصوصی را داشتیم که این تجربه کاملا شکست خورده است زیرا هنگامی که شما زمینی را در اختیار بساز بفروش (که البته از آنها به عنوان توسعه گر یاد می شود) قرار می دهید تا برای مردم با قیمت تمام شده کمتری خانه بسازد و از این طریق قیمت خانه را کاهش دهند اما موضوعی که لازم است مورد توجه قرار گیرد آن است که سازندگان مسکن ابتدا به دنبال سود خود از ساخت پروژه هستند به طوری که نه تنها از مصالح ارزان قیمت استفاده می کنند که بر کیفیت ساختمان تاثیر می گذارد بلکه تجربه ثابت کرده که اکثرا ساختمان ها به صورت نیمه کاره در بین راه ساخت رها می شوند.

وی گفت: از سوی دیگر سازندگان برای ساخت واحدهای مسکونی که در اختیارشان قرار گرفته است به دنبال دریافت وام هستند در صورتی که دولت در حال حاضر امکان پرداخت روام ساخت به این سازندگان را ندارند و به همین خاطر پروژه نیمه کاره باقی می ماند.

سرحدی تصریح کرد: در نهایت می توانم با قاطعیت اعلام کنم که پروژه ورود بخش خصوصی به مسکن، پروژه ای از پیش شکست خورده است زیرا همانطور که پیش تر نیز مطرح شده تجربه های فراوانی در ورود بخش خصوصی به ساخت مسکن مهر و همکاری با شرکت بازآفرینی شهری برای ساخت مسکن در مناطق مشخص شده از سوی این شرکت، همه به صورت نیمه کاره رها شده اند.

این کارشناس مسکن تاکید کرد: به نظر من اگر دولت بخواهد به موضوع مسکن در کشور سر و سامان بدهد باید تعاونی های مصرف کننده را تشکیل دهد وحتی تعاونی های مسکن وارد موضوع ساخت و ساخت مسکن برای مردم شوند.

سرحدی گفت: موضوعی که وزیر راه و شهرسازی در مورد ورود بخش خصوصی به بخش مسکن و کمک به کاهش قیمت مسکن ناکارآمد بوده و به زودی نیز این ناکارآمدی  مانند ناکارآمدی ورود بخش خصوصی به احیای بافت های فرسوده کشور در پروژه مشترکی که با شرکت بازآفرینی شهری داشتند، مشخص خواهد شد.زیرا دولت نه تنها زمین های آنچنانی ندارد که بخواهد برای ساخت در اختیار بخش خصوصی قرار دهد تا توسعه گر بخواهد در آنها ساخت و ساز کند و حتی در صورتی که چنین زمین هایی وجود داشته باشند با رانت های بالا در اختیار افراد خاص قرار داده می شود تا برای خودشان مسکن بسازند که تمامی آنها در نهایت سودی برای مردم به دنبال نخواهد داشت بلکه فقط به سود سازندگن بخش خصوصی خواهد بود.

وی ادامه داد: اگر دولت بخواهد  به نیازهای مردم در بخش مسکن توجه کند همانطور که پیش تر نیز گفتم این طرح جواب نخواهد داد.

ساخت مسکن در کشور همواره در اختیار بخش خصوصی بوده است

این کارشناس حوزه افزود: موضوع دیگری که نباید فراموش شود است که ساخت و ساز مسکن در کشور ما همواره در اختیار بخش خصوصی بوده است در واقع 95 درصد ساخت و سازهایی که در کشور انجام می شود توسط بخش خصوصی است و شاید کمتر از 5 درصد آنها در اختیار دولت و نهاد های دیگر است. بخصوصی نیز در ساخت و ساز تنها به دنبال منافع خود است مانند احتکار مسکن در دوره رکود و تلاش برای فروش این خانه با قیمت های بالاتر که از این طریق بتوانند سودهای خود را تامین کنند.

احمدرضا سرحدی گفت: در نهایت همانطور که مطرح شد بهترین کار دادن اختیار به تعاونی های ساخت مسکن است تا آنها در پروژه های ساخت مسکن وارد شوند  و اگر هم قرار باشد دولت تسهیلاتی  را در بخش مسکن در نظر بگیرد این تسهیلات را در اختیار تعاونی ها قرار دهد.