فرافکنی منتقدان واگذاری دو خودروساز بزرگ داخلی

پس از گذشت قریب به یک سال از مصوبه مجلس اکنون دولت با تصویب نهایی واگذاری حدود ۱۴ درصد سهام دولت در ایران‌خودرو و ۱۷ درصد سهام دولت در سایپا در هیات وزیران، پرونده واگذاری سهام دولت در دو خودروساز بزرگ کشور به بخش خصوصی را آغاز کرد. ابتدای هفته رضا رحمانی وزیر صنعت ،معدن و تجارت از واگذاری دو خودروساز بزرگ به بخش خصوصی واقعی خبر داد و گفت: بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته دو خودروساز بزرگ امسال یا نهایتا تا پایان سال ۹۹ به بخش خصوصی واقعی واگذار می شوند.

به گزارش مستقل آنلاین صنعت خودرو در سال‌های گذشته شاهد اتفاقات مختلفی بوده که ممنوعیت واردات، افزایش یک‌باره قیمت‌ها و کاهش تولید خودروهای داخلی مهم‌ترین آنها به شمار می‌رود. کارشناسان و صاحب‌نظران صنعت خودرو تأکید می‌کنند مشکل اساسی صنعت خودرو نظارت بیش‌ازحد دولت در این صنعت است و تا زمانی که دولت دست از تصدی‌گری و دخالت در این بازار برندارد، وضعیت به همین منوال پیش خواهد رفت.

اما برخی منتقدان معتقدند خصوصی سازی یک صنعت زیان ده نمی تواند توجیهی داشته باشد و بخش خصوصی حاضر به سرمایه گذاری در این صنعت نخواهد شد.این درحالی است که عده ای دیگر از کارشناسان از جمله مهدی دادفر ، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو معتقدند زیان ده بودن خودروسازان حاصل محصول نیست بلکه حاصل عدم مدیریت صحیح منابع است. او در گفت و گو با مستقل آنلاین در این باره گفت: شرکت های خودروسازی قابلیت واگذاری دارند و گفته منتقدان مبنی بر زیان ده بودن این دو شرکت در واقع به نوعی فرافکنی محسوب می شود.چنانچه واگذاری ها در یک فرایند، کوچک سازی شوند، واگذاری اموال و دارایی ها بر اساس نظر کارشناسان رسمی دادگستری و هیات های 7 نفره و نیز بر طبق نظر اقتصاددانان و مطالبه گران علی الخصوص قطعه سازان با دیدگاه افزایش قدرت تولید در داخل و خارج انجام شود و نیز خودروسازان از انجام فعالیت های غیر تخصصی خارج شوند ،می توان نسبت به واگذاری و چابک سازی خودروسازان اقدام کرد.

عدم موفقیت واگذاری های غیر قانونی

یکی از نگرانی های مخالفان واگذاری خودرو سازان به بخش خصوصی تجربه ناموفق واگذاری در دیگر صنایع است،موضوعی که دادفر نظر متفاوتی درباره آن دارد. او دراین باره توضیح داد: فکر نمی کنم تمام خصوصی سازی ها ناموفق بوده باشد. فقط برخی از خصوصی سازی ها موفق نبوده که باید به دلایل عدم موفقیت آن ها توجه شود. این که آیا واگذاری به اهل آن انجام شده و متقاضی دارای اهلیت بوده است یا خیر و آیا از طریق فرایند قانونی و آن چه قانون در واگذاری ها دیده است انجام شده است. مطمئن باشید واگذاری هایی که به براساس قانون انجام شده باشد موفق بوده و آن جا که واگذاری موفق نبوده هیچ یک از این موارد در آن رعایت نشده است.

این کارشناس بازار خودرو ادامه داد: یکی از دلایلی که باعث عدم موفقیت واگذاری ها می شود این است تا زمانی که صنعت تحت لوای دولت است انواع حمایت های مادی و معنوی شامل آن می شود اما زمانی که به بخش خصوصی واگذار شد، نه تنها تمام این حمایت ها حذف می شود بلکه راه را برعکس می کنند و به مقابله با آن بر می خیزند.در واقع صنعت هم به اهلش واگذار نمی شود و هم از دست دولت خارج  شده است. علاوه براین که حمایت ها از آن صنعت گرفته می شود گاه شاهد سنگ اندازی ها نیز هستیم. روشن است که در این صورت صنعت مورد نظر زمین می خورد .

او با تاکید بر این که واگذاری خودروسازان کار سختی نیست، تصریح کرد: وجود فساد و رانت در صنعت خودرو ناشی از حضور دولت در این بخش است و چنانچه بخش خصوصی کار را در دست بگیرد خواهید دید که اتفاقات خوبی در این صنعت رخ خواهد داد

ضعف حکمرانی در خصوصی سازی

فریدون احمدی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در این باره به مستقل آنلاین گفت: دلیل زیان ده بودن شرکت های خودروسازی به مدیریت دولتی آنها بر می گردد و نه نقص صنعتی . این دو شرکت جزو ارکان اقتصادی کشور هستند اما از آن جا که سایه ضوابط دولتی بر سر آن است ، زیان ده شده اند.بنابراین چنانچه به بخش خصوصی واگذار شوند قطعا اوضاع رو به بهبود می رود.

او تاکید کرد: اکنون دست و بال شرکت های خودروسازی بسته است. شورای رقابت،نمایندگان مجلس ،‌دولت و نهادهای نظارتی هر کدام فشارهای مختلفی بر این شرکت ها وارد می کنند و در نتیجه مدیران امکان اداره آن را به مثابه یک بنگاه اقتصادی ندارند.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن ومجلس در پاسخ به این که آیا ممکن است خصوصی سازی دو خودروساز بزرگ کشور به سرنوشت دیگر صنایع دچار شود، اظهار داشت: مگر تمام صنایع به درستی خصوصی سازی شدند؟ مگر در باقی مواد اصلاح قانون اساسی به خوبی عمل کردیم .ما ضعف حکمرانی داریم و خصوصی سازی نیز شامل این جریان می شود . باید یک اصلاحاتی اتفاق بیافتد و مدیران خوب و با انگیزه سر کار بیایند تا بتوانیم شاهد تغییراتی در این حوزه باشیم.