منابع مالیاتی بهترین جایگزین درآمدهای نفتی در بودجه

مستقل آنلاین / گروه اقتصادی: سال هاست که دولت های مختلف درباره جایگزین شدن درآمدهای نفتی در بودجه کشور صحبت می کنند. اهمیت این موضوع طی ماه های گذشته و با آغاز دور جدید تحریم های آمریکا و اعمال محدودیت های بیشتر برای فروش نفت ایران در بازارهای جهانی خود را به خوبی نشان داده است. در چنین شرایطی بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که منابع مالیاتی می تواند جایگزین خوبی برای درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت در بودجه های کشور باشد.

مالیات ها از ابزارهای سیاست های مالی و مهمترین ارکان هر دولتی تلقی شده و اصلی ترین منبع درآمد آنهاست. از طرفی تخصیص و توزیع منابع و ثروت در جامعه و ثبات و رشد اقتصادی از وظایف مهم دولت ها به شمار می روند که درآمدهای مالیاتی در این حوزه ها و بویژه در توزیع منابع و ثروت در جامعه، نقش اساسی را ایفا می کنند. در کشورهای توسعه یافته مالیات نقش اصلی را در تأمین بودجه دولت ایفا می کند و به موازات توسعه یافتگی این کشورها، تکیه آنها بر اخذ مالیات های گوناگون افزایش پیدا کرده و بدین شکل شهروندان این جوامع، پرداخت مالیات را وظیفه خویش برای پیشبرد امور کشورشان می دانند.

در ایران بودجه از دو منبع اصلی نفت و مالیات تامین می شود و درآمدهای حاصل از فروش نفت نیز از عمده ترین منابع درآمدی دولت به حساب می آید، اما اتکا به این منبع درآمدی به دلایل مختلف از جمله زوال پذیری و نوسانات شدید قیمت جهانی آن چندان مورد قبول کارشناسان اقتصادی نیست. با این حساب باید برای تامین مخارج دولت، جایگزین مناسبی را مدنظر قرار داد که همان درآمدهای مالیاتی است و درآمدهای نفتی را نه برای هزینه های جاری و مصرفی، بلکه به منظور امور زیربنایی و توسعه زیرساخت های کشور و بهره مندی نسل های آینده از عایدات ناشی از سرمایه گذاری های مناسب آن صرف کرد.

نقش درآمدهای مالیاتی در بودجه بیشتر شود

در همین ارتباط رحیم زارع، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس دهم در گفتگو با خبرنگار «مستقل آنلاین» از اهمیت تکیه دولت بر منابع حاصل از اخذ مالیات در کشور از سوی دولت تاکید کرده و می گوید: برای کم اثر شدن تحریم ها باید قانون بودجه اصلاحاتی را داشته باشد. با این حساب به نظر می رسد که نباید تکیه بودجه عمومی کشور به نفت و درآمد حاصل از فروش این محصول استراتژیک باشد و بهتر است که نقش آفرینی منابع درآمدی مالیاتی و منابع دیگر در بودجه کشور بیشتر از گذشته باشد.

این نماینده مجلس دهم در ادامه با تاکید بر اهمیت کاهش سهم درآمدهای نفتی در بودجه کشور، ادامه داد: در حال حاضر به نظر می رسد که قانون بودجه کشور باید اصلاح شود. برخی از قانون ها باید در برخی موارد اصلاح شوند و بسیاری از قوانین جاری نیازمند اصلاح هستند. به همین دلیل است که از مدتی قبل موضوع اصلاحات اساسی در حوزه بودجه در دستور کار نمایندگان مجلس قرار گرفته است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اضافه کرد: اتکا به درآمدهای نفتی و تداوم این رویکرد سبب ناپایداری در بهبود شاخص ها و نوسان در رشد اقتصادی خواهد شد به نحوی که کاهش قیمت نفت به عنوان اصلی ترین منبع درآمد دولت، بسیاری از سیاست ها و برنامه ها را با تعویق همراه می سازد. در چنین شرایطی مالیات و نظام مالیاتی می توانند نقش موثری در روند توسعه کشورداشته باشند.

زارع تصریح کرد: با اعمال سیاست های مالیاتی مناسب و حتی مشوق های مالیاتی لازم می توان در ایجاد تعادل و توازن تولید، توزیع و صادرات به رونق اقتصادی کشور کمک کرد. در شرایط فعلی اقتصاد کشور مالیات به عنوان یکی از ابزارهای هدایت غیرمستقیم دولت از طریق تأثیر بر فعالیت های بنگاه های اقتصادی می تواند در سیاست گذاری های توسعه صنعتی نقش کلیدی ایفا کند. دولت با تدوین نظام مالیاتی مناسب می تواند بر چگونگی دستیابی به هدف های توسعه ای تأثیر گذارد.

این نماینده مجلس در پایان خاطرنشان کرد: مالیات یکی از اجزای اصلی منابع درآمدی دولت را تشکیل می دهد و بر همین اساس همه ساله در تهیه لایحه بودجه سعی می شود که سهم درآمدهای مالیاتی نسبت به سال قبل افزایش داشته تا از این طریق مالیات بتواند جایگزین درآمدهای نفتی گردد.