چند بار میتوان از یک ماسک استفاده کرد؟

ماسک یکی از ملزوماتی است که می‌تواند از انتشار ویروس کرونا جلوگیری کند. البته نوع و مدت استفاده از آن در میزان بازدارندگی و حفاظت از کاربر، نقش بسیار مهمی دارد. معضل، اما این نیست، بلکه مشکل عمده هم‌اکنون کمبود انواع ماسک در سراسر دنیاست. مانند سایر لوازم بهداشتی مرتبط با جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا از جمله مواد ضدعفونی‌کننده و گان‌های پزشکی، ماسک هم به دغدغه‌ای بزرگ برای مردم جهان تبدیل شده است.

هم‌اکنون ۳ مدل ماسک در دنیا موجود است: پارچه‌ای، جراحی و تنفسی N۹۵ که، چون ۹۵ درصد از ذرات موجود در هوا را جذب می‌کند، بیشتر برای کادر پزشکی درمانی، بیماران و افرادی که از فرد بیمار مراقبت می‌کنند، مفید است. اما اگر کسی از افراد کادر درمان نیست و ماسک N۹۵ هم ندارد چه باید بکند؟

پاسخ این است: ابتدا مطمئن شوید که جزو آن دسته‌ای هستید که به این ماسک نیاز مبرم دارند؛ سپس درباره استفاده مجدد از آن مردد شوید. اگر سالم هستید، می‌توانید هر نوع ماسکی از پارچه‌ای گرفته تا جراحی را استفاده کنید و اجازه بدهید که ماسک N۹۵ برای کادر درمانی باقی بماند و برای آن‌ها چنین ماسکی در دسترس باشد. اگر از افراد بیمار نگهداری می‌کنید، لازم است که ماسک بزنید. به تازگی محققان گفته‌اند که استفاده از هر ماسکی حتی نوع پارچه‌ای و دست‌ساز را در نقاط شلوغ توصیه می‌کنند؛ یعنی به هر حال داشتن ماسک بهتر از نداشتن آن است.

اما آیا به‌خاطر هزینه و کمبود ماسک می‌توان از آن‌ها استفاده مجدد کرد؟ در حالت عادی استفاده مجدد از ماسک به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، اما اگر شرایط به‌گونه‌ای پیش برود که اصلا ماسکی وجود نداشته باشد، آن موقع همه چیز فرق خواهد کرد. لوسی ویلسون رئیس بخش خدمات درمانی اضطراری در دانشگاه مریلند بالتیمور در این ارتباط می‌گوید: «هدف این است که ماسک‌ها مجددا استفاده شوند. این دقیقا یکی از دلایلی است که منجر شده تا ما دچار کمبود ماسک بشویم، بنابراین مجبوریم به سمت استفاده مجدد از یک ماسک برویم. واقعیت این است که منابع در حال کم‌شدن است. اگر شما بیمار هستید و یا از یک بیمار نگهداری می‌کنید، تحت شرایطی خاص می‌توانید از ماسک‌تان مجددا استفاده کنید.»

رعایت موارد بهداشتی

از هر نوع ماسکی که استفاده می‌کنید، نخستین قدم رعایت اصول بهداشت است. ویلسون در این مورد تأکید می‌کند که باید قبل از زدن ماسک و پس از برداشتن آن دست‌های‌تان را کامل بشویید و تمام موارد بهداشتی را رعایت کنید.

ماسک پارچه‌ای را بشویید

در سال ۲۰۱۵ نتایج تحقیقی منتشر شد که بر اساس آن نسبت به خطر استفاده از ماسک‌های پارچه‌ای و یک‌بار مصرف هشدار داده شده بود. در این مقاله آمده بود: نگهداری رطوبت، استفاده مجدد از ماسک و فیلتر ضعیف ممکن است به افزایش بیماری‌های عفونی میان کادر درمانی منجر شود، اما افرادی که ماسک‌های پارچه‌ای دست‌دوز خود را استفاده می‌کنند، می‌توانند پس از هربار استفاده آن‌ها را بشویند. ویلسون در این خصوص می‌گوید: «وقتی از بیمار مراقبت می‌کنید یا مجبورید با یک بیمار رو‌در‌رو باشید، می‌توانید بین هر استفاده و یا به‌صورت مدام و در فواصل مشخص ماسک خود را بشویید. اگر شما از یک ماسک خانگی پارچه‌ای استفاده می‌کنید، بدانید که محافظت شما در مقایسه با ماسک جراحی یا ماسک N۹۵ فقط در جلوگیری از شیوع بیماری عفونی مؤثر خواهد بود. در مقاله‌ای که سال ۲۰۱۳ انتشار یافته بود، مشخص شد که ماسک جراحی ۳ برابر بیشتر از ماسک پارچه‌ای در جلوگیری از شیوع آنفلوآنزا مؤثر است. در این مقاله آمده است: ماسک خانگی آخرین راه‌حل برای جلوگیری از ورود ریز‌ذرات‌هوایی به داخل بدن است، اما خب بهتر از هیچ است.

ابتدا ماسک‌ها را خشک و سپس استفاده کنید

وقتی که ماسک را با رعایت همه موارد بهداشتی از صورت باز کردید، اجازه بدهید رطوبتی که در آن ایجاد شده است، کاملا خشک شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری برای ذخیره ماسک‌های N۹۵ یک ظرف تمیز و قابل‌تنفس مانند کیسه کاغذی را توصیه می‌کند. به یاد داشته باشید که‌این کیسه‌های کاغذی را به‌طور مرتب دور بیندازید. هیلاری لین یک پزشک داخلی در

PlushCare می‌گوید که محفظه کاغذی به این دلیل پیشنهاد می‌شود که سبک است و ماسک را تحت فشار قرار نمی‌دهد و از طرفی هوا در آن جریان دارد. اگر ماسک شما از مواد آتش‌زا ساخته نشده است، می‌توانید ۳۰ دقیقه در فر با دمای ۱۵۸ درجه فارنهایت (۷۰ درجه سانتی‌گراد) قرار بدهید، چون در این دما ویروس کرونا از بین می‌رود و ماسک سالم می‌ماند. لین می‌گوید: «آویزان کردن ماسک بالای آب در حال جوشیدن برای ۱۰ دقیقه نیز به کشته شدن ویروس کمک می‌کند، اما پس از آن باید در مجاورت هوا قرار گرفته و خشک شود».

نکات مهم و کلیدی

نکته مهم در انجام تمام این موارد این است که این ماسک‌ها فقط توسط خود فرد مجددا قابل‌استفاده هستند و هرگز نباید توسط فرد دیگری مورد استفاده قرار بگیرد. در ضمن استفاده طولانی‌مدت از ماسک بهتر از استفاده مجدد آن است؛ بنابراین بهتر است یک ماسک را طولانی‌تر استفاده کنید تا آنکه آن را از صورت بردارید و دوباره مورد استفاده قرار دهید، چرا که میزان تماس دست با صورت در این شرایط کمتر است. طبق دستورالعمل مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها هیچ راهی برای تعداد مطمئن استفاده مجدد از ماسک‌ها وجود ندارد؛ بنابراین پزشکان و متخصصان باید خودشان در این‌باره قضاوت کنند. از آنجا که طبق تحقیقات به‌عمل آمده، ویروس کرونا تا ۷۲ ساعت روی برخی سطوح زنده می‌ماند، کارشناسان می‌گویند روش ایده‌آل این است که ۳ ماسک داشته باشید و به‌طور چرخشی از آن استفاده کنید.

ماسک خانگی

در شرایط کمبود ماسک، بسیاری از افراد به درست کردن ماسک پارچه‌ای خانگی روی آورده‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد که ماسک‌های ساخته‌شده از پارچه‌های کتان به نسبت ماسک‌های جراحی یک سوم کمتر از شما محافظت کرده، اما با این حال میزان ورود انواع میکروب و ویروس را به بدن کم می‌کند. طبق نظریه سازمان بهداشت جهانی، دمای ۱۳۳ درجه فارنهایت (۵۶ درجه سانتی‌گراد) می‌تواند ویروس کرونا را از بین ببرد؛ بنابراین اگر شما از ماسک پارچه‌ای استفاده می‌کنید ابتدا آن را با آب و صابون بشویید و سپس در مجاورت حرارت قرار دهید.