زن در چه مواردی می‌تواند درخواست طلاق بدهد؟

از نظر قانونی طلاق در اختیار مرد است. طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی مرد می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را کند. در قانون حمایت خانواده نیز مراحلی برای طلاق از طرف مردان در نظر گرفته شده است. مردی که خواهان طلاق‌دادن زنش بدون دلایلی مثل عدم تمکین یا سوءرفتار زن است باید در زمان اقدام برای طلاق‌دادن زن یا در حین رسیدگی به پرونده طلاق از طرف مرد، تمام حق و حقوق مالی زن مانند مهریه و نفقه را به زن پرداخت کند یا تکلیف پرداخت آن را روشن کند.

با وجود اینکه طلاق در اختیار مرد است، در مواد ۱۱۱۹، ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ قانون مدنی به حق درخواست طلاق از طرف زن هم اشاره شده است؛ البته با یک تفاوت مهم. زن برای ارائه درخواست طلاق و جدایی نیاز به ارائه دلیل ضمن فرم درخواست طلاق و اثبات آن نزد قاضی دادگاه خانواده دارد، زیرا زن نمی‌تواند بدون داشتن دلیل محکمه‌پسند از شوهرش طلاق بگیرد.

عسر و حرج یعنی به سختی افتادن، غیبت شوهر، عدم پرداخت نفقه و همچنین شروط دوازدگانه طلاق از جمله دلایلی هستند که زن می‌تواند با استناد به آن‌ها برای جدایی اقدام به ارائه درخواست طلاق کند.

البته زن خواهان طلاق علاوه بر ارائه دلیل در ضمن فرم درخواست طلاق و اثبات آن دلیل در دادگاه خانواده، باید تشریفات خاص طلاق را هم مانند ثبت نام در سامانه تصمیم طلاق، رفتن به جلسات مشاوره قبل از طلاق و تنظیم و ثبت دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی در زمان ارائه درخواست خود مبنی بر جدایی و طلاق رعایت کند.

رسیدگی به درخواست طلاق از طرف زن سه مرحله دارد. ابتدا در دادگاه بدوی به پرونده طلاق از طرف زن رسیدگی و حکم صادر می‌شود و هر یک از طرفین در صورتی که تشخیص دهند حکم صادره از دادگاه بدوی به ضررشان است می‌توانند به این حکم اعتراض کنند. سپس پرونده طلاق از طرف زن دوباره در دادگاه تجدیدنظر رسیدگی می‌شود و باز هم اگر اعتراضی به حکم صادره از دادگاه تجدیدنظر شود پرنده برای رسیدگی مجدد به دیوان عالی کشور فرستاده می‌شود.

در هر کدام از این مراحل مرد نیز می‌تواند به حکم صادره از دادگاه بدوی و تجدیدنظر اعتراض کند، حتی در صورتی که زن دلیلی برای جدایی داشته باشد و آن دلیل را هم اثبات کرده باشد. این اعتراض مرد در خلال رسیدگی به پرونده طلاق از طرف زن، روند رسیدگی را طولانی‌تر می‎‌کند و از موجبات اطاله دادرسی خواهد بود.

همچنین باید گفت زمانی که زن می‌خواهد دادخواست طلاق را به دفتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه کند نیازی نیست که مرد به زن برای ارائه درخواست طلاق به او اجازه بدهد یا این که حق درخواست طلاق منحصر به مرد نیست، اما اگر زنی درخواست طلاق بدهد و دلیل محکمه‌پسندی برای جدایی نداشته باشد در این صورت اگر مرد مخالف طلاق‌دادن زن باشد، زن موفق به جدایی نخواهد شد و مخالفت شوهر در روند رسیدگی به طلاق قطعا موثر خواهد بود.