بازیافت زباله در آلمان!

آلمان در مبارزه علیه انباشت زباله‌ها بسیار موفق عمل کرده است و امروز برای مردمش مدیریت پسماند یک امر بدیهی تلقی می‌شود.

تولید سالانه ۳۰ میلیون تن زباله خانگی و به طور کل ۳۲۵ میلیون تن زباله (به علاوه ضایعات ساختمانی و خودرو) و رابطه علت و معلولی میان رعایت نکردن بهداشت شهری و افزایش روزافزون بیماری‌هایی مانند وبا، تلنگری بود بر ژرمن‌ها تا از قرن نوزدهم رفته رفته مدیریت پسماند، تکنولوژی پسماند و مقررات لازم را گسترش دهند!

 کشوری که روزی دفع زباله را تنها راه حل خود در برابر کپه‌های آشغال می‌دید، امروز به مرحله‌ای رسیده که این رویکرد را آخرین راه خود می‌داند؛

کاهش تولید زباله، استفاده مجدد، بازیافت و بازیابی انرژی برای دولت و مردم آلمان در اولویت قرار دارد و سیستم Green Dot توانسته این معضل را تا حدودی زیادی حل کند.

سیستم دوگانه آلمان در جمع آوری پسماندها که حالا به یک سمبل و استاندارد حفاظت از محیط زیست در اتحادیه اروپا بدل شده است و به واسطه آن تولیدکنندگان یا فروشندگان باید برای بسته بندی محصولات خود حتما از این سیستم استفاده و لوگوی آن را خریداری کنند؛ هرچه بسته بندی بزرگ‌تر باشد، مبلغ بیشتری هم باید بابت آن بپردازند.

در نتیجه این سیستم هوشمند تولیدکنندگان را بر آن داشت که کاغذ و فلز کمتر و شیشه نازک‌تر تولید کنند.

 این طرح تمامی موفقیت خود را مرهون سیستم دسته بندی و مرتب سازی دقیق پسماندها می‌داند و از سال ۲۰۱۵ جمع آوری جداگانه زباله‌های مختلف شامل کاغذ، شیشه، پلاستیک و زباله‌های آلی خانگی اجباری شد.

بگذارید این مسئله را در قالب یک مثال شرح دهیم. دولت آلمان در راستای سهولت بازیافت یا استفاده مجدد از زباله، شیشه‌ها را براساس رنگ به سه دسته تقسیم کرده است. شیشه‌های سبز، قهوه‌ای و شیشه‌های شفاف. بطری های پلاستیکی یا جای روغن هم که جایگاه مخصوص خود را دارند.

دولت آلمان تا به امروز توانسته بیش از ۵۰ درصد مواد ضایعاتی و دور ریختنی خود را بازیافت کند، تا جایی که نام قهرمان محیط زیست دنیا را بر خود نهاده اند.

لیکن به نظر می‌رسد دستیابی به این امر بدون همکاری میان دولت و ملت امکان پذیر نبوده است؛ آن چه آلمان را در خصوص مدیریت پسماند بی بدیل کرده، استفاده از تکنولوژی های خاص و پیچیده نیست، بلکه فرهنگ سازی و قوانین شدید و سرسختانه ای که دولت این کشور برای بهبود، استفاده مجدد و بازیافت برخی از مواد زائد تصویب کرده، گواه بر این مسئله است.

آن چه در اقصی نقاط شهرهای این کشور به چشم می خورد، سطل های زباله با رنگ های متنوع است که هرکدام نوعی از پسماند را در خود جای می دهد و در بالاترین سطح، سطل های زباله زردرنگ هستند که به پسماندهای جدی تری مانند آلومینیوم یا پلی استرن و کارتن نوشیدنی اختصاص دارد. دولت آلمان تا به امروز توانسته بیش از 50 درصد مواد ضایعاتی و دور ریختنی خود را بازیافت کند، تا جایی که نام قهرمان محیط زیست دنیا را بر خود نهاده اند.

مردم از یک سو موظف به تفکیک زباله های خانگی خود از مبدا هستند و کارخانه ها نیز از سویی دیگر وظیفه دارند تا موادی چون باتری، زباله تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، وسایل نقلیه، زباله های زیست تخریب پذیر را به سرعت به مراکز بازیافت تحویل دهند که اگر غیر این باشد و شخص یا سازمان و صنعتی از این امر اجتناب کند، ملزم به پرداخت جریمه‌های هنگفت است؛ شاید همین یک دلیل کافی باشد که آلمانی ها تا ۹۰ درصد در برخی از مناطق یا سازمان مدیریت پسماند همکاری و همدلی کنند.

دولت آلمان در اقدامی دیگر از جمله کشورهایی بود که برای نخستین بار پاکت هایی که غذای خرید را جایگزین پلاستیک هایی کردند که سالیان زیاد در طبیعت می ماندند و تجزیه نمی‌شدند. حتی در بعضی از مارکت ها شما می‌توانید شانه تخم مرغ قبلی را با خود برده و دوباره آن را پر کنید و به خانه بیاورید و مغازه‌داران نیز موظف هستند در این راستا به شما کمک کنند.

بیرون از خانه هم که مشکلی پیش نمی آید، شهر پر است از سطل زباله های رنگارنگی که می توانید هر زباله ای را در جای مخصوص خود بگذارید و ممطئن باشید که هر روز یا دو روز یک بار این پسماندها به کوره ها سپرده می شوند. بی شک مردم آلمان از این که عضو شبکه Green Dot هستند و در تمیزی شهر خود می کوشند، احساس افتخار خواهندکرد؛ در شهرهای آلمان به وضوح شاهد این ضرب المثل هستیم که «شهر ما، خانه ما»