انسان‌های نئاندرتال در لرستان

دکتر بهروز بازگیر دیرین شناس ایرانی مقیم اسپانیا در صفحه اجتماعی خود نوشت:

با سلام و احترام خدمت همه عزیزان

سرانجام بعد از حدود دو سال، مقاله ظهور انسان های هوشمند و انقراض نئاندرتال ها در لرستان در مجموعه کتاب «پارینه سنگی ایران» با زحمات فراوان دکتر گوران و دکتر قصیدیان منتشر شد که در اینجا جا دارد که از طرف خودم و همه همکاران از این دو بزرگوار نهایت سپاسگزاری را داشته باشم.

مهمترین هدف از انتشار این مقاله، برگرداندن این مقاله مهم به زبان فارسی بود که به همت همسر عزیزم و با همکاری فنی اینجانب صورت پذیرفت.

امید است که این مقاله بتواند اندک راهنمایی باشد برای آن دسته از عزیزانی که تمایل به تحقیق و مطالعه در زمینه پارینه سنگی ایران، به ویژه منطقه زاگرس میانی و بالاخص دره خرم آباد دارند.

در چکیده مقاله «ظهور انسان های هوشمند و انقراض نئاندرتال ها: بینش و درک بیشتر از غار کلدر (دره خرم آباد: غرب ایران) آمده است:

«غار کلدر یکی از محوطه‌های کلیدی پارینه سنگی با شواهدی از دوره گذار از پارینه سنگی میانی به جدید در ایران است.

کاوش‌های باستان شناسی در این محوطه در سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ منجر به کشف شواهد فرهنگی مرتبط با انسان‌های مدرن و شواهد احتمالی از وجود دست ساخته‌های نئاندرتال در لایه‌های پایین‌تر گردید.

در راستای گاهنگاری این محوطه چهار نمونه به روش تاریخ گذاری ترمولومینسانس برای لایه ۴ انجام شد که تاریخی بین ۳۳۰۰±۲۳۱۰۰ تا ۲۳۰۰±۲۹۴۰۰ و سه نمونه نیز به روش رادیو کربن از نمونه‌های زغال چوب که مربوط به قسمت پایین‌تر همان لایه و نشان دهنده سه سن تقویمی ۳۶۷۵۰ تا ۳۸۶۵۰، ۴۲۳۵۰ تا ۴۴۲۰۰ و ۴۶۰۵۰ تا ۵۴۴۰۰، همگی با درصد اطمینان ٪ ۹۵.۴ بودند.

غار کلدر اولین محوطه پارینه سنگی جدید با لایه نگاری دقیق بوده که در زاگرس کاوش گردیده است.

این محوطه یکی از قدیمی‌ترین محوطه‌ها با مواد فرهنگی متعلق به انسان‌های مدرن در غرب آسیاست.

این کاوش همچنین فرصتی برای مطالعه تفاوت‌های فناوری دست افزارهای موستری و اولین فناوری‌های پارینه سنگی جدید و همچنین رفتارهای بشری در این منطقه را فراهم می‌کند.

در این پژوهش، نویسندگان شرح مفصلی از لایه نگاری کاوش‌های جدید، نتایج کمیتی از مجموعه دست افزارهای سنگی، تجزیه و تحلیل مقدماتی بقایای جانوری، داده‌های زمین-گاهنگاری، جنبه‌های تافونومی (با مطالعه آثار بر جای مانده بر نمونه‌های استخوانی) و تفسیری از دیرین بوم شناسی منطقه را ارائه داده‌اند.