دریافت سیگنال‌های مرموز از قلب کهکشان راه شیری توسط تلسکوپ "ASKAP"

ستاره‌شناسان سیگنال رادیویی "فوق‌العاده" ناشناخته‌ای را از قلب کهکشان راه شیری کشف و دریافت کردند که این سیگنال رادیویی متغیر، با رفتارهای عجیب خود توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است.

در سراسر دشت‌های بیابانی وسیع غرب استرالیا یکی از قوی‌ترین آرایه‌های تلسکوپ رادیویی در جهان قرار دارد. "ASKAP" شامل 36 آنتن برای مشاهده چشم‌انداز جهان است. طی دو سال گذشته ، آنتن‌ها گاه به گاه به سمت کهکشان راه شیری، کهکشان خانه ما نشانه رفته‌اند و به تازگی آنها یک سیگنال رادیویی بسیار غیرمعمول را تشخیص داده‌اند که نام این سیگنال "ASKAP J173608.2-321635" است.

بسیاری از انواع ستاره‌ها در سراسر طیف الکترومغناطیسی نور متغیر ساطع می‌کنند و با پیشرفت‌های فراوان در نجوم رادیویی، مطالعه‌ این اجرام متغیر یا گذرا، زمینه‌ی پژوهشی گسترده‌ای است که به بشر در کاوش رازهای کیهان کمک می‌کند. تپ‌اخترها، ابرنواخترها، ستاره‌های درخشان و "انفجارهای سریع رادیویی" (FRB) همه انواع اجرام آسمانی هستند که میزان روشنایی آن‌ها متغیر است.

یک ستاره‌شناس در همین زمینه گفت: در ابتدا فکر می‌کردیم که این سیگنال مرموز می‌تواند یک تپ‌اختر باشد در غیر این صورت نوعی ستاره است که شراره‌های عظیم منتشر می‌سازد اما سیگنال‌های این منبع جدید با آنچه از این انواع اجرام آسمانی انتظار داریم مطابقت ندارد.

این کشف که 12 اکتبر (20 مهر) در نشریه‌ "استروفیزیکال ژورنال" (Astrophysical Journal) منتشر شده نتیجه‌ یک همکاری بین‌المللی میان سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی همسود استرالیا (CSIRO)، آلمان، آمریکا، کانادا، آفریقای جنوبی، اسپانیا و فرانسه است و با استفاده از رادیوتلسکوپ "مسیریاب آرایه‌ کیلومتر مربعی استرالیا" (ASKAP) و سپس تلسکوپ مرکات در آفریقای جنوبی ممکن شده است.

"ASKAP" که توسط CSIRO (سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی همسود، سازمان تحقیقات علمی وابسته به دولت فدرال استرالیا) توسعه پیدا کرده و کار می‌کند، نوع جدیدی از تلسکوپ‌های رادیویی است که سیگنال‌های رادیویی آسمان را به تصویر تبدیل می‌کند. این قابلیت به اخترشناسان اجازه می‌دهد جهان را در طول موج‌هایی که چشم انسان قادر به مشاهده آن‌ها نیست، ببینند.

این تلسکوپ بخشی از آرایه کیلومتر مربعی 1 میلیارد دلاری به نام "SKA" است که به عنوان بزرگترین و توانمندترین تلسکوپ رادیویی جهان شناخته می‌شود. "CSIRO" علاوه بر ASKAP، تلسکوپ رادیویی "Murchison Widefield Array" یا "MWA" را هم مدیریت می‌کند.

سال گذشته تلسکوپ استرالیایی "Square Kilometre Array Pathfinder" یا "ASKAP" نخستین نقشه‌برداری خود از کل آسمان جنوبی را تکمیل و یک اطلس جدید جهانی خلق کرد. ASKAP تقریبا از 3 میلیون کهکشان در 300 ساعت نقشه‌برداری کرد. 13.5 اگزابایت دیتای خام تولید شده ASKAP با استفاده از سخت‌افزار و نرم‌افزار سفارشی ساخته شده توسط "سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی همسود" (CSIRO) پردازش شده است./تسنیم