عقرب و مار سمی از کسانی که به اسم امر به معروف به مردم آسیب می‌زنند، بهتر است

مرحوم حاج اسماعیل دولابی می‌گوید:

در امر به‌معروف و نهی ازمنکر مواظب باشید با فروع‌دین، گردن اصول‌دین را نزنید. احکام شرع، فروع‌دین است و محبّت و ولایت خدا و اولیائش اصل دین است.

به‌گونه‎ای روی عمل به‌احکام فشار نیاورید که افراد را از خدا و دین منزجر سازید و به اصل دینِ‌شان، یعنی محبّت آن‌ها به خدا و اهل‌بیت علیهم‌السّلام، لطمه وارد شود.

در آیه‎ی هفتادویکم سوره‎ی توبه، اوّل ولایت و محبّت بین مؤمنین را و بعد امر به‌معروف و نهی ازمنکر را مطرح می‎کند. امر و نهی وقتی اثر می‎کند که محبّت برقرار باشد.

عقرب و مار سمّی بهتر ‎از کسی‌است که به‌اسم امر به‌معروف و نهی ازمنکر، به افراد نیش می‎زند و آن‌ها را می‎آزارد و از خدا و اولیا و دین بیزار می‎کند.

امر به‌معروف جایی مؤثّر است که طرفِ‌مقابل به‌تو مؤمن باشد و تو را قبول داشته و دوست داشته باشد. هرجا قرآن فرمود: مؤمنین را چنین‌ و چنان بکن، مقصود مُؤمِنین بِکَ است، یعنی کسانی‌که به‌ تو ایمان دارند.

جوانان این‌ زمان، تحریک را دوست ندارند. نمی‎خواهد آن‌ها را خیلی امر به‌معروف و نهی از منکر بکنید، آن‌ها فطرتاً در راه هستند. با اخلاق و صفات شایسته و با نیّت خوب و دعای خیر در حقّ آن‌ها کار کنید و آن‌ها را به‌سمت کمالات ببرید. آن‌ها را باید با نماز دوست کنید، نه این‌که فقط نمازخوان کنید. کار بعضی‎ها بی‌‎نماز کردن مردم است. آن‌ها با امر و نهی زیاد و مردم‌‌آزاری، جوان‎ها را تارک‌الصّلاة می‎کنند، مقدّس‎مآب‎ها و افراد سخت‌گیر کارها را خراب‎تر می‎کنند.

این‌که در احادیث آمده‌است در آخرالزّمان امر به منکر و نهی از معروف می‎کنند، معنی‌اش این است که امر به‌معروف و نهی ازمنکر که می‎کنند، اثر عکس دارد، چون دائم به افراد سیخ می‎زنند و آن‌ها را از دین بیزار می‎کنند.

آیا به‌زور می‎شود کسی را مسلمان کرد؟ و مجبور نمود شهادتین بگوید؟ یقینا ایمان به‌زور نمی‌شود./دولت بهار